Lokale verankering
Culturele instellingen hebben de natuurlijke neiging om aan te sluiten bij lokale dingen. Klinkt logisch, nietwaar; maar soms worden er linken gelegd die verrassend zijn.
Ruim tweeënhalf jaar geleden liep ik in Helmond tegen zo’n voorbeeld aan. Het lokale museum (Museum Helmond) heeft nog steeds twee locaties: het (oude) kasteel en de (moderne) Kunsthal in het Boscotondo-complex.
In die Kunsthal worden (hoe verrassend!) exposities gehouden met geleende ‘spullen’. In het najaar van 2016 hingen en stonden daar werken van de mij onbekende Brits-Nigeriaanse kunstenaar Yinka Shonibare.
Ik schreef er een stuk-je over: Kunst is de bodem van de taart en niet de kers op de taart. (december 2016)
Een bibliotheek in een museum
Sinds die tijd volg ik deze man; maar niet echt. Tóch viel mijn oog op een artikel in het Eindhovens Dagblad van donderdag 11 april 2019: 6328 boeken in een Vlisco-jasje.
Deze krant verschijnt ook in de gemeente Helmond en kunstredacteur Bart Hoffman weet ongetwijfeld dat Yinka Shonibare ‘iets’ met Helmond, en vooral de lokale Vlisco-fabriek heeft. In die fabriek worden nog steeds kleurrijke stoffen (voor de Afrikaanse markt) gemaakt. Stoffen die keer op keer in zijn werken terugkeren. Lokale verankering, ook journalisten zijn daar mee bezig.
Een tip voor Londen-gangers
In het artikel wordt de (Helmondse) lezer attent gemaakt op een tentoonstelling in het Tate Modern. Tot medio november van dit jaar.
Daar staan ruim zesduizend boeken door hem gekafte boeken in diverse boekenkasten. Letterlijk: gekaft. Een oud fenomeen. Aan het begin van een nieuw schooljaar kafte je je schoolboeken. Opdat ze tegen een stootje konden en je ze een jaar later redelijk ongeschonden door kon geven.
Kleurrijke boeken
Hij heeft die boeken – in allerlei soorten en maten – voorzien van een Vlisco-stofje. En dat is kleurrijk ‘spul’. Op de foto zie je Yinka in zijn rolstoel zitten voor kasten vol kleurrijke boeken. En op de ruggen van de helft van die boeken zijn namen van mensen aangebracht die ‘iets’ betekend hebben voor het Verenigd Koninkrijk. Eerste en tweede generatie immigranten die substantiële bijdragen aan hun land hebben geleverd. Op enkele boeken staan namen van Engelsen die zich ‘minder’ positief hebben opgesteld.
Ruim de helft van de boeken heeft geen naam op de rug; daarmee wekt Shonibare de suggestie dat nieuwe, nu nog onbekende ‘nieuwkomers’ de komende decennia op hun manier ook positief aan de Engelse samenleving zullen gaan bijdragen. Het werk is gemaakt voor het Brexit-gedoe.
The British Library
Het werk heet: The British Library en is een soort eerbetoon aan de diversiteit van een bibliotheek, maar feitelijk van de mensheid. Boeken en mensen komen in allerlei vormen en variëteiten voor. Dat is een feest om te zien, zeker met die opgewekte Vlisco-stoffen. Alhoewel, over dat laatste zijn de meningen verdeeld.
Yinka Shonibare is een kunstenaar die met zijn werk vragen stelt; kritische vragen. Hij maakte het werk in 2015 en het is dit voorjaar door Tate aangekocht.
In een artikel in The Guardian wordt een en ander toegelicht. Er wordt niet verwezen naar de Vlisco-fabriek in Helmond; daar heb je een lokale krant voor nodig.
Artikel: Yinka Shonibare’s tribute to UK diversity acquired by Tate (april 2019)
The British Library, die bestaat toch?
Yinka Shonibare weet zonder enige twijfel dat er in het Verenigd Koninkrijk een British Library is. Een bibliotheek die als belangrijkste taak heeft om ‘alle’ boeken te verzamelen en te bewaren die ooit in een land zijn gepubliceerd. Zeg maar de Koninklijke Bibliotheek van Engeland. Die collectie omvat evenals het kunstwerk van Yinka Shonibare een ratjetoe aan titels en boeken. Kleurrijk en divers. That’s life!
Ga je zoeken in de catalogus van deze bibliotheek dan krijg je op dit moment 61 verwijzingen naar titels van en over Yinka Shonibare.
Citaat 587 (woensdag 17 april 2019)
Homepage Citaten 2019
