We zitten in een tijd van veranderingen die we meer dan ooit zelf vorm moeten geven.

Kort voordat singer-songwriter Eric Taylor op dinsdag 29 oktober 2013 in de Verkadefabriek in Den Bosch aantrad voor zijn Blue Room sessions-optreden, tikte journalist Twan van Lierop van het Brabants Dagblad me op de schouder. “Morgen staat er op onze opiniepagina een artikel dat jou zal bevallen!”

Fijn om te weten. Twan had het goed ingeschat. Hij weet van de jaarthema’s die de afgelopen tien jaar zijn georganiseerd. Hij maakte in die periode verschillende interviews met sprekers die op uitnodiging van de bibliotheek aantraden in de Groene Engel in Oss.
Hij had meer dan gelijk. In het artikel “Samen kunnen we de maatschappij veranderen” van Vincent Snels komen praktisch alle titels van de afgelopen tien seizoenen langs. En staat het thema van het lopende seizoen centraal: Oefenen voor een andere tijd.
Om dat te ‘bewijzen’ worden die thematitels in zijn artikel – dat hieronder staat –  toegevoegd. Ook voeg ik enkele begrippen toe die afkomstig zijn van Tom Kniesmeijer en ‘zijn’ TrendRedes.

Samen kunnen we de maatschappij veranderen
We zitten in een tijd van veranderingen die we meer dan ooit zelf vorm moeten geven. Een enerverende tijd voor wie dat wil en vooral doet.

Als ik om me heen kijk dan ervaar ik teleurstelling bij mensen dat de overheid, instituten en instellingen op belangrijke terreinen niet meer kunnen bieden wat ze verwachten. Ik ervaar dat men zich in de steek gelaten voelt. Nutsvoorzieningen zijn geprivatiseerd. In het kielzog daarvan is op tal van terreinen marktwerking geïntroduceerd. Rendement, winst, aandeelhouders zijn begrippen die je hoort. (Ontnuchteringsjaren) (2006-2007)
Het bezuinigen op voorzieningen zonder duidelijk alternatief brengt onzekerheid en onrust.
We zijn steeds verder verwijderd geraakt van zelfredzaamheid, zelfbeschikking en zelfwaardering. We lieten over ons besluiten en dat was lang niet altijd wat we eigenlijk wilden. (Who’s in control?) (2011-2012)

Het schijnbaar klakkeloos accepteren van besluiten past niet langer bij de mens van nu. Op veel fronten – van onderwijs tot zorg en hulpverlening, van voedingsindustrie tot natuurbeheer van bedrijf tot gemeentelijk beleid – is de verandering merkbaar en zichtbaar. Veranderingen komen tot stand door burgers die aan de slag gaan en aanpakken en niet afwachten. We lijken uit een soort winterslaap geschud. (Tijd voor een nieuwe lente) (2010-2011) We ontdekken wat we gemist hebben. Een soort oerenthousiasme is voelbaar bij het pakken van de mogelijkheden; het is nog een pril begin. Deze aanpakkers (Burger van Stavast) (2012) mogen om hun inzet, lef en voorbeeld nog beter gevoed en beloond worden. Tegelijkertijd met dit fenomeen komt de herkenning en erkenning van wat we in de wereld hebben veroorzaakt en toegestaan. Soms is dit hard om onder ogen te zien en de noodzakelijke oplossingen aan te gaan. We weten vaak niet eens waar ons eten vandaan komt en of het op een verantwoorde manier geteeld is. We zijn het zicht op de keten van producent tot consument kwijtgeraakt. We willen weten hoe iets wordt geproduceerd, er desnoods zelf voor gaan zorgen en over kunnen beslissen, en verwachten van de overheid, instellingen en instituten minder regels en meer medewerking.

Deze veranderingen hebben een gemeenschappelijk kenmerk. De ongerustheid in combinatie met onvrede en de wil er blijvend wat aan te doen, wordt door een toenemend aantal mensen tegelijkertijd aangepakt. Er is een reactie van nieuwe initiatieven, van mensen die vinden dat het roer om moet. Om mij heen zie ik die positieve ontwikkelingen. De ongerustheid dat een aantal mensen verstoken raakt van begeleiding, zorg of aandacht brengt anderen op de been om tot een anders georganiseerd, passend antwoord te komen. Belangeloos zetten tal van mensen zich voor hen in. (Oefenen voor een andere tijd) (2013-2014)

Door het organiserend vermogen meer plaats te geven, blijken er meer mensen bereid te zijn zich in te zetten om een echt ander antwoord op de veranderingen te geven. We herontdekken dat we zelf heel erg goed in staat zijn de maatschappij anders vorm te geven en de dingen die we echt belangrijk vinden anders en zelf te organiseren. We ervaren ook dat we de overheid, instituten of instellingen niet meer per se voor alles nodig hebben. Het aantal coöperaties, stichtingen en verenigingen waarin burgers zch verenigen en verantwoordelijkheid nemen voor bijvoorbeeld energieproductie, voedselproductie, zorg en gemeenschapsvoorzieningen neemt nog steeds toe. Geweldig om te ziien dat binnen deze nieuwe organisaties er voor iedereen plaats is; ieder doet waar hij goed in is. (Herlevend burgerschap) (2009-2010)

Participatie komt van binnenuit. Dit is waar het voor mij in de participatiemaatschappij om gaat. Mee willen doen, openstaan voor anderen en zorgen dat anderen ook kunnen meedoen. We gaan niet bij de pakken neerzitten, we laten ons niet aan de kant zetten, we laten ons niet de regels voorschrijven. Word net als ik juist actief, zoek anderen op en ga aan de slag. Samen staan we sterk, samen vinden we oplossingen en samen maken we nieuwe, passende regels. Passend bij de waarden en normen van nu. (Echte waarde(n)) (2012-2013) (Waarom IK een probleem werd voor ONS) (2004-2005)
Wat zal het goed zijn als de overheid echt participeert in al die goede burgerinitiatieven.

Vincent Snels (deskundige op het terrein van duurzame ontwikkeling)
Geplaatst op de opiniepagina van het Brabants Dagblad. Woensdag 30 oktober 2013. Een dag voor de zogenaamde Warandelezing 2013, die door hoogleraar Klaas van Egmond op donderdag 31 oktober op de Universiteit van Tilburg zal worden uitgesproken. Titel: De echte oplossing van de crisis. Zijn lezing wordt als volgt aangekondigd:
Gaan we op de oude voet verder als de recessie voorbij is? Dat zou niet moeten, zegt Klaas van Egmond, gezaghebbend hoogleraar op het gebied van duurzaamheid, want dan blijven we rondzwalken en is het wachten op de volgende crisis. Het moet allemaal minder complex en vooral veel duurzamer. (De latten verleggen) (2008-2009)

Tom Kniesmeijer
Het artikel in het Brabants Dagblad is bedoeld om de aandacht te vestigen op de Warandelezing van Klaas van Egmond. Maar bovenstaand artikel kan net zo goed gelezen en gezien worden als een manier om de aandacht te vestigen op een lezing die trendpsycholoog Tom Kniesmeijer op dezelfde dag (31 oktober), zelfde tijd (19.30 uur) maar op een andere plek in Noord Brabant (Bibliotheek Veghel, aan de Markt) zal houden. Uiteraard zullen beide sprekers andere dingen vertellen, aanhalen, maar hun analyse van onze huidige maatschappij zal op heel veel punten overeenkomen. En ook de tijdgeest die ze menen te bespeuren. Overal zien zij mensen die aan het oefenen zijn. Niet omdat het moet van de baas of de regering. Nee ze doen het omdat ze als een Burger van Stavast menen dat er iets anders moet gebeuren.

Citaat 082 (woensdag 30 oktober 2013)
Homepage Citaten 2013