Een samenleving zal zonder religie echt niet verloederen, meent August Hans den Boef, de eerste spreker van de lezingencyclus Blikopener Speciaal, zondag in Oss. ,,Een atheïst is echt niet beter of slechter dan een gelovige.”
August Hans den Boef: ‘Een ietsist legt zich niet vast. Hij wil nergens bijhoren’. August Hans den Boef kan zich flink ergeren aan de invloed van godsdienst op het openbare leven. Hij stoort zich onder meer aan wat hij het ‘superioriteitsdenken van de gelovigen’ noemt. ,,Je hoort wel eens dat de samenleving zonder religie verloedert en tot normloosheid vervalt, maar daar klopt niks van”, zegt hij. ,,De claim dat gelovige mensen beter zijn als het om waarden en normen gaat, berust helemaal nergens op.”
,,Demografisch gezien is Nederland een van de meest ongelovige landen ter wereld”, legt Den Boef uit. ,,Toch kun je niet zeggen dat mensen hier slechter worden behandeld dan in andere landen, of dat de criminaliteit hier hoger ligt. Zelfs met de hufterigheid is het bij ons niet erger gesteld dan in een katholiek land als Portugal.”
August Hans den Boef is projectleider bij de Hogeschool van Amsterdam en schrijver van het boek Nederland seculier! (2003).
Zondag verzorgt hij in de Groene Engel in Oss de eerste aflevering van de lezingencyclus Blikopener Speciaal, een initiatief van de Basisbibliotheek Maasland en het Brabants Dagblad.
Een van zijn stellingen is dat religieuze organisaties een veel te grote rol hebben in de samenleving.
,,Het is al lang niet meer vol te houden dat Nederland een religieus land is”, zegt hij. ,,Hoewel steeds minder mensen geloven, is de macht van traditionele kerkelijke organisaties echter nauwelijks ingeperkt. Ze oefenen nog volop hun invloed uit op de samenleving, vooral op het gebied van de zedelijkheid. Dat varieert van het homohuwelijk tot euthanasie en abortus. Daarbij proberen kerkelijke organisaties altijd de indruk te wekken dat hun uitspraken over zedelijkheid waardevoller zijn dan de opvattingen die andersdenkenden daarover hebben.”
Den Boef ziet de invloed van religie in de samenleving overal om zich heen. ,,Het is tekenend dat godslastering nog steeds strafbaar is. Sterker nog, minister Donner heeft er zelfs voor gepleit om dat wetsartikel opnieuw te activeren.”
Een ander voorbeeld is het bijzonder onderwijs. ,,Twee derde van het onderwijs is op godsdienstige basis, hoewel dat volgens de huidige verhoudingen in de samenleving hooguit de helft zou mogen zijn. Wat mij betreft hoeven we het bijzonder onderwijs niet af te schaffen, maar de overheid moet daar vooral niet aan meebetalen. Het zou overigens het beste zijn als we alleen openbaar onderwijs hadden, omdat kinderen daarin het meest in contact komen met andere culturen en milieus.“
Bevochten
Nederland is beter af als seculiere staat, vindt Den Boef. ,,Wat waardevol is in onze samenleving, hebben we dat te danken aan de christen-democratie of hebben we dat daar juist op bevochten? De christelijke organisaties hebben altijd geprobeerd de belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen tegen te houden, denk maar aan de rechtspositie van de vrouw.”
,,Het is een misvatting om te denken dat religie voor goede waarden en normen zorgt. Het is te gemakzuchtig om te denken dat de maatschappelijke problemen zich vanzelf oplossen als mensen maar naar de kerk gaan. De solidariteitsgedachte is iets menselijks en niet iets dat God wil. Je kunt ethiek beter baseren op nuchtere gegevens over wat goed en slecht is. Daar heb je geen religieuze overtuiging voor nodig. Om vrijwilligerswerk te doen hoef je echt niet gebonden te zijn aan een religieuze organisatie. Een atheïst is echt niet beter of slechter dan een gelovige.”
Ietsisme
Verlos ons van de God van Iets, luidt de titel van de lezing die Den Boef zondag in Oss houdt. Hij verwijst daarmee naar het ‘ietsisme’, een nieuwe vorm van ‘geloven’ waar steeds meer mensen zich tot aangetrokken voelen. ,,Ietsisten zijn mensen die godsdienst als iets primitiefs beschouwen maar tegelijk niet kunnen verdragen dat er na de dood niets is”, legt hij uit. ,,Je kunt dat zien als een nieuw soort religieus bewustzijn, maar ik beschouw ietsisten liever als mensen die de laatste stap naar atheïsme nog niet durven zetten.”
Van August Hans den Boef mogen ze. ,,Een ietsist legt zich niet vast. Hij wil nergens bijhoren. Als alle gelovigen zijn veranderd in ietsisten, krijgen we vanzelf een seculiere samenleving, om de eenvoudige reden dat alle religieuze instituties dan verdwenen zijn.”
Artikel: Verlos ons van de God van iets
Bron: Brabants Dagblad van donderdag 17 november 2005
Auteur: Twan van Lierop
(donderdag 17 november 2005)
Één reactie op “August Hans den Boef – Verlos ons van de God van Iets”
[…] August Hans den Boef – Verlos ons van de God van Iets […]