Op vrijdag 29 augustus stond in de NRC een interview met de in Nederland niet zo bekende Franse schrijver-arts-diplomaat Jean-Christophe Rufin (1952). De aanleiding is de Nederlandse vertaling van zijn in Frankrijk zeer succesvolle boek over zijn voetreis naar Santiago de Compostela in 2011. 800 kilometer van Hendaye, een stadje in het Franse baskenland, naar Santiago de Compostela in Noordwest-Spanje. Een artikel waardoor je de aanvechting zou kunnen krijgen om de wandelschoenen ook te gaan aantrekken. Over deze – waarschijnlijk beroemdste – voettocht, zijn veel boeken verschenen. In de collectie van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken zijn veel titels aanwezig, en over enige tijd ook Compostela : voetreis naar het einde van de wereld van deze Jean-Christophe Rufin. Maar eerst enkele citaten uit het interview.
Hoe kun je uitleggen aan wie het niet aan den lijve hebben ondervonden, dat een van de heilzame gevolgen van de camino erin bestaat dat je vergeet waarom je de tocht hebt ondernomen? Heel die kluwen van gedachten verdwijnt in het lopen. De pelgrimstocht is ’tiranniek en totalitair’, hij laat de overwegingen van het waarom in het niets verdwijnen. En dat is juist zo heilzaam.
() Wat is het dan heerlijk om weer eens ‘niemand’ te zijn! Iemand die gewoon ergens achter een boom moet hurken om zijn behoefte te doen. En wat is het fijn om ‘dat hele kostuum van verantwoordelijkheden, successen en mislukkingen’ eens van je af te laten glijden, ook als is je leven eigenlijk al helemaal gevormd.
() De reis heeft mijn leven niet fundamenteel veranderd. Maar als ik er één ding van heb geleerd, is het dat je je rugzakje licht moet houden. In de maanden na mijn terugkeer heb ik over mijn leven, mijn angsten nagedacht. Ik heb me zoveel mogelijk ontdaan van alles wat me bedrukte, van objecten, van plannen, van alles wat me beperkte. Ik heb bekeken wat ik allemaal met me meezeul en van alles laten vallen. Alles wat op mijn pad komt bekijk ik nu met meer afstand. Ik ben in alles gematigder geworden.
Dat komt overeen met de levensfase waarin ik mij bevind: ik meet de tijd die ik nog heb en besef dat ik niet alles meer kan doen. Ik maak duidelijkere keuzes dan vroeger.
() Hij ontmoette de fameuze Bernard Kouchner, raakte betrokken bij Artsen zonder Grenzen, toen nog een clubje idealisten, en zag hoe achter de schermen het machtsspel werd gespeeld. Twintig jaar werkte hij voor diverse internationale hulporganisaties, nog steeds adviseert hij een aantal van hen. Wat er veranderd is? ‘Toen ik begon waren we klein, niet zo efficiënt, we hadden geen middelen, maar we brachten hulp, heel direct, aan mensen in nood. Nu zijn de ngo’s rijker, veel beter georganiseerd, maar iedereen zit achter een computer, zonder enig direct contact met de mensen zelf. Het is als een multinational. Het werk heeft zijn betekenis verloren. Ze hebben het over minuscule percentages, budgetten. Misschien kan het niet anders, we kunnen niet allemaal moeder Teresa zijn, maar dat werk is totaal betekenisloos, losgezongen van de realiteit. Al die idealistische jongeren van nu worden gewoon bureaucraten.’
Enkele titels over de ‘camino’
# – De Camino : op weg naar Santiago de Compostela (NCRV, dvd, 2012)
# – Pelgrims : onderweg naar Santiago de Compostela (2011)
# – Pelgrimstocht naar Santiago de Compostela (2004)
Ian Bradley. Pelgrimage : een spirituele reis (2009)
Paulo Coelho. De pelgrimstocht naar Santiago : dagboek van een magiër (1987/2010)
Marieke Dijkshoorn. Genoeg gaat nooit over (2012)
Maria Heylen. Voettocht naar de vrijheid (2001)
Mireille Madou. De weg naar Santiago de Compostela : kunst en cultuur (1999)
Nederlands Genootschap van Sint Jakob
Citaat 163 (zaterdag 30 augustus 2014) (blijf lopen, Chris)
Homepage Citaten 2014
