Ik heb me echt helemaal de tering gelezen en dat doe ik nu nog.

Je hoort het een ietwat boze Rutger Bregman zeggen. Verontwaardigd, dat hij als jongeman (geboren in 1988) weggezet wordt als een van de (zeer) vele jonge mannen die zelden of nooit meer een boek lezen. Laat staan, meerdere. Terecht dat hij zich boos maakt. IN HP/De Tijd (van mei 2013) wordt hij in de ruriek Lezen als volgt geciteerd:

“Als je de literatuurlijst achterin ziet, dan begrijp je hoezeer mijn lezen zich op het schrijven van dat boek heeft toegespitst: ik heb me echt helemaal de tering gelezen en dat doe ik nu nog. In de enige zure recensie tot nu toe werd gesuggereerd dat ik het, omdat ik van de internetgeneratie ben, wel allemaal van Google zou hebben geplukt. Onzin, zonder boeken ben je nergens. Het is een even onjuist als stereotiep beeld, dat suggereert dat je wel een geschiedenis van de vooruitgang mag schrijven, maar alleen als je inmiddels oud en grijs bent.”

De geschiedenis van de vooruitgang
In april van dit jaar verscheen het tweede boek van historicus/journalist Rutger Bregman. Een boek waarin hij aantoont dat we ondanks alles tóch in een bijna perfecte wereld leven. In zijn verhaal neemt hij de lezer mee door de hele geschiedenis van de mensheid. In zijn verhaal gaat het niet alleen over ‘de’ politiek, maar hij neemt ook zaken uit natuurkunde, biologie, psychologie en filosofie mee. In ruim 400 pagina’s wordt aldus, alweer, op nét een iets andere manier het verhaal van de wereldgeschiedenis verteld. In een recensie werd het boek als volgt beoordeeld:

Het pleidooi van Bregman is indrukwekkend en fascinerend. Hij is een boeiende gids die de lezer in nog geen 400 pagina’s langs de wereldgeschiedenis, de problemen van onze moderne tijd en een mogelijke oplossing voert. En daarmee is het boek een knappe prestatie waar mensen uit alle lagen van de bevolking hun voordeel mee kunnen doen.

Kun je een lezer worden?
Het artikel begint als volgt:
“Ik was een ongeïnteresseerde middelbare scholier.
Tegen mijn moeder zei ik dat ik later gewoon geschiedenisleraar moest worden, om dan ’s avonds lekker op de bank naar GTST te gaan kijken. Maar toen ik achttien was en in Utrecht ging studeren, in 2006, werd ik lid van een dispuut waar zes oudere jongens mij gruwelijk geestelijk hebben ontgroend. Daar heerste, zij het met een zekere knipoog, toch vooral het oude Bildungs-ideaal. Het was een reactie van frustratie op de verwording van de moderne universiteit to kennisfabriek. Er moet een Doornroosje in mij hebben liggen slapen, want ik ben toen heel erg op hol geslagen in mijn dorst naar zo breed mogelijke kennis.” (klik hier voor een ander citaat over Bildung/het onderwijs)

Een andere veellezer
Door het artikel over Rutger Bregman kwam de naam Bill Bryson bovendrijven. De inmiddels wereldberoemde auteur van de klassieker Een kleine geschiedenis van bijna alles. Bill Bryson, die op zeker moment als reisboekenauteur tot de conclusie kwam dat hij de hele wereld bereisd en erover geschreven had, maar feitelijk er bijna niets van af wist. Dus nam hij een sabbatical year en ging circa 300 boeken lezen. Over de meest uiteenlopende onderwerpen. Die leesstof herkauwde hij en schreef zijn verhaal over bijna alles. Het boek van Rutger Bregman doet op een bepaalde manier aan dat boek denken. Beiden lazen veel over de wereld en schreven vervolgens hún  versie op. Bryson deed het als middelbare man, Bregman als een aankomend talent. Benieuwd welk verhaal hij (Bregman) over pakweg 25 jaar zal vertellen.

Een boekenlijst
In de collectie van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken zijn 63 van de pakweg 200 door Rutger Bregman gelezen boeken aanwezig. Klik hier voor de webcatalogus. Ook zijn twintig boeken opgenomen in de lijst voor de Lezers van Stavast.

Over het lezen van fictie
Aan het eind van het korte artikel in HP/De Tijd gaat hij in op het lezen van romans:
“Het literaire werk van mijn generatie is aan mij niet besteed. Daan Heerma van Voss, Philip Huff, ze schrijven prachtig, maar het is allemaal zo autobiografisch. Ze neuken zich suf, en hoewel dat prima is, vind ik het toch vooral een van de grote ziektes van deze tijd dat iedereen alles maar op zichzelf betrekt. Waar is de fantasie, de verbeelding? Daar gaat mijn boek dus ook over: over de behoefte aan een nieuw vooruitgangsgeloof in een tijdperk waarin we rijker, veiliger en gezonder zijn dan ooit.”

Lezing in Oss
Enkele weken voordat zijn boek uitkwam gaf hij op verzoek van de bibliotheek in de Groene Engel in Oss een lezing over het thema Echte waarde(n). Die middag stond feitelijk zijn nieuwe boek centraal. De eerste keer dat hij in het openbaar met dat boek naar buiten trad. De opkomst was die zondagmiddag matig. Jammer, want Rutger kan niet alleen goed schrijven, maar ook vertellen.

Citaat 032 (woensdag 15 mei 2013)
Homepage Citaten 2013