Krijg een idee waar het boek De bril van Darwin : op zoek naar de wortels van ons gedrag van Mark Nelissen over gaat, en krijg een beeld van zijn stijl en manier van formuleren, door de beginzinnen van de tien hoofdstukken (Lannoo 2000, 355 p).
Recensie voor de Openbare Bibliotheken
De auteur (gedragsbioloog en Antwerps hoogleraar) beschrijft menselijk gedrag vanuit een evolutionair gezichtspunt. Dit betekent dat bij de verklaring van gedrag de biologische functie ervan centraal staat. Na een beschrijving van het principe van natuurlijke selectie gaat Nelissen na in hoeverre dit toepasbaar is op menselijk gedrag. In dit kader beschrijft hij enkele grote gedragssystemen, namelijk seksueel gedrag, agressief gedrag en het cluster taal, bewustzijn en communicatie. Na analyse van de resultaten van biologisch en sociaal-wetenschappelijk onderzoek op deze gebieden wordt duidelijk dat het principe van natuurlijke selectie niet alleen binnen de biologie toepasbaar is. Volgens de auteur levert de evolutieleer een samenhangende manier van denken, die op allerlei gebieden, zoals geneeskunde, psychologie, sociologie, economie en cultuurwetenschappen, relevant is. Vol herkenbare voorbeelden en anekdotes uit het grensgebied tussen biologie en mensenwetenschappen. Het boek is niet uitvoerig gedocumenteerd, maar juist daardoor prettig leesbaar en boeiend voor een breed publiek.
De geschiedenis leert ons dat onze cultuur – ons mens-zijn – enkele duizenden jaren geleden ontstond.
| Even een korte inleiding |
| Logisch toch? Zo gaat dat nu eenmaal. Het is altijd zo geweest en zal ook altijd wel zo blijven. Waarom zouden we ons er zorgen over maken? We doen wat we doen en daarmee uit. Zo dachten we vroeger graag over gedrag, over de dingen we doen of juist laten, als individu of in groepsverband. |
| 1 – Evolutie, Darwin, natuurlijke selectie |
| De geschiedenis leert ons dat onze cultuur – ons mens-zijn – enkele duizenden jaren geleden ontstond. |
| 2 – De menswording, het Moederland |
| De historicus kan veel dingen in onze huidige samenleving verklaren. |
| 3 – Wat is gedrag? |
| Er zit een schoonheidsfoutje in de vorige hoofdstukken. |
| 4 – Genen van gedrag, evolutie van gedrag |
| Het paradigma van Darwin bewijst elke dag opnieuw zijn waarde in het moderne biologisch denken. |
| 5 – Waarom en waardoor? Over proximaal en ultiem |
| Stel dat ik met mijn auto een verkeerslicht nader dat op rood springt. |
| 6 – Seksualiteit, ouderzorg en voortplantingssucces |
| Voor een bioloog is praten over seksualiteit en alles wat er direct of zijdelings mee te maken heeft fantastisch. |
| 7 – Agressie, oorlog, dominantie |
| Iemand de duivel aandoen, iemand pesten, geweld plegen, mensen dwingen tot iets waar ze zelf niet voor hebben gekozen, zijn medemens kwetsen, folteren, doden, genocide. |
| 8 – Communicatie en taal |
| Enig idee hoeveel tijd u besteedt aan spreken? |
| 9 – Hersenen en bewustzijn |
| Aanvankelijk was onze taal een sociaal bindmiddel dat het lichamelijk contact in de grote groepen van onze eerste samenleving moest vervangen. |
| 10 – Nog meer vragen stellen |
| Waarom doen we wat we doen? |
Homepage Beginzinnen
(donderdag 10 april 2008)
