Iedere 3 weken een goed boek

Paul Gerbrands, een docent geschiedenis uit Valkenswaard schreef onder de kop `onderwijs biedt geen kwaliteit`in het Eindhovens Dagblad van 11 maart 2006 het volgende: `Dat is prijzenswaardig, maar de eenvoudige verplichting iedere drie weken een goed boek uit de bibliotheek te lenen zou hoogstwaarschijnlijk bij velen een aantal oorzaken van vermeende dyslexie en andere problemen wegnemen. Gebrek aan gewone leeservaring kan wel eens de belangrijkste oorzaak zijn van veel achterstand.`

Onderwijs biedt geen kwaliteit

Kinderen uit de onderlagen van de samenleving hebben de laatste decennia terecht dezelfde kansen gekregen als hun wat rijkere leeftijdgenoten. Daarvoor zijn mavo, havo, vwo, de middenschool, de basisvorming en de tweede fase ontwikkeld met steeds dwingender spelregels. De instroom van leerlingen naar het middelbaar onderwijs groeide sterk en steeds vaker wordt een oogje dichtgeknepen als een leerling de normen niet haalt.

Zo krijgen steeds meer kinderen een diploma dat niet de vlag is die de lading van kennis en vaardigheden dekt. De fusiegolf van tien jaar geleden heeft dat niet verbeterd. Integendeel, de roep om kleinschaligheid en kwaliteit wordt steeds luider.

Middelbare scholen steken te veel energie in het binnenboord houden van leerlingen, zelfs als duidelijk is dat de school te moeilijk is. Nogal wat leerlingen op het havo overschatten zichzelf. Verkeerde keuzes stellen de scholen voor enorme problemen omdat leerlingen massaal doubleren.

 Het hoofddoel is allang niet meer om een zo hoog mogelijke kwaliteit leveren op elk niveau, maar iedereen aan een diploma helpen. De tol daarvoor is financieel en sociaal erg hoog.

Zelfs continue begeleiding kan niet langer verhullen dat handhaving van het gelijkheidsideaal steeds minder verantwoord is. De vraag is zelfs of de motivatie van de leerlingen hier wel mee wordt bevorderd.

Begeleiding, bestrijding van dyslexie, leesblindheid, huiswerkcursussen en dergelijke nemen enorm toe. Allerlei instellingen houden zich bezig met een keur aan voorzieningen om de kans op succes op school te vergroten.

Dat is prijzenswaardig, maar de eenvoudige verplichting iedere drie weken een goed boek uit de bibliotheek te lenen zou hoogstwaarschijnlijk bij velen een aantal oorzaken van vermeende dyslexie en andere problemen wegnemen. Gebrek aan gewone leeservaring kan wel eens de belangrijkste oorzaak zijn van veel achterstand.

Vwo/leerlingen halen ook niet altijd uit hun opleiding wat de school er in steekt. Echt hard werken is ook voor een vwo-diploma niet meer nodig. Bijgevolg zijn uitstekende leerlingen op het vwo geen alledaags verschijnsel meer. Ook in dit deel van het onderwijs groeien de problemen en wordt de lat niet hoger gelegd. Eerder krijgen leerlingen die wel werken en boven de middelmaat uitkomen, volkomen onterecht en veel te snel het etiket hoogbegaafd opgeplakt.

Zo stijgt het aantal ´hoogbegaafden´ en heeft het onderwijs er na de dyslexiehype weer een modieuze doelgroep bij om extra te begeleiden.

Hierdoor groeit de vraag naar kwaliteit en niveau. Maar de onderwijsinstituten met hun gelijkheidsstreven lijken koersvast.

Het verdient aanbeveling te leren van de fouten van de laatste veertig jaar. Dan zijn modieuze oplossingen niet meer nodig en kan het middelbaar onderwijs zelfs tegen minder kosten meer kwaliteit afleveren .

Daar zit de samenleving namelijk om te springen.

PAUL GERBRANDS, docent geschiedenis in Valkenswaard
(Eindhovens Dagblad van 11 maart 2006)

(zondag 19 maart 2006)