Als je in Google de woorden ideale zomerplaat intikt dan verschijnen eind juni 2007 o.a. Oi va voi, Fountains of Wayne, A.C. Newman, het Nederlands blazers ensemble, Masters at work en El Tattoo del tigre op de eerste pagina van de resultatenlijst. Een uiteenlopend gezelschap. Internet toont wederom aan dat volstrekt onduidelijk is met welke maten gemeten wordt en welke autoriteit zich achter de keuzes verschuilt.
Allereerst moet helder zijn wat bedoeld wordt met ‘zomerplaat’. Is het een los nummer of een album. Hier wordt een album bedoeld. Een cd die je keer op keer blijft opzetten. Bij voorkeur in de zomer. Maar in de winter mag het ook. Graag zelfs, als die zomer ver weg lijkt.
Vervolgens moet duidelijk worden of het een album is die een houdbaarheidsdatum heeft van één jaar. Of toch liever een plaat die iets langer mee kan? Hier kiezen we voor de laatste optie. Een cd die meerdere jaren gedraaid kan worden.
Tot slot moet de vraag beantwoordt worden of het album een verzamelaar mag zijn . Of toch beter een studio-album dat speciaal voor de gelegenheid is opgenomen. Verzamelaars kunnen trouwens in twee smaken voorkomen: losse nummers van één artiest of losse nummers van een ratjetoe aan artiesten, al dan niet bij elkaar gebracht door een thema. Hier worden alle opties naar voren gebracht.
Als eerste schuiven we hier een verzamelaar uit 1989 naar voren: Cumbia cumbia – cumbias de oro de Colombia (of: A selection of Colombian cumbia recordings). De 16e cd die het roemruchte World circuit label (van Nick Gold – van de Buena vista social club) uitbracht. Twaalf liedjes uit de jaren vijftig tot tachtig. Groepen uit Colombia. Die cumbia liedjes brengen.
Muziek die als volgt wordt omschreven: Cumbia is een Colombiaanse muziek- en dansstijl die bestaat uit een mix van Indiaanse, Spaanse en Afrikaanse elementen. Cumbia is complexe, ritmische muziek die in zijn originele vorm enkel werd gespeeld op slagwerk en fluit; moderne Cumbia-bands gebruiken daarnaast saxofoon, accordeon, trompet, trombone en keyboard. (Bron: Vlacc – Belgische muziekbibliothecarissen)
Maar dat zegt nog niet zo veel. Deze cd kan bijna twintig jaar na release nog steeds genoemd worden als een (of dé) ideale zomerplaat. Dat ligt niet alleen aan het, sorry voor het cliché, zonnige karakter van de ritmische liedjes, maar vooral ook aan de weemoed en melancholie die (on)bewust aan de muziek is meegegeven. Iets in de trant van: Oké het is nu wel lekker weer, maar eens, binnenkort zal het vanzelf weer anders worden!” De openingstrack (La cologiala) van Rodolfo y su tipica RA7 is ooit gebruikt in een tv-commercial voor (?) koffie. Verder zijn alle nummers gemaakt door artiesten die hier niet bekend zijn. Waar ze over zingen wordt ook niet duidelijk. Tenzij je Spaans verstaat. Alhoewel in sommige teksten gerept wordt van la playa (het strand) en je zelfs de zee kunt horen. Het tekstboekje is zeer summier. De meeste energie is gestoken in de prachtige hoes. Geschilderd door ene Bob Linney. In 1993 verscheen Cumbia cumbia 2, maar alhoewel die cd ook veel bijzondere opnames bevat kan deze verzamelaar in het geheel niet tippen aan de eerste plaat. En de hoes van Bob Linney is beslist ook minder.
Amadou & Mariam. Dimanche à Bamako (Radio Bemba 2004)
Deze cd uit 2004 heeft het in zich om uit te groeien tot een ideale zomerplaat met een lange adem. Een optimistische plaat die in 2018 nog gedraaid zal en kan worden. Op 1 juli 2005 verscheen in de Belgische krant Het nieuwsblad een artikel over deze plaat en de makers onder de kop Blind paar Amadou & Mariam maakte leukste zomerplaat. Dat artikel begint als volgt: Er waren eens twee blinden uit Mali, die elkaar vonden in het blindeninstituut. Ze trouwden, kregen kinderen en maakten muziek. Op een dag werden ze sterren in Frankrijk. Het is geen sprookje, maar een waar gebeurd verhaal. Aan de hand van Manu Chao zorgden Amadou & Mariam voor de leukste zomerplaat.
De nummers zijn redelijk te volgen omdat ze in het Frans worden gezongen. Het is niet louter rozengeur en zonneschijn; de politiek komt af en toe om de hoek kijken. Klik hier voor het volledige artikel.
In de jaarlijstjes van 2005 wordt deze cd mondjesmaat genoemd. Alleen Heaven weet het album op waarde te schatten: drie muziekkenners noemen de plaat in hun eindlijst. Mojo zet de plaats op de 9e plek. Niet gek voor een Franse plaat in een Britse lijst met 50 titels.
Bee gees. The record : their greatest hits (Polydor 2001)
Deze dubbelcd is een perfect voorbeeld van een plaat tjokvol zomerse hits. Zwelgen in bekende muziek. De ene hit na de andere. Opnames van 1967 tot 2000. Drie Australische mannen met uiteenlopende stemmen. Falsetto. Korte liedjes. Opgewekte liedjes. Memorabele melodieën. Vooral leuk voor veertig plussers die de tijd hebben meegemaakt.
De Bee gees worden op dit moment door de serieuze muziekjournalisten opnieuw ontdekt. Hun muziek was sinds Grease besmet. Fout. Kon niet. Deze verzamelaar kan achteraf beschouwd worden als het punt waarop sommigen tot inkeer kwamen. Veel van hun liedjes waren toch wel zeer bijzonder. Een zelfde fenomeen deed zich eerder al voor bij de herwaardering van het Abba-repertoire. Of de Carpenters.
Eind 2006 verschenen hun eerste drie albums opnieuw op het prestigieuze Reprise-label. Zeer bijzonder uitgegeven. Een boxje waar het respect vanaf straalt. Het zit er dik in dat over enkele jaren Bee gees 1st uit 1967 en Horizontal uit 1968 in sommige muzieklijstjes opgenomen zullen gaan worden waarin teruggekeken wordt op de belangrijkste platen van de zestiger jaren of de twintigste eeuw. Wellicht komen ze ook terecht in de muziekcanon. Medio 2007 staat daar alleen hun album Main course uit 1975 in.
Bent u op zoek naar volledigheid dan dient u op zoek te gaan naar de verschillende studioplaten. Wilt u echter een leuke plaat voor een zomers feestje waarop veel oudere jongeren zullen rondlopen dan kunt u het beste de eerste schijf van The record op repeat zetten. Alhoewel sommigen zo rond track 15 af zullen haken. Want dan beginnen de disco-hits langs te komen. Anderen zullen er echter graag op willen gaan “jiven” .
Adam Green. Friends of mine (Rough trade 2003)
Deze plaat paste perfect bij het prachtige zomerweer van 2003. Ogenschijnlijk vrolijke, zorgeloze muziek. Dertien korte songs waar het speelplezier van afspat. In principe liedjes om op een warme zomerdag een goed gevoel van te krijgen. Maar Adam houdt er rare vrienden op na. In zijn liedjes komen verknipte figuren voor. Vergelijk die vrienden maar met de personages uit de strips van Gummbah, Hein de Kort of Kamagurka. Stripfiguren waaraan veel los zit. Vooral Hein de Kort en Gummbah tekenen de meest wanstaltige figuren die vaak de meest maffe, vieze, smerige dingen doen of zeggen. Dat doen ze al een jaar of tien. Ze gaan maar door en niemand van de (hoofd)redactie heeft het lef om tegen ze te zeggen dat het onderhand wel genoeg is. Wij, het publiek, zijn door deze strips al zo vaak geschoffeerd dat het effect dat ze hopen te bereiken al lang is bereikt. Gaapgedrag. Kijk, daar heb je Gummbah weer. Met een variant op een variant. Gaap, gaap. De vrienden van Adam Green zijn net zo verknipt, maar hier doet het er niet zo veel toe. De muziek staat haaks op wat die rare vrienden van hem doen, denken of willen. Je hoort de banale dingen wel maar niets kan verhinderen dat je uit volle borst mee gaat zingen: We’re not supposed to be lovers of I wanna die. (hd 24 november 2003)
Vakantieplaten komen altijd onverwacht. Zo ook in 2003. Adam Green was lid van een onbekend groepje (Moldy peaches) en bracht in het voorjaar deze maffe plaat uit. Bijna alle teksten zijn absurdistisch, ironisch of banaal. Maar zijn manier van zingen en de arrangementen (met veel violen) leiden er toe dat je de teksten voor lief neemt en mee gaat zingen. Je vergeet dat het eigenlijk bespottelijke teksten zijn. Het is onzin, maar wel erg vrolijk. Nummers om voluit mee te brullen, al dan niet achter in de auto op weg naar Frankrijk, bijvoorbeeld met We’re not supposed to be lovers of Friends of mine (hd 1 december 2005)
Allen Toussaint. Southern nights (Reprise 1975)
Allen Toussaint is een grote naam in de muziek uit New Orleans. Dat werd duidelijk na de watersnoodramp van 2005. Elvis Costello nam niet voor niets samen met hem in 2006 The river in reverse op. Andere kandidaten hadden Dr. John of Professor Longhair kunnen zijn. Maar de laatste is al jaren dood en Allen Toussaint is weliswaar niet zo bekend als Dr. John maar veel invloedrijker. Een andere naam die in dit verband ook boven komt drijven (!) is Dave Bartholomew. Een perfecte introductie tot diens werk als producer en songwriter blijft de dubbelaar/verzamelaar Spirit of New Orleans : the genius of Dave Bartholomew uit 1992.
Allen Toussaint maakte reeds in 1975 een ideale zomerplaat. En is dat nog steeds. En dat ligt niet alleen aan de titelsong. Laid back is een woord om het te omschrijven. Loom. Excellente blazers. Prachtige arrangementen. En vooral de song What do you want the girl to do? Helaas is de cd niet opgenomen in de collectie van de Basisbibliotheek Maasland. Ook in de collectie van de Centrale Diskotheek Rotterdam ontbreekt deze klassieker.
(donderdag 28 juni 2007)
