De bibliotheek maakt je rijker & Weersta niet alleen cynisme, maar bevecht het actief

Vandaag, maandag 24 oktober 2016, start de Nederlandse bibliotheeksector een imagocampagne. Een week lang wordt naar voren gebracht dat de bibliotheek (nog steeds) een plek is waar je ‘rijker’ kunt worden. De bibliotheek maakt je rijker. Daar kun je dingen ontdekken, iets leren, opsteken. En je kunt daar meer doen dan boeken lenen.

Toevallig start deze campagne een dag nadat Maria Popova, een Bulgaars-Amerikaanse blogster, in haar zondagse nieuwsbrief stil stond bij het tienjarig bestaan van haar Brain Pickings. Een jonge vrouw die in die tien jaar een grote schare volgers heeft gekregen, die allemaal op de een of andere manier door haar enthousiasme rijker zijn geworden. Gevoed met haar verwijzingen naar culturele uitingen. Zaken waar we anders nooit van hadden geweten.

Legoblokjes
Drie jaar geleden reikte ze me – ook aan het eind van oktober – in een stuk over haar 7-jarig jubileum het beeld van legoblokjes aan. Een metafoor die ik regelmatig gebruik om uit te leggen waarom het zo belangrijk is je zelf te blijven voeden met vele en diverse culturele uitingen. Voedsel dat je – natuurlijk – ondermeer via een bibliotheek kunt betrekken. Artikel: Lego – The more of these building blocks we have, and the more diverse their shapes and colors, the more interesting our creations will be. In dat artikel beschreef ze zeven ‘levenslessen’, die ze in de afgelopen jaren had opgedaan.

Om mensen te verheffen, niet naar beneden te halen
Vorig jaar stond ze in oktober stil bij haar negenjarig jubileum: to lift people up, not lower them down. En voegde aan die zeven levenslessen twee nieuwe toe.

En nu, zondag 23 oktober 2016, staat ze in 10 Learnings from 10 Years of Brain Pickings stil bij tien jaar Brain Pickings. Met de mooie ondertitel: Fluid reflections on keeping a solid center. Die ik lees als: om tot een sterke kern in jezelf te komen moet je openstaan voor nieuwe ‘dingen’. Een beeld dat haaks staat op het ‘verkeerde’ idee dat ‘een mens’ is zoals die is en zich (daarom) niet meer hoeft aan te passen, open te stellen voor ‘andere dingen’. Ik ‘ben immers ‘klaar’. Maria Popova gelooft ten diepste dat elk mens zich kan (en zou moeten kunnen) blijven ontwikkelen. Jouw ‘kern’ bestaat niet, maar ontstaat door ‘dingen’ die je in je leven meemaakt. In dat verband zijn er twee houdingen. Een passieve, die inhoudt dat je ‘het’ op je af laat komen. En een actieve, waardoor je min of meer continue op zoek bent naar ‘andere’ ervaringen.

Bevecht cynisme
In dit artikel komt Maria (na die zeven + twee) met een tiende levensles aanzetten. Een levensles die – in mijn ogen – alles met 2016 te maken heeft. Het jaar waarin de ‘zekere’ mannen en vrouwen zeer nadrukkelijk aanwezig zijn in onze samenleving. Mensen die weten hoe het zit. Niet gehinderd worden door twijfel. Domweg onwelgevallige feiten negeren. Hun eigen opinies en beweringen niet wantrouwen. Mensen die veel onzekere mensen weten te betoveren. Een gevaarlijke ontwikkeling. Don’t just resist cynicism — fight it actively. Weersta niet alleen cynisme, maar bevecht het actief.

That’s the spirit, volgens Maria Popova. Een levenswijsheid die een bibliothecaris alleen maar kan omarmen. Het is o zo gemakkelijk om cynisch mee te ‘huilen’ met uiteenlopende ontwikkelingen. Dagelijks worden talloze voorbeelden aangedragen die bevestigen dat veel ‘dingen niet ‘goed’ zijn. Tegelijkertijd zijn er ook dagelijks signalen op te snuiven dat het wel degelijk de ‘goede’ kant opgaat met de wereld. Dat je niet hoeft te accepteren dat ‘iets’ niet klopt. Als je wilt kun je proberen er een positieve draai aan te geven. Go, make something happen.

Don’t just resist cynicism — fight it actively.
Fight it in yourself, for this ungainly beast lays dormant in each of us, and counter it in those you love and engage with, by modeling its opposite. Cynicism often masquerades as nobler faculties and dispositions, but is categorically inferior. Unlike that great Rilkean life-expanding doubt, it is a contracting force. Unlike critical thinking, that pillar of reason and necessary counterpart to hope, it is inherently uncreative, unconstructive, and spiritually corrosive. Life, like the universe itself, tolerates no stasis — in the absence of growth, decay usurps the order. Like all forms of destruction, cynicism is infinitely easier and lazier than construction. There is nothing more difficult yet more gratifying in our society than living with sincerity and acting from a place of largehearted, constructive, rational faith in the human spirit, continually bending toward growth and betterment. This remains the most potent antidote to cynicism. Today, especially, it is an act of courage and resistance.

Weersta niet alleen cynisme, maar bevecht het actief
Bevecht het in jezelf, want dit lompe beest sluimert in ons allemaal. Pareer het in degene van wie u houdt, door het tegenovergestelde te doen. Cynisme doet zich vaak voor als een nobele gave en voorziening, maar is in de kern minderwaardig. Anders dat die Rilkeaanse almaar toenemende twijfel aan alles, is het een samentrekkende kracht. Anders dan kritisch denken, die pilaar van rede en een noodzakelijke tegenhanger van hoop, is het inherent oncreatief, niet-constructief, een geestelijk gif. Leven, als het universum zelf, staat geen stilstand toe. Afwezigheid van groei ondermijnt de orde. Zoals alle destructieve levensvormen is cynisme oneidig eenvoudiger en gemakkelijker dan opbouwen. Er is niets moeilijker en tegelijkertijd bevredigender in onze samenleving dan oprecht leven en handelen vanuit een groothartig, constructief, rationeel geloof in de menselijke geest. Voortdurend bezig zijn met groei en verbetering. Dat blijft het meest krachtige tegengif tegen cynisme. Juist vandaag is het een daad van moed en verzet.

Hieronder alle tien
01. Allow yourself the uncomfortable luxury of changing your mind
02. Do nothing for prestige or status or money or approval alone
03. Be generous
04. Build pockets of stillness into your life
05. when people try to tell you who you are, don’t believe them
06. Presence is far more intricate and rewarding an art than productivity
07. Expect anything worthwhile to take a long time.
08. Seek out what magnifies your spirit
09. Don’t be afraid to be an idealist
10. Don’t just resist cynicism — fight it actively.

01. Sta jezelf de ongemakkelijke luxe toe om van mening te veranderen
02. Doe niets alleen maar voor prestige of status of geld of bijval
03. Ben gul (prijs, in plaats van ‘af te zeiken’)
04. Bouw stiltemomenten in je leven in (lummelen is goed voor de mens)
05. Geloof niet dat het klopt als mensen vertellen hoe je bent
06. Het gaat er in het leven niet alleen om hoe effectief je bent, maar meer dat je er bent
07. Belangrijke dingen kosten tijd en inspanning
08. Zoek ‘dingen’ die je geest vergroten
09. Ben niet bang om een idealist te zijn
10. Weersta niet alleen cynisme, maar bevecht het actief

Als bibliothecarissen eerlijk waren
Vorig jaar hield Maria Popova in augustus een warm pleidooi voor het belang van bibliotheken. If Librarians Were Honest. Hoe die je rijker kunnen maken. Onze branche organisatie had ook dit artikel als basis voor haar campagne kunnen nemen. Ze haalt een gedicht van Joseph Mills aan en citeert hem:

Lending libraries are beautiful in their basic ideals. In enabling people to educate themselves they are the most empowering and humanistic of institutions.
Forty years after getting my own first card (at the Shawnee Public Library in Fort Wayne, Indiana), I still feel a sense of amazement at having access to so many materials. In a very real way, libraries have shaped who I am.

Uitleenbibliotheken zijn mooi door hun fundamentele idealen. Doordat ze mensen in staat stellen zichzelf te onderwijzen zijn ze een van de meest verrijkende en humanistische instellingen.
Veertig jaar nadat ik mijn eerste bibliotheekkaart kreeg, ben ik nog steeds vol ontzag voor de hoeveelheid materialen waar ik toegang toe krijg. Op een zeer reële manier hebben bibliotheken me gevormd tot wie ik ben.

In januari van dit jaar vertaalde ik dat gedicht van Joseph Mills. De aanleiding was het feit dat het Stadsarchief Oss deel ging uitmaken van de bibliotheek. Nog zo’n instantie die mensen ‘dingen’ aanreikt waardoor ze kunnen blijven groeien. Begrijpen wat er in ‘de wereld’ gaande is. Niet vervallen tot negativisme. Cynisch worden.

If librarians were honest		Als bibliothecarissen eerlijk waren

If librarians were honest, they wouldn’t smile, or act welcoming. They would say, You need to be careful. Here be monsters. They would say, These rooms house heathens and heretics, murderers and maniacs, the deluded, desperate, and dissolute. They would say, These books contain knowledge of death, desire, and decay, betrayal, blood, and more blood; each is a Pandora’s box, so why would you want to open one. They would post danger signs warning that contact might result in mood swings, severe changes in vision, and mind-altering effects. If librarians were honest they would admit the stacks can be more seductive and shocking than porn. After all, once you’ve seen a few breasts, vaginas, and penises, more is simply more, a comforting banality, but the shelves of a library contain sensational novelties, a scandalous, permissive mingling of Malcolm X, Marx, Melville, Merwin, Millay, Milton, Morrison, and anyone can check them out, taking them home or to some corner where they can be debauched and impregnated with ideas. If librarians were honest, they would say, No one spends time here without being changed. Maybe you should go home. While you still can.		Als bibliothecarissen eerlijk waren, zouden ze niet lachen, of vriendelijk welkom heten. Ze zouden zeggen: Pas goed op je tellen. Hier zijn monsters. Ze zouden zeggen: Hier wonen heidenen en ketters, moordenaars en maniakken, de verdwaalden, wanhopigen en losbandigen. Ze zouden zeggen: Deze boeken bevatten kennis over dood, verlangen, en verval, verraad, bloed, en meer bloed; elk van hen is een doos van Pandora, dus waarom zou je er een open willen maken. Ze zouden waarschuwingsbordjes ophangen, waarschuwen dat contact ermee kan leiden tot stemmingswisselingen, serieuze veranderingen in visie, en gedachten veranderende effecten. Als bibliothecarissen eerlijk waren zouden ze toegeven dat de boekenrekken verleidelijker en shockerender kunnen zijn dan porno. Per slot van rekening, als je een paar borsten, vagina’s en penissen hebt gezien, is meer eenvoudigweg meer, een geruststellende banaliteit, maar de planken van een bibliotheek bevatten sensationele nieuwigheden, een schandalige, duldzame mix van Malcolm X, Marx, Melville, Merwin, Millay, Milton, Morrison, en iedereen mag ze lenen, mee naar huis nemen of naar een andere plek waar ze verslonden kunnen worden om je te impregneren met ideeën. Als bibliothecarissen eerlijk waren zouden ze zeggen: *Niemand* *verlaat hier zonder te zijn* veranderd. Je kunt misschien beter naar huis gaan. Nu het nog kan.

Joseph Mills		Joseph Mills