Een medisch historicus verbaast zich over het gemak waarmee ongefundeerde meningen worden geventileerd, en over het feit dat derden aan die meningen ook nog eens grote relevantie toekennen.
“Er raast een storm over Nederland en hij wordt genoemd: vrijheid van meningsuiting.”
Zo begint een bijdrage van de medisch historicus Leo van Bergen onder de kop Vrije mening is schot uit de heup. In dat korte artikel zet hij kritische kanttekeningen bij het feit dat de laatste jaren meer en meer mensen hun mening over bepaalde zaken uiten … zonder daarbij geremd te worden door een overschot aan kennis. In dat artikel introduceert hij een ‘drietrapsraket’. En houdt een warm pleidooi voor LEZEN. Als een belangrijk onderdeel van ‘zijn’ raket. Hij formuleert het als volgt:
“Een mening is onderdeel van een geweldloze drietrapsraket. Er is een onderwerp waar je je in verdiept. Op grond van de daarbij opgedane kennis vorm je je een mening, die vervolgens in een debat met anderen die zich eveneens in het debat hebben verdiept naar voren wordt gebracht. Als die ander nieuwe gezichtspunten of argumenten aanreikt, is er de bereidheid om van mening te veranderen of de eigen mening op zijn minst aan te passen.
Van deze drietrapsraket is alleen de tweede trap nog over. Daardoor is de drietrapsraket verworden tot een mitrailleur die een niet aflatend salvo van vooroordelen en stupiditeiten van zich geeft. Van terughoudendheid bij gebrek aan kennis is geen sprake meer.
Inlezen in het onderwerp is zonde van de tijd. En de bereidheid van standpunt te veranderen, behalve dan vanwege politieke opportuniteit, is al helemaal geen sprake.”
Hij sluit als volgt af:
“De vrijheid van meningsuiting is volgens Bram Moskowicz, de verdediger van Geert Wilders, een van de belangrijkste pilaren onder het dak van de parlementair-democratische rechtsstaat. Maar dat hangt er natuurlijk helemaal van af wat onder een ‘mening’ wordt verstaan. Hij heeft gelijk als hij de vrijheid van meningsuiting als drietrapsraket bedoelt. Van de mitrailleur van de vrijheid tot het uiten van vooroordelen en stupiditeiten kan alleen maar een eroderende werking uitgaan die langzaam maar zeker de rechtsstaat ondermijnt.”
Rol van de Openbare Bibliotheek
Over – letterlijk – elk denkbaar onderwerp zijn in de collectie van de Openbare Bibliotheek boeken, tijdschriften, dvd’s en andere informatiedragers te vinden. In sommige gevallen moet een bepaalde titel aangevraagd worden, maar feitelijk kan alles ‘geleverd’ worden. Helaas kan een Openbare Bibliotheek niet de ’tijd’ meeleveren om de inhoud tot u te nemen. U zult zelf uiteindelijk met dat boekje in een hoekje moeten kruipen om – met de beeldspraak van Leo van Bergen te spreken – een belangrijk onderdeel van ‘zijn’ drietrapsraket te realiseren. Om dan – wellicht, soms – tot de conclusie te (moeten) komen dat sommige onderwerpen – toch – meer kanten bevatten als u dacht.
Het volledige artikel verscheen op de opiniepagina van De Volkskrant van dinsdag 26 oktober 2010
Meer lezen?
Andrew Keen. De (a)-cultuur : hoe internet de beschaving ondermijnt (2008)
Nick Davies. Gebakken lucht (2010)
(dinsdag 26 oktober 2010)
