De Britse econoom Guy Standing beschreef al in 2011 in zijn boek The precariat de almaar groeiende groep burgers “met onzekere, mager betaalde banen, zonder mogelijkheden om bij te leren of hogerop te komen.”
In De Volkskrant van zaterdag 16 maart 2013 wordt zijn boek en deze groep in een lang artikel behandeld. Onder de pakkende kop: Precariërs aller landen, verenigt u! Dit woord zal de komende jaren – voorspelling – vaker gebezigd worden. In relatie tot de voorzichtig opkomende discussie over een basisinkomen.
Tijdens de lezing van de jonge historicus Rutger Bregman op zondag 17 maart in de Groene Engel in Oss kwam het zijdelings ook (al) aan de orde.
Standing onderscheidt in onze samenleving zeven groepen:
De elite – het piepkleine gezelschap van absurd rijke wereldburgers zoals Carlos Slim en Bill Gates.
Het salariaat – de groep mensen bij bedrijven of overheden met vaste aanstellingen, behoorlijke salarissen en betaalde vakantiedagen.
Daarnaast een groep van onafhankelijken met gewilde vaardigheden, zoals ict-consulyants en zakenbankiers, die gedijen bij de flexibele en geglobaliseerde arbeidsmarkt omdat ze vorstelijke honoraria kunnen vragen. Standing noemt hen proficians, een samentrekking van professional en technician.
De vierde groep bestaat uit de restanten van de oude arbeidersklasse: fabriekslassers, bouwvakkers, kraanmachinisten en andere blauweboordenwerkers. De verzorgingsstaat is met hen in gedachten opgezet, maar ‘de bataljons industriewerkers die de arbeidersbewegingen van weleer vormden, zijn verschrompeld en hebben hun gevoel van solidariteit verloren.’
Daar weer onder stelt Standing het precariaat, geflankeerd door groep zes, de werklozen , en een zevende groep van onaangepasten zoals zwervers of criminelen – het oude lompenproletariaat.
Flexibilisering terugdraaien?
Begrijp hem niet verkeerd: de flexibele arbeidsmarkt is anno 2013 een feit des levens, of mensen het nu leuk vinden of niet. Tegen de regen kun je ook beter een paraplu opsteken dan pleiten voor de afschaffing van wolken. Flexibilisering willen terugdraaien heeft geen zin, zegt Standing, maar het is wel zinnig om te proberen de nieuwe situatie draaglijker te maken.
Enter staatssecretaris Jetta Klijnsa
Die lanceert vandaag (maandag 18-3) toevallig (?) een voorstel om voor flexmedewerkers een beter pensioen te gaan regelen.
Oplossing?
Maar waar hij het meeste in ziet – en waar hij al jaren voor ijvert – is een onvoorwaardelijk, door de staat gegarandeerd basisinkomen voor iedereen, rijk of arm, dat op zichzelf genoeg is om sober van te leven. ‘Als politieke partijen willen voorkomen dat het precariaat afdrijft naar extreemrechtse groeperingen, die de angst van de precairen bespelen, dan moeten ze met een strategie komen waardoor mensen een basale zekerheid geboden kan worden en ze een gevoel van identiteit kunnen ontwikkelen. Daarom ben ik voor een basisinkomen.’
Het boek van Guy Standing is nog niet vertaald in het Nederlands.
Citaat 009 (maandag 18 maart 2013)
Homepage Citaten 2013
