Who’s in control? – Inleiding

Eind mei 2011 werd de titel van het jaarthema van BasisBibliotheek Maasland – Who’s in control? – definitief.

In de maanden die daaraan vooraf gingen waren er alternatieve titels, maar deze Engelse  zin is het uiteindelijk toch geworden. Onder deze titel kunnen heel erg veel onderwerpen worden ondergebracht. En dat zullen we vanaf het najaar van 2011 ook gaan doen.

Om duidelijk te maken wat me met dit thema bedoelen is nog niet zo eenvoudig. Wél is achteraf duidelijk dat het begon met de constatering dat er wel heel erg veel boeken over hersenonderzoek worden uitgebracht. Daar worden zaken ‘ontdekt’ waardoor keer op keer de vraag gesteld kan worden wie er controleert, aan het roer staat. Dat er (ook) velen zijn die kritische kanttekeningen plaatsen bij de boude beweringen van Victor Lamme of een Dick Swaab is inmiddels ook duidelijk. Maar dat bewijst té meer dat het thema relevant is, want er is in ieder geval nog geen overeenstemming over de uitkomsten van dat hersenonderzoek. Een overeenstemming zoals bijvoorbeeld dat op dit moment iedereen er van uitgaat dat de aarde om de zon draait en niet andersom (alhoewel dat wel zo lijkt).

Who’s in control? is naar onze mening een thema waarover – kortom – elk mens zich zal willen of moeten informeren om vervolgens een standpunt in te nemen. Een thema – nogmaals – dat op vele terreinen van het leven ‘speelt’.

Een filmpje
De kortste manier om te begrijpen welke aspecten onder andere onder de titel geschaard kunnen worden is een filmpje dat in opdracht van de KNAW is gemaakt voor een symposium dat in februari 2011 werd gehouden over hetzelfde thema. Dat symposium is volledig aan ons voorbij gegaan. Maar toen we het eind mei ontdekten hadden we het gevoel dat ‘ons’ onderwerp ‘goed’ is. De KNAW is de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Een prestigieus instituut dat zich op verschillende manieren inzet om de wetenschap te stimuleren en onder de aandacht van regering, parlement en burgers te brengen. President is sinds mei 2008 de natuurkundige Robbert Dijkgraaf.

Onder de vlag van het KNAW functioneert de zogenaamde Jonge Akademie. Dit is een broedplaats van jonge veelbelovende wetenschappers. De bright young professionals van ons land. Uit verschillende disciplines. Deze Jonge Akademie organiseerde op 11 februari 2011 het Symposium Controle. Om dat symposium onder de aandacht te brengen werd een filmpje gemaakt. Van twee minuten. Gemaakt door een kunstenaar. Prachtig, maar – waarschuwing – er zit heel erg veel informatie in. En heel erg veel vragen. Maar het is hét bewijs dat er vele aspecten aan het thema (Who’s in) control(e) zitten. Oordeel zelf.

In november 2011 gebruikte René Cuperus nogmaals de frase in control in zijn Volkskrant-column: Leve de nationale Keukentafel. Citaat

Veel mensen zijn de weg nogal kwijt. Zij hebben, niet geheel ten onrechte, het gevoel dat onze wereld minder dan ooit ‘in control’ is. Geen zinnig mens lijkt nog enig idee te hebben waar onze van traditie en historische continuïteit losgeslagen wereld naartoe op weg is. Elke dag begint de wereld from scratch. Dat levert spektakel, avontuur en onzekerheid op. En die schreeuwen om gesprek, duiding en interpretatie. Daarin voorziet al dat getwitter.

(maandag 21 november 2011)

Homepage Who’s in control?