Goed nieuws: Bookaroo

Vorige week kwam er goed nieuws voor boekhandelaren: Bookaroo.

Bookaroo?
Door allerlei digitale ontwikkelingen hebben veel boekhandels het moeilijk. Steeds meer klanten kopen hun boeken online en dragen daardoor vaak ongewild bij aan het ondermijnen van ‘hun’ lokale boekhandel.

Boekhandelaren besluiten wekelijks om nieuwe boeken in te kopen en in hun winkels neer te zetten. Dat kost geld. Ze financieren als het ware voor. En moeten maar afwachten of die ingekochte boeken verkocht zullen worden.

Het risico ligt door dit businessmodel vooral bij de lokale boekhandel. De uitgeverij loopt minder risico. Dat wil zeggen, mits die lokale boekhandelaren nieuwe boeken blijven afnemen. Doen zij dat niet dan ondergraaft dit ook het businessmodel van uitgeverijen.

Catch 22
Ik constateer dat de laatste jaren bijna alle boekhandels flink minder voorraad zijn gaan aanhouden. Waardoor klanten het terechte gevoel kregen dat winkels minder aantrekkelijk waren of werden. Catch 22. Van de weeromstuit gingen vervolgens nog meer potentiële klanten boeken online bestellen. Een spiraal naar beneden

Een model dat tot het begin van deze eeuw goed heeft gefunctioneerd is daardoor voor een groot deel onderuit geschoffeld.

Dat proces wordt nog meer onderuit gehaald omdat één grote partij de laatste tien jaar als ‘winnaar’ is komen bovendrijven. Die partij wekt de suggestie dat zij alle boeken kunnen leveren. Dat klopt, maar er is een puntje dat veel lezers niet weten of wensen te zien. Die grote partij investeert niet in het op voorraad houden van alle boeken die zij aanbiedt.

Zij hebben geen fysieke winkels in centra van dorpen en steden. Sterker: die boeken staan bijna allemaal in het Centraal Boekhuis. Als er een bestelling via de website van deze grote speler binnenkomt gaat er een berichtje naar dit gigantische pakhuis; daar pakt een medewerker (en steeds vaker een robot) het bewuste boek, zorgt dat het wordt verpakt en verstuurd.

Die grote speler loopt geen enkel risico. Is spekkoper; temeer daar deze speler vanwege haar omvang extra korting bij uitgeverijen kan bedingen. En de revenuen van deze formule slaan niet neer in een stad of regio, maar gaan naar een internationaal concern en haar aandeelhouders.

Er zijn andere online spelers die hetzelfde proberen, maar zij zijn vele malen kleiner zijn. Denk bijvoorbeeld aan een website voor management- of reisboeken.

Een tegenzet
Bovenstaande inzichten zijn niet uniek, maar sinds vorige week is er een serieus alternatief: Bookaroo. Dat wil zeggen. De initiatiefnemers willen deze maand ervaren of hun idee levensvatbaar is. Ze willen dat er in deze periode minimaal tienduizend boeken worden besteld, dan wel gekocht. Terwijl ik dit schrijf staat de teller op 1.183 en hebben zich circa 250 boekhandels aangemeld. Nog vijftien dagen te gaan. Ik vermoed dat ze het gaan halen.

Bookaroo
Bookaroo is vooral een platform. Waarop ‘alle’ leverbare boeken opgezocht kunnen worden. Een potentiële koper kan vervolgens een bestelling plaatsen. Vervolgens gaat een algoritme met de adresggegevens van de koper op zoek naar een boekhandel die het bewuste boek op voorraad heeft. Bij voorkeur in de buurt. Die bewuste boekhandel krijgt (als ze meedoen!) een mailtje dat ze een potentiële klant hebben. Pakken het boek uit de kast en sturen het op. Bingo! Omzet en een tevreden klant. Dit wellicht later nog eens een keer binnen komt lopen.

Die potentiële koper kan nog een ander positief gevoel aan deze aankoop overhouden: “Ik heb een lokale of regionale boekhandel gesteund!”

De lokale boekhandelaar kan bij het geleverde boek informatie toevoegen over zijn of haar winkel.

Een addertje
Bookaroo is naar mijn mening een prima initiatief. Tóch zit er een schaduwkant aan, maar die is binnen het huidige economische denkkader niet relevant. De kern van mijn kritiek is dat er blijkbaar altijd iemand geld moet verdienen door zich op te werpen als tussenpersoon, als platform. Een partij die niets maakt, maar zich alleen opwerpt als tussenpersoon tussen maker en koper.

Natuurlijk zijn traditionele boekhandels dat ook. Zij zitten tussen uitgever en boekkoper, maar dragen door hun aanwezigheid in een gemeenschap wel bij aan uiteenlopende positieve zaken. Online platforms doen dat amper. Althans niet zichtbaar.

De mensen achter Bookarro profileren zich als ‘de redder’ van de boekhandel, maar vragen voor hun bemiddelende werk natuurlijk een vergoeding; die door de deelnemende boekhandels zal moeten worden opgebracht. Desondanks lijkt het een prima idee.

Waarom ondersteunen bibliotheken dit?
Althans de samenwerkende Noord Oost Brabantse Bibliotheken. In alle beleidsplannen van de bibliotheek wordt door ons mede gehamerd op het feit van lokale verankering en dat wij waar mogelijk samen met andere partijen (bedrijven, instellingen, organisaties) uiteenlopende (leesbevorderings)activiteiten organiseren. ‘Onze’ boekhandels zien wij als belangrijke partners. In de praktijk trekken we vaak samen op.

Goed nieuws. Alleen voor boekhandelaren?
Natuurlijk, maar ook voor boekliefhebbers én bibliothecarissen.
Bookaroo is natuurlijk niet dé oplossing voor het eroderen en wegvallen van boekhandels, maar alle kleine beetjes helpen.
Boekliefhebbers houden daardoor relatief dichtbij een goed gesorteerde boekhandel overeind. Waar je effe kunt binnenlopen, grasduinen en zomaar iets meenemen (sorry: kopen).
Mede door Bookaroo kunnen lokaal boekhandels blijven bestaan, die samen met bibliothecarissen uiteenlopende leesbevorderingsactiviteiten kunnen blijven opzetten.

Boekhandels en bibliotheken zijn niet elkaars vijanden, maar vullen elkaar perfect aan.

Een trend?
Ik kan me vergissen maar vermoed dat er binnen andere sectoren alternatieven komen om monopolisten te gaan aanpakken. Waarom kunnen taxichauffeurs binnen de regio Noord Oost Brabant niet zelf een Uber-achtig platform gaan opzetten. Of inwoners die tijdelijk een kamer kunnen missen zich bij een lokale Airbnd aansluiten.

Is goed voor de leefbaarheid van de omgeving en vermoed dat velen dit soort ontwikkelingen zouden toejuichen.

Citaat 598 (woensdag 3 juli 2019)
Homepage Citaten 2019

Aanvulling op woensdag 23 februari 2021
Al in november 2019 was duidelijk dat dit initiatief niet echt aansloeg: Boekensite Bookaroo stopt ermee en gaat op in een andere site

Bazarow