Op zondagmiddag 16 november 2008 verzorgt publicist en beursanalist Willem Middelkoop (1962) de tweede van zes lezingen in het kader van het thema De latten verleggen.
Hij zal vooral ingaan op het schaarser worden van grondstoffen en bepaalde vormen van energie en hoe zich dit verhoudt tot een duurzame samenleving waarin het kwaliteitsniveau tegelijkertijd naar een hoger plan moet worden getild. De titel van zijn lezing is: De latten verleggen omdat olie en grondstoffen schaars worden
Willem Middelkoop heeft in het voorjaar van 2007 een profetisch boek geschreven. In Als de dollar valt : wat bankiers en politici u niet vertellen over geld en de kredietcrisis beschreef hij maanden voordat de dollarcrisis uitbrak accuraat welke gevaren er dreigden. Die economische crisis is nog steeds niet voorbij en kreeg in het voorjaar van 2008 een extra dimensie toen de prijzen voor olie én andere grondstoffen schrikbarend snel stegen. Met zijn tweede boek (De permanente oliecrisis : waarom benzine, gas en voedsel steeds duurder worden) gaat hij met name op die aspecten in. Inmiddels (september 2008) zijn die prijzen weliswaar aan het dalen maar weinig economen denken dat we ooit nog eens terug zullen keren naar de situatie van pakweg najaar 2006. We zullen wereldwijd moeten leren leven met grondstoffen en vormen van energie die schaarser en duurder zullen worden. Daarnaast speelt de klimaatdiscussie, de groei van de wereldbevolking, globalisering en het snel opkomen van voormalige derde wereldlanden. Genoeg redenen om een beursanalist en financieel journalist uit te nodigen voor een lezing.
De onderwerpen die Willem Middelkoop in zijn boeken aansnijdt zullen de komende jaren/decennia de economische agenda blijven bepalen. Ze zullen iedereen wereldwijd raken, zelfs hen die niet “geloven” dat er iets fout zit met het klimaat.
Toevoeging op vrijdag 19 september 2008/24 oktober 2008
Toen Willem Middelkoop in maart van dit jaar toezegde naar Oss te komen merkte hij toen al terecht op dat er veel latten verlegd werden (“Als er ergens de latten worden verlegd dan is het wel in de huidige financiële wereld”). Maar wat er de laatste dagen (weken) is gebeurd overtreft alles. Zondagmiddag 16 november is nog ver weg. De lezing duurt van twee tot vier. Volstrekt onvoldoende om alles te bespreken. Maar Willem Middelkoop komt wel op een bijzonder moment, nl. enkele dagen ná de Amerikaanse presidentsverkiezingen en midden in een bijeenkomst in New York waar afspraken gemaakt (gaan) worden over een aanpassing van de wijze waarop financiële zaken wereldwijd geregeld worden.
Kop voorpagina NRC Handelsblad van woensdag 12 november 2008
Kaartverkoop
Kaartjes kosten acht euro per stuk; leden van de Openbare Bibliotheek krijgen op vertoon van hun bibliotheekpas een korting van drie euro. Kaarten kunnen gekocht worden bij de Openbare Bibliotheek Oss en aan de kassa van de Groene Engel. Gezien de te verwachten drukte is het zinvol om tijdig een kaartje aan te schaffen. Indien u wacht tot zondag 16 november dan dient u rekening te houden met lange rijen bij de kassa. Reserveren kan bij alle bibliotheken van BasisBibliotheek Maasland, de Groene Engel en boekhandel Derijks.
Willem Middelkoop werd op vrijdag 21 maart 2008 als volgt benaderd:
Geachte meneer Middelkoop,
In deze brief wil ik u vragen of u bereid bent in het vroege najaar van 2008 in de Openbare Bibliotheek van Oss een lezing te verzorgen over de onrust die er in de economische wereld heerst. ()
Ik heb de indruk dat de situatie waarin we nu zitten nog wel even door zal zetten. Sterker, ik heb, als argeloze krantenlezer en bibliothecaris, iets gezien wat het jongetje dat de keizer in zijn blote gat door de straat zag paraderen, ook zag: de keizer heeft geen kleren aan. Alle window-dressing ten spijt valt nu het zorgvuldig opgebouwde kaartenhuis in elkaar. Velen binnen de échte, harde, economische wereld noteerden omzetstijging na omzetgroei, winst op winst, reden voor een extra bonus en we kopen nog maar weer een bedrijf op, splitsen en strippen enzovoorts.
Alhoewel ik me a) realiseer dat ik geen econoom ben en b) het waarschijnlijk weerlegd kan worden heb ik c) toch sterk het gevoel dat er iets van bovenstaande boutade waar is. Maar wat dan?
Om daarop een antwoord te krijgen zou ik het formele verzoek neer willen leggen of u dit najaar bereid bent in Oss een lezing te verzorgen. Ik heb als werktitel bedacht: De economie anno 2008: kleren van de keizer of een instortend kaartenhuis?
Willem Middelkoop, auteur van Als de dollar valt, analyseert de vertrouwensbreuk
Wat mij betreft dient deze lezing in september gepland te worden; enkele maanden voordat de Amerikaanse verkiezingen staan gepland. Er is, denk ik, een relatie tussen deze twee. Maar wederom, is dat zo? En zo ja, welke dan?
Ik kan me ook voorstellen dat u momenteel bezig bent een vervolg en/of een flink bewerkte editie van uw boek te schrijven.
De Osse Openbare Bibliotheek organiseert lezingen over de meest uiteenlopende onderwerpen. Op zondagmiddag organiseer ik in het winterseizoen om de vier weken op de zondagmiddag een lezing in de Groene engel (een prachtige zaal). Centraal staat elk jaar een thema. Dit najaar start de vijfde reeks. Dit seizoen was het overkoepelende thema Onmetelijke kwaliteit. Het seizoen daarvoor ging het over de Ontnuchteringsjaren. Dat begrip, ontnuchteringsjaren, is nog steeds gangbaar. We zitten er nog steeds in, en zullen er nog wel enkele jaren in blijven hangen. Kern van die jaren is, volgens mij, dat we in het Westen tot de ontnuchterende conclusie komen dat veel zaken toch niet zo goed waren of zijn geregeld als we tot voor kort dachten. Het ineenstorten van een deel van de economische wereld is er ook zo een. Je kunt het misschien ook het herschikken van de economische balans noemen.
Zijn reactie op 21 maart
Kom graag op een zondagmiddag in oktober, tegen een bescheiden honorarium.
Op 25 maart
Beste meneer Middelkoop,
Bedankt voor de snelle reactie; ik was er even niet en kan nu pas reageren.
Ik denk dat we even moeten overleggen of de lezing past binnen het concept van de zondagmiddag – De latten verleggen-lezingen. Belangrijk is dat de te kiezen titel aansluit op het thema en in een goede zin is samen te vatten. Maar als we daarover samen nadenken dan moet daar uit te komen zijn.
Later op 25 maart
Als er ergens de latten worden verlegd dan is het wel in de huidige financiële wereld.
`De lat steeds lager voor de dollar` o.i.d. .. verzin maar iets leuks,
Op 23 mei werd uiteindelijk alles afgerond
Op de website van Willem Middelkoop staan twee korte omschrijvingen van zijn boeken.
Als de dollar valt : wat bankiers en politici u niet vertellen over geld en de kredietcrisis
Het is niet de vraag of, maar wanneer het huidige op de dollar gebaseerde financiële systeem zal ploffen. Wat er dan kan gebeuren en hoe u zich daarop kunt voorbereiden komt in dit boek uitgebreid aan de orde. Aan de hand van een honderdtal vragen onthult Willem Middelkoop op toegankelijke wijze de waarheid over thema’s als:
* de steeds groter wordende schuldenberg
* de exponentieel groeiende geldhoeveelheid
* de strijd van banken tegen goud en zilver
* de angst onder bankiers voor een crash van de dollar
* de rol van de Amerikaanse Federal Reserve
* het gevolgen van de oprakende olie voor de economie
* het verschil tussen de officiële en de echte inflatie
Het boek geeft de lezer een onthutsend inzicht in de wereld die schuilgaat achter het geld en in de machtsposities van de verschillende spelers op de wereldwijde financiële markten en vertelt hoe je hier van kan profiteren. (promotietekst uitgever Nieuw Amsterdam)
De recensietekst voor de bibliotheeksector was als volgt: In 180 pagina’s, verdeeld over een honderdtal paragrafen die stuk voor stuk lezen als een column, wordt de monetaire situatie in de Verenigde Staten beschreven. Overconsumptie, tekorten op de betalingsbalans, gefinancierd met het creëren van dollars die hun weg als beleggingsobject naar andere landen vinden. De schrijver ziet hierin de creatie van een luchtbel die vroeg of laat moet exploderen. Het boek leest als een spannend jongensboek, waarin het mysterie stap voor stap ontrafeld wordt. Vlot en leesbaar geschreven, en voorzien van grafieken en citaten. Het betreft hier een zeer actueel thema, gezien de huidige kredietcrisis in de Verenigde Staten. Een van de weinige boeken over dit onderwerp die zonder macro-economische kennis te lezen zijn. Voorzien van voetnoten en een uitgebreid literatuuroverzicht. De schrijver is journalist en economieverslaggever.
De permanente oliecrisis : waarom benzine, gas en voedsel steeds duurder worden
Een leven zonder olie is onvoorstelbaar. Onze welvaart hebben we zelfs te danken aan de ontdekking van olie. Maar de helft van de beschikbare olie is verbruikt. De vraag naar olie is al twee jaar groter dan de productie. Volgens Shell is ‘de goedkope olie al op’.
De permanente oliecrisis beschrijft de gevolgen van een olieprijs ver boven de $100. Maar dit is nog maar het begin. Vanaf nu wordt olie steeds schaarser en benzine steeds duurder. Dat komt doordat de wereldwijde olieproductie, binnen enkele jaren, haar top gaat bereiken. Dat moment wordt Peakoil genoemd. Na die ‘piek’ neemt de productie af en zullen we moeten leren leven met nog veel hogere energieprijzen. Dat zal zeer grote gevolgen hebben voor onze manier van leven. Zelfs voedsel kan nog veel duurder worden doordat we massaal bio-ethanol uit graan en maïs maken. In de VS wordt al een kwart van dit voedsel in auto’s verstookt. De voedselcrisis en oliecrisis hebben veel met elkaar te maken.
Wanneer wordt die piek in de olieproductie precies bereikt? Zijn er voldoende alternatieven? Kan het westen wel zonder kernenergie? En, waarom slaat politiek Den Haag geen groot alarm?
In De permanente oliecrisis geven Middelkoop en Koppelaar op zeer toegankelijke wijze antwoord op honderd vragen over olie, gas en voedselproductie. (promotietekst uitgever Nieuw Amsterdam)
Willem Middelkoop over de oorzaken van de krediet- en oliecrisis
Economisch journalist en beursanalist Willem Middelkoop spreekt zondagmiddag 16 november tijdens de tweede lezing in de Blikopener Speciaal serie “De latten verleggen”, die georganiseerd wordt door BasisBibliotheek Maasland, in samenwerking met Brabants Dagblad en Groene Engel.
De lezing vindt plaats in de Groene Engel, van twee tot vier uur. Aansluitend is er in het café gelegenheid tot napraten.
Kaarten kosten 8 euro en zijn verkrijgbaar en te reserveren bij de Bibliotheek Oss en bij de Groene Engel. Leden van BasisBibliotheek Maasland krijgen, op vertoon van hun bibliotheekpas, 3 euro korting en betalen 5 euro.
Reserveren van kaartjes is ook mogelijk in alle vestigingen van BasisBibliotheek Maasland en bij boekhandel Derijks.
Middelkoop is belegger en journalist. Hij werkte na een bedrijfskundige opleiding eerst jarenlang als fotojournalist. In de jaren negentig was hij actief in vastgoed en volgde zijn eerste publicaties van de economische en financiële markten. Hij is sinds de start van RTL-Z in 2001 actief als beurscommentator vanuit beursplein 5.
De huidige malaise in de geldwereld voorspelde hij akelig nauwkeurig in 2007, in zijn boek Als de dollar valt. Dit jaar verscheen zijn boek De permanente oliecrisis : waarom benzine, gas en voedsel steeds duurder worden.
Willem Middelkoop volgde tien jaar lang de olie-, goud-, voedsel- en financiële markten en de economie, om achter de waarheid te komen van een hoop geheimen achter deze systemen. Door deze werkwijze weet en wist de westerse wereld zich te verzekeren van een leidende positie, maar het blijkt steeds meer dat deze systemen werken zoals “de kleren van de keizer”. En alle window-dressing ten spijt valt nu steeds meer het zorgvuldig opgebouwde kaartenhuis in elkaar.
Verschillende economen dringen thans aan op een nieuw geldsysteem. China en Rusland zullen daarin, volgens Middelkoop, een sterke rol opeisen en zullen niet accepteren dat Amerika een groot voordeel zal blijven behouden zoals zij dat in het door de dollar gedomineerde systeem hebben.
Sinds de kredietcrisis is Willem Middelkoop een veelgevraagde gast in Tv-programma’s, zoals onlangs in “Tegenlicht” en “De wereld draait door”.
BasisBibliotheek Maasland is er trots op deze expert op het gebied van deze actuele thema’s “live” te kunnen introduceren tijdens de lezing van 16 november.
De Amerikaanse verkiezingen zullen dan net achter de rug zijn. Vlak daarna komt er een internationale top over de wereldwijde financiële crisis. Wij zijn benieuwd naar Middelkoops inschatting van dit topoverleg!
(vrijdag 24 oktober 2008)
‘Recessie kan een depressie worden’
“Aanmodderen, pappen en nathouden”, antwoordt Willem Middelkoop op de vraag hoe de kredietcrisis aangepakt moet worden. “Dat is het enige wat je kunt doen als je een dodelijke ziekte hebt. Je kunt ons financiële systeem vergelijken met een zware hartpatiënt, die moet accepteren dat het leven van feesten en sporten voorbij is. Ons probleem is dat we dat niet willen weten en gewoon op de oude voet willen doorgaan.”
De paniek op de beurzen was nog maar het begin, waarschuwt Middelkoop, die zondag in de Groene Engel in Oss een lezing houdt. Er staat ons nog meer onheil te wachten, als ook de reële economie in de greep komt van de financiële crisis. Huizenprijzen zullen kelderen, de werkloosheid loopt op en de detailhandel krijgt het zwaar te verduren door dalende verkoop van producten.
“je zult maar een dubbele hypotheek hebben en je huis niet kunnen verkopen”, zegt hij. “of als winkelier wegens inzakkende omzet je zaak moeten sluiten. Ik houd mijn hart vast voor wat ons nog allemaal te wachten staat. De economie zit in een beweging naar beneden, maar niemand weet hoe diep het dal is. De recessie kan ook een depressie worden. Als we pech hebben zijn we nog decennia bezig om de gevolgen te verwerken.”
Hoewel Middelkoop de crisis zag aankomen – hij voorspelde vorig jaar in zijn boek ‘Als de dollar valt’ al dat het fout zou lopen – werd ook hij erdoor overvallen. “Het heeft me verrast hoe snel het wereldwijd aan het instorten is”, zegt hij. “Het is allemaal nog erger dan ik had verwacht. Sommige commentatoren verwijten me dat ik te somber ben, maar ontkennen de realiteit. Ze denken dat we er zijn als de crisis in de huizenmarkt is opgelost. Ik blijf roepen: dit is geen huizenmarkt-crisis, maar een wereldwijd leeglopen van de kredietluchtbel!”
Eigenlijk is de analyse van wat er aan de hand is kinderlijk eenvoudig, zegt Middelkoop. “Sinds de Tweede Wereldoorlog is er een ongelooflijk gebouw van kredieten ontstaan. Het is een kaartenhuis dat aan het instorten is. Er zijn veel te veel schulden opgebouwd. Alleen al in Nederland komt er jaarlijks 45 miljard aan hypotheekgeld bij. Onze welvaart is gebaseerd op geld dat uit het niets wordt gecreëerd. Dat moet een keer fout gaan.
Wie is verantwoordelijk voor de crisis? De banken die tegen lage rentes lening op lening blijven verstrekken? De burger die op de pof leeft? Je kunt mensen niet kwalijk nemen dat ze hebzuchtig zijn, zegt Middelkoop. “Wel blijft het natuurlijk hun eigen verantwoordelijkheid wat ze met hun geld doen. Het lijkt tegenwoordig wel alsof ze bedrogen willen worden.”
Hij heeft te doen met mensen die al hun spaargeld zagen wegsmelten in IJsland, maar vindt ze vooral naïef. “Ze zouden toch moeten weten dat je nooit al je eieren in één mandje moet bewaren, want als het mandje valt zijn alle eieren kapot. Het is net of mensen niet meer nadenken. Ze menen niet alleen dat ze recht hebben op het hoogste rendement maar eisen ook nog dat de staat dat garandeert. Ze willen het onderste uit de kan halen, ook al weten ze van het spreekwoord dat ze dan het deksel op hun neus krijgen. Ze verdiepen zich niet meer in wat een bank doet en wat geld is. Ze vertrouwen blind op een financieel systeem dat niet te vertrouwen is.”
De banken valt niets te verwijten, vindt Middelkoop, maar de centrale banken des te meer. “Je kunt bankiers niet kwalijk nemen dat ze hun producten willen verkopen. De centrale banken zijn de echte schuldigen. Niet alleen heeft hun toezicht op de kredietverstrekkingen gefaald, ze hebben het vuurtje ook nog flink opgestookt door de rente steeds te verlagen, in de Verenigde Staten zelfs tot één procent. Dat is misdadig.”
De zieltogende patiënt wordt volgens Middelkoop door de renteverlagingen kunstmatig in leven gehouden. “Het zelfreinigende vermogen van het financiële systeem is uitgeschakeld. We willen niet meer leven met een economische recessie en houden het systeem met symptoombestrijding draaiend. Dat leidt tot allerlei excessen, waardoor het nu uit de hand loopt.”
Een echte remedie ziet ook hij niet. “We kunnen alleen wat bijsturen en proberen de zaak aan de gang te houden. Pappen en nathouden, een beter alternatief is er niet. De enige echte oplossing zou zijn om mondiaal nieuwe afspraken te maken en het systeem een nieuw hart te geven. Misschien moet dat Azië worden in plaats van Wallstreet, maar dat zullen de Amerikanen niet willen. Zij zullen de dollar als wereldmunt niet willen opgeven. Dus zit er voorlopig niets anders op dan aanmodderen.”
Geeft zelfs de verkiezing van Barack Obama tot president geen hoop? “Obama of McCain, het is lood om oud ijzer”, reageert Middelkoop. “De Amerikaanse economie verslechtert dramatisch, maar het systeem zal niet veranderen. Tot op het hoogste niveau zit iedereen op dit moment met de handen in het haar.”
Bron: Brabants Dagblad vrijdag 14 november 2008 (auteur: Twan van Lierop)
Door de kredietcrisis lijkt het alsof andere crisisachtige zaken voorbij zijn. Deze kop stond op de voorpagina van NRC Handelsblad van woensdag 12 november 2008. In zijn lezing zal Willem Middelkoop ingaan op de relatie tussen de kredietcrisis en het opraken van olie en andere grondstoffen.
(maandag 8 september 2008)
