Reminder – Een vleesloze vrijdag

Op maandag 19 januari 2015 sprak hoogleraar transistiekunde Jan Rotmans op verzoek van gemeente en bibliotheek Oss in theater De Lievekamp over zijn kijk op ‘Oefenen in een andere tijd‘ (het jaarthema van de samenwerkende Noord Oost Brabantse Bibliotheken).

Rotmans weet als geen ander dat overal in onze samenleving ‘dingen’ aan het schuiven, beter aan het kantelen zijn. Waarom? Kortgezegd omdat veel ‘dingen’ in onze samenleving niet meer werken. Het knarst en knoerst. Overal zijn er burgers die weten dat het in hun buurt, werk, omgeving om een of andere reden anders moet. ‘Het systeem’ werkt niet meer. Mensen hebben er geen vertrouwen meer in. Geloven de bezwerende woorden van ‘hogergeplaatsten’ niet meer. Worden cynisch. Nemen afstand. Of, en dat is de centrale these van Jan Rotmans, staan op en gaan ‘er’ iets aan of tegen doen. Bedenken oplossingen om het anders te gaan regelen.

Het is onmogelijk om het bijna twee uur durende kantelcollege van Jan Rotmans op maandag 19 januari samen te vatten. (zie het artikel Als het jouw beurt is).

Hij sneed oneindig (nou ja) veel onderwerpen aan. En elke bezoeker had de indruk dat hij over elk afzonderlijk deelonderwerp ook nog uren had kunnen uitweiden. Jan Rotmans is een optimistisch mens. Die alom verandering en kanteling om zich heen ziet. Maar tegelijkertijd ook weet dat dit ‘gedoe’ heel veel pijn voor heel veel mensen gaat opleveren. Onzekerheid. Wegvallen van banen, sectoren. Onduidelijkheid hoe verder te gaan. In deze regio is het omvallen van zorgbedrijf Pantein-Vivent daarvan een typisch voorbeeld. Honderden zorgverleners die onzeker zijn over hun baan en waarschijnlijk genoegen moeten nemen met een fikse achteruitgang in salaris. En politici die elkaar de bal of schuld toespelen.

V

ragen na de pauze
Rond half elf begonnen we in De Lievekamp met het vragenuurtje. In de zaal zaten overduidelijk mensen die her en der betrokken zijn bij projecten die Jan Rotmans bedoelt. Van onderaf iets anders opzetten. Zo waren er 42 (grapje!) leden van de Energiecoöperatie Oss. Die aangaven dat ze sinds de oprichting eind vorig jaar 44 leden hadden geworven. Jan Rotmans merkte op dat dit aantal gemakkelijk vijfentwintig keer groter zou moeten kunnen zijn. Dus op naar de 1.100 leden. In 2015.

Een ander moment sprong er aan het eind van de dag ook uit. De oproep van iemand uit de zaal om een oude (katholieke) traditie weer te gaan invoeren: geen vlees eten op vrijdag. Waarop Jan Rotmans meteen uitlegde dat minder vlees consumeren een van de beste manieren is om iets te doen tegen het opwarmen van ons klimaat. Minder gebruik van water, land en grondstoffen. Indien alle Nederlanders één dag in de week mee zouden doen, dan zou dat een positief effect hebben op veel negatieve ontwikkelingen. Eerder ging Jan Rotmans in discussie met iemand of het wel zo zinvol was om als individu dit of dat te doen óf na te laten. Hij maakte erg duidelijk dat alle beetjes helpen en dat het weinig zin heeft te wachten op nieuwe ontwikkelingen. Over enkele jaren zullen de zonnepanelen nog beter (goedkoper, efficiënter e.d.) zijn, maar het is beter om ze – mits je het geld vrij op de bank hebt staan – toch maar op je dak te leggen. Mits je een dak hebt. Alle stapjes helpen. Doe iets, was zijn motto.

Een vleesloze vrijdag!
Dat was de oproep die Jan Rotmans ondersteunde. Hij ging er verder niet op in, maar het is maar de vraag of hij wil dat we vlees voor vis inruilen. Waarschijnlijk bedoelde hij één dag per week geen vlees, noch vis. En weet dat dit in katholieke kringen tot voor enkele jaren geleden gebruikelijk was. Klik hier voor een artikel (‘Waarom eten katholieken vis op vrijdag?’).

Enkele boeken over ons eetgedrag
Floris van den Berg. De vrolijke veganist : ethiek in een veranderende wereld (2013) 
Karen Duve. Fatsoenlijk eten : mijn leven als proefkonijn (2012) 
Jonathan Safran Foer. Dieren eten (2009)
Michael Moss. Zout, suiker, vet : hoe de voedselindustrie ons in zijn greep houdt (2013)

Vesanto Melina. Vegetarisch eten : alles wat u wilt weten over gezonde vegetarische voeding (2011)
Laurette van Slobbe. Handboek plantaardige en rauwe voeding : voeding die voedt, reinigt, beschermt en geneest (2014)

Citaat 216 (donderdag 22 januari 2015)
Homepage Citaten 2015