Vraag van hoofdredacteur Bas van Druijten van Eye aan Marcel Bullinga: Al Gore liet onlangs los ‘A crisis is a terrible thing to waste.’ Hij liet het Chinese teken voor crisis zien en het teken voor hoop. Het was hetzelfde teken. En samen betekent het kans. Ben je eens met Gore, Herman Wijffels en Wouter van Dieren dat we nu deze economische ellende moeten grijpen om ecologisch in te steken?
Marcel Bullinga: Jazeker! Er bestaat inderdaad een kans dat de kredietcrisis de groene transformatie versnelt. Maar die vergroening an sich komt niet door de crisis, die is al een paar jaar terug in gang gezet door het besef dat (voor het eerst in de geschiedenis) groen winst betekent. Alle dingen om ons heen (auto’s, gebouwen, kleding, voedsel) worden de komende twee decennia herontworpen volgens het getal 0: 0 afval, 0 uitstoot, 0 gif, en daarnaast ook nog eens 0energie en 0 transport. We zitten dus in een gigantische groenwasmachine, kredietcrisis of niet. Dat is hoop én zekerheid in één.
BvD: Kun je hoop kweken in je eentje of ben je afhankelijk van de tijdgeest?
Marcel Bullinga: Geen van beide. Je bent afhankelijk van andere mensen. Hoop zit in ons DNA, en dat is dat we menselijke sociale wezens zijn die elkaar nodig hebben.
Bron: Eye (nummer 11 van 2008)
In een kadertje naast dit artikel staat een opmerking van Marcel Bullinga over de tijdgeest. En hoe die zal veranderen.
Die mediawereld die de afgelopen dertig jaar is gecreëerd, heeft zelf een hysterische samenleving gecreëerd waarin alles over de top gaat. Gewone koks bestaan niet, er zijn alleen nog topkoks. Gewone debatten zijn niet interessant, alleen debatten waarin gescholden en uitvergroot wordt. Hysterie op zijn beurt voedt ranzigheid. GeenStijl is een specifiek Nederlands fenomeen. Dat is al erg. Dat het druk bezocht wordt, is al erg. Maar nog veel erger is het feit dat GeenStijl niet een outcast is in de huiskamer, iets viezigs en ondergronds waar je niet over praat, maar sociaal normaal. En ook erg is dat een eerbiedwaardig krantenconcern (= De Telegraaf – HD) er winst mee maakt. Dat nette mensen met kinderen in een directiekamer een dergelijke beslissing nemen. Dat is de essentie van verloedering. En dat slaat hoop kapot, ongeacht of Obama zijn droom waar kan maken. Het kan niet anders of er komt een tegentrend waarin we terugkeren naar de basale behoefte aan beleefdheid en vriendelijkheid. Omdat die de wereld fijner doet verlopen dan ranzigheid.
Hoop en geluk hebben alles van doen met integriteit en echtheid. We leven in een wereld waarin niets als vanzelf is wat het schijnt. Je denkt een hypotheek te hebben bij een nette Hollandse bank en je blijkt af te betalen aan de dictator van Libië. Je denkt een innovatieplatform te hebben dat de koers uitzet van de Nederlandse economie, en je hebt een ordinaire strijd van zelfzuchtige ministerego’s en ambtenaren die zich bekommeren om wat goed is voor Nederland, maar die hun eigen rijkjes verdedigen en de beleidsconcurrent kapot maken met papier. Dat strategische doel en het adagium van ‘de klant centraal’ gaat allemaal nog wel. Dat is allemaal transparant en rationeel. Maar dan blijkt het in toenemende mate niet om te gaan. De ratio legt het helaas te vaak af tegen de foute onderbuik. Dat is het inherente probleem met managementtheorieën. Nooit zitten zelfzucht en roddel en persoonlijke verrijking en gewetenloosheid in het businessmodel, en nooit krijg je antwoord op de vraag hoe je dat nou moet managen … En toch is dat het belangrijke issue.
(maandag 22 december 2008)
