Op donderdag 9 oktober 2008 zal de bekende popjournalist Bert van de Kamp (1947) in de bibliotheek van Oss een lezing verzorgen over Bob Dylan (1941). Titel van de lezing: De dag waarop Bob Dylan de Nobelprijs voor literatuur alweer niet kreeg.
Bob Dylan is sinds 1962 actief als muzikant. Heeft tientallen albums uitgebracht. En zeer veel liedjes geschreven die in het collectieve geheugen terecht zijn gekomen. De laatste jaren is hij doorlopend in het nieuws. De publicatie van zijn boek Kronieken waarin hij aangeeft door wie hij beïnvloed is. De documentaire No direction home van Martin Scorcese. Henkes en Bindervoet die alle liedjes in het Nederlands vertaalden en daarmee veel mensen een plezier deden. De radioshows die hij sinds enkele jaren samenstelt en presenteert. De dubbelverzamelcd Theme time radio hour with your host Bob Dylan met 50 bijzondere liedjes uit dat radioprogramma. De raadselachtige speelfilm I’m not there waarin zes verschillende acteurs een bepaalde Bob Dylan spelen.
Nobelprijs voor literatuur?
Deze lezing wordt bewust gepland op de tweede donderdag van de maand oktober. Op die dag wordt traditiegetrouw om twaalf uur ’s middags de Nobelprijs voor literatuur bekend gemaakt. Jaarlijks wordt door de Nederlandse pers gespeculeerd of Harry Mulisch of Cees Nooteboom die prijs zullen krijgen. Muziekliefhebbers die het belang van Bob Dylan juist weten in te schatten hopen al jaren dat de Zweedse commissie hem als eerste liedjesschrijver tot Nobelprijswinnaar voor literatuur zal uitroepen. De kans dat hij die prijs krijgt is echter niet groot, vandaar de titel De dag waarop Bob Dylan de Nobelprijs voor literatuur niet kreeg.
Bert van de Kamp
Bert van de Kamp is een van de bekendste Nederlandse popjournalisten. Sinds 1973 heeft hij vooral voor Oor recensies en artikelen geschreven. Hij heeft alle grote namen uit de popgeschiedenis ontmoet en door de jaren consequent aangegeven dat hij Bob Dylan als de belangrijkste muzikant zag. Blonde on blonde uit 1966 is voor hem hét Dylan-album. Bert van de Kamp kreeg in 1995 als eerste de Pop pers Prijs voor het gehele werk van een popjournalist. Andere winnaars waren Jip Golsteijn, Martin Bril en Gijsbert Kamer.
Bert van de Kamp. De dag waarop Bob Dylan de Nobelprijs voor literatuur niet kreeg
Openbare Bibliotheek Oss
Tijdstip: 20.00-22.00 uur
De entree bedraagt €5,–
A body of work
Sinds 1962 heeft Bob Dylan tientallen albums uitgebracht. In het najaar van 2007 verscheen de driedubbele verzamelcd Dylan. Tjokvol bekende nummers. Maar zelfs die drie cd’s geven slechts een bescheiden beeld van de vele bijzondere songs die hij heeft geschreven. In 2006 en 2007 verschenen twee vuistdikke boeken met daarin alle songs die hij heeft uitgebracht tussen 1962 en 2001. Deze twee bundels bevatten alle teksten in het Engels én in het Nederlands. De vertalers waren Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes. In 2007 verscheen de bijzondere documentaire I’m not there. In die film wordt het leven van een muzikant geschetst. Die muzikant wordt gespeeld door vijf verschillende acteurs en één actrice (Kate Blanchett). De regisseur koos voor deze optie om te illustreren dat die muzikant meerdere persoonlijkheden heeft. Tijdens de lezing zal Bert van de Kamp met name ook op deze biopic ingaan. De laatste jaren verzorgt Bob Dylan ook nog een radio-programma. Tijdens die zogenaamde Theme time radio hours draait hij als ‘your host’ nummers volgens een bepaald thema (drank, zelfmoord) en leidt elk nummer op een bijzondere wijze in. Die radio-shows illustreren vooral door welke artiesten hij is beïnvloed. Op de dubbelcd Theme time radio hour with your host Bob Dylan staan vijftig tracks van evenzovele artiesten. Een perfecte introductie tot de smaak van Bob Dylan én het is (onbedoeld?) een geschiedenis van de populaire muziek. En jaarlijks wordt hij door een journalist opgevoerd die zich waagt aan een voorspelling wie de Nobelprijs voor literatuur zal krijgen.
Hieronder treft u verschillende Bob Dylans aan. De foto’s zijn fragmenten van verschillende albums die Dylan sinds 1962 heeft gemaakt. Bij elke foto wordt gegeven: jaartal, album, enkele nummers van dat album + het aantal keren dat de bewuste plaat genoemd wordt in de muziekcanon. De muziekcanon is te vinden op www.muzieklijstjes.nl en is een lijst van circa 1.800 albums die muziekkenners vaak noemen als ze uitgedaagd worden platen te noemen die er (op de iets langere termijn) écht toe doen. De top 200 van deze muziekcanon mag in geen enkele serieuze muziekcollectie ontbreken. Zestien platen van Dylan staan in deze muziekcanon. De hoogste plaats is Blonde on blonde. Inderdaad, ook het favoriete album van uw host op donderdag 9 oktober 2008, Bert van de Kamp. De Nederlandse vertaling is gemaakt door Henkes en Bindervoet.
 Bob Dylan (1962) Song to Woody, In my time of dyin´ Wordt 1 keer genoemd in de muziekcanon Hé, hé, Woody Guthrie, ik schreef je een lied Hoe de wereld draait want meer dan dat is het niet Verziekt en verhongerd, vermoeid en ontaard En ’t lijkt of ie doodgaat maar hij is amper gebaard |
 |
| The freewheelin’ Bob Dylan (1963) Blowin’ in the wind, Masters of war, Don’t think twice it’s alright, A hard rain’s a-gonna fall 7 keer genoemd in de muziekcanon Het antwoord mijn vriend, waait vluchtig in de wind Het antwoord waait vluchtig in de wind |
 |
| The times they are a-changin’ (1964) The times they are a-changin’, Ballad of Hollis Brown, Boots of Spanish leather, The lonesome death of Hattie Carroll Wordt slechts één keer genoemd in de muziekcanon Kom mensenkinderen, waarheen je ook ging En geef toe dat het water je kleren doordringt En accepteer dat je straks als bakstenen zinkt Want je tijd is was in je handen Dus begin maar te zwemmen voor je zeewater drinkt Want de tijden zijn veranderd |
 |
| Live 1964 (the bootleg series : vol. 6) (2004) Dubbelcd met opnames uit New York (Philharmonic hall 31 oktober 1964) Wordt twee keer genoemd in de muziekcanon Neem me met je mee al op je zwierig zilte zee Al mijn zintuigen zijn wee, en mijn handen zijn gedwee Mijn tenen staan versteend te wachten op mijn hakken Om op pad te gaan Ik wacht totdat ik mee kan gaan en in mijn optocht dan Verdwaald verdwijnen kan, laat mij dansen in jouw ban Ik ga behekst erachteraan |
 |
| Bringing it all back home (1965) 17 keer genoemd in de muziekcanon Johnny is in het souterrain Brouwt er fijn z’n medicijn Ik sta voor het schoolplein Denk aan hoe de bazen zijn De man in de stofjas Nadge op, vloeit af Zegt dat ie zich scheel blaft Kan niet eens een bonus af Kid kijk uit Je hebt het verbruid |
 |
| Highway 61 revisited (1965) Like a rolling stone, Desolation row 16 keer in de muziekcanon Je hebt dan de beste school gehad, miss Bakvis Maar ze hebben van jou daar alleen maar een zuipschuit gemaakt En niemand heeft je ooit leren leven op straat En nu moet je maar zien dat je er gewend aan raakt Voor jou was er geen compromis Met de duistere gast, tot je ’t helder ziet Hij verkoopt je echt geen alibi’s Als je in het vacuüm van zijn ogen spiedt En hem vraagt voor welke prijs hij iets voor jou doet |
 |
| Blonde on blonde (1966) Rainy day women #12 & 35, Just like a woman, Most likely you go your way (and I´ll go mine),Visions of Johanna, One of us must know (sooner or later), I want you, Stuck inside of mobile with the Memphis blues again, Sad eyed lady of the Lowlands Wordt 23 keer genoemd in de muziekcanon Met je lippen van kwik in de missionaristijd En je ogen als rook en je gebedje gespreid En je zilveren kruis, en je stem gewijd O, wie van hen denk jij dat jou berouwen kan? Met je beurs beschermd voor de dief die stal En je tramvisioenen op het gazon zonder tal En je huid en haar, en je blik kristal O, wie van hen denk jij dat jou ver douwen kan? Droeve dame van het laagland |
 |
| Live 1966 (the bootleg series : vol. 4) (1998) Dubbelcd met opnames uit Londen (Royal Albert hall, 17 mei 1966) Drie keer opgenomen in de muziekcanon Assepoester lijkt zo ontspannen ‘Wie ziet zal doorzien’ lacht ze fier En ze stopt haar handen in haar achterzak Op Bette Davis’ manier En Romeo komt binnen al jammerend ‘Breek onze liefde niet in de knop’ En iemand zegt: ‘Je hebt je van ingang vergist Rot liever op’ En het enige geluid at overblijft Als de ambulances verdwenen zijn Is Assepoester die de boel opveegt In de Steeg van Angst en Pijn |
 |
| John Wesley Harding (1967) All along the watchtower, I am a lonesome hobo, I’ll be your baby tonight 7 keer genoemd in de muziekcanon ‘Er moet hier toch een uitweg zijn,’ sprak de grapjas tot de dief ‘Te groot de verwarring, te taai mijn ongerief Zakenlieden aan mijn wijn, ploegers op mijn grond Wat dat alles waard kan zijn, dat weet van al die lui geen hond.’ |
 |
| Nashville skyline (1969) Girl from the North country, Lay lady lay Wordt slechts één keer genoemd in de muziekcanon Vlij, liefje, vlij Vlij je op mijn hemelbed Vlij, liefje, vlij Vlij je op mijn hemelbed |
 |
| New morning (1970) If not for you Komt niet voor in de muziekcanon Was jij er niet Struikelde ik elke keer Vond ik zelfs de deur niet meer Moest huilen van cerdriet Was jij er niet |
 |
| Blood on the tracks (1975) Tangled up in blue, Simple twist of fate, Idiot wind, You’re gonna make me lonesome when you go, Shelter from the storm Wordt 21 keer genoemd in de muziekcanon Onnozele wind, waait meteen als jij je mondje roert Waait op het pad dat naar het zuiden voert Onnozele wind, waait voortdurend door jouw hersenpan Je bent ’n onnozelaar, kind Ik snap niet dat jij nog ademhalen kan |
 |
| Desire (1975) Hurricane, One more cup of coffee, Oh, sister, Joey, Romance in Durango 2 keer in de muziekcanon Hete rooie pepers in de trillende lucht Stof dwarrelt op in onze stappen Ik en Magdalena zijn op d evlucht Om aan de wereld te ontsnappen Ik verkocht mijn gitaar aan de bakkersknecht Voor een plek voor de nacht en een hap te eten Ik vind wel een nieuwe, onderweg En speel haar een lied om nooit meer te vergeten |
 |
| Hard rain (1976) Maggie’s farm, Oh, sister, Lay lady lay, Shelter from the storm Ontbreekt in de muziekcanon ’t Was in een ander tijdperk, van gezwoeg en bloed, De weg lag vol modder en met zwartheid zat je goed Ik kwam aan uit de wildernis, een schepsel zonder vorm ‘Kom erin,’ zei zij, ‘hier kan je schuilen voor de storm.’ |
 |
| Street legal (1978) Changing of the guards, Senor (tales of yankee power) , New pony Wordt twee keer genoemd in de muziekcanon Zestien jaar Zestien vaandels vlaggen verenigd boven het veld Waar de goede herder verdriet had Mannen wanhopig, vrouwen wanhopig en verdeeld Hun vleugels gespreid onder het vallend blad |
 |
| Infidels (1983) Jokerman Ontbreekt in de muziekcanon Je bent een man van de bergen, je wandelt op een wolk Manipulator van het volk, kan dromen verbouwen Je bent op weg naar Sodom en Gomorra, maar het doet je niets Er is toch niemand die je ziet die met je zus zou willen trouwen Vriend van de martelaar, vriend van de gevallen vrouw Kijk in de vurige vlammen, neem de naamloze rijke in ogenschouw |
 |
| Good as I been to you (1992) Hard times (van Stephen Foster) en andere traditionals, evergreens Ontbreekt in de muziekcanon |
 |
| World gone wrong (1993) Blood in my eyes, Stack a Lee Ontbreekt in de muziekcanon |
 |
| Love and theft (2001) High water, Po’ boy 3 keer genoemd in de muziekcanon Het water is aan ’t stijgen, het stijgt al dagenlang Al het goud en platina is verhuisd uit de gang Barry Hay zoekt een uitweg Uit de jungle van zijn geest Hij is met zweethanden direct Naar huis toe teruggeracet Wat ie daar vinden zal? Hoog water overal |
bvdk = Bert van de Kamp.
In 1978 tekende Joanna Dreezer voor het kerstnummervan Oor een cartoon van Bert van de Kamp.
Hij was op dat moment 31 jaar oud en sinds 1973 verbonden aan muziekkrant Oor. In 1978 publiceerde hij voor de zesde keer het welbekende jaarlijstje. In totaal heeft hij voor Oor 36 keer een muzieklijstje met een overzicht van de beste platen van een voorbij jaar of periode samengesteld. Met die 36 lijstjes is hij in Nederland (en waarschijnlijk de wereld) record-houder “muzieklijstjes samenstellen”. In serieuze muziekbladen. Dat wikken en wegen aan het eind van het jaar is een belangrijk moment voor muziekliefhebbers. Zowel voor de samensteller als voor zijn publiek (de lezers in dit geval van Oor). Op dat moment moet de popjournalist die in de rest van het jaar veel platen tot “meesterwerk” heeft uitgeroepen met de billen bloot. Van de hoofdredacteur mag hij (en zelden zij) slechts tien platen noemen. Het is vooral ook van belang voor lezers van Oor, want mensen die professioneel met muziek bezig zijn brengen orde aan in de chaos.
Die chaos is sinds het begin van de jaren nul alleen maar groter geworden. Er zijn steeds meer (sub)genres bijgekomen en de hoeveelheid nieuwe albums is dramatisch gegroeid. In 1973 werden in Oor 642 nieuwe platen gerecenseerd; in 2007 was dat opgelopen tot 1.995 (nieuwe, oude, dvd’s).
De chaos is paradoxaal door de komst van internet alleen maar groter geworden. Op internet kan iedereen een mening plaatsen, een lijstjes samenstellen, maar als niet (voldoende) duidelijk is wie op internet iets publiceert is die mening niet echt zinvol en vergroot alleen maar de chaos. Publicist Andrew Keen heeft daar in zijn The cult of the amateur behartigenswaardige dingen over gezegd. En onlangs Stephan Sanders in Vrij Nederland (van zaterdag 30 augustus 2008) over het Malawi-virus dat de laatste jaren in de wereld opspeelt. Het Malawi-virus draait op twee manieren de meningsvrijheid de nek om. De klassieke methode is dictatoriaal (censuur, inbeslagname, monddood maken, gevangenis). De tweede heeft te maken met wildgroei, overproductie van meningen. Geen selectieproces, geen persoonlijke verantwoordelijkheid (van de schrijver), geen waarheidsvinding en heeft vaak als uitgangspunt “laat duizend leugens bloeien en controleer er geen”. Oh ja, en vaak ook nog anoniem.
Een professionele (muziek)journalist probeert orde in die chaos aan te brengen. Als een soort verkenner uit het Stratego-spel. Die alles in ogenschouw neemt en met zijn recensies aangeeft wat in zijn ogen van belang is. Die mening heeft waarde omdat hij héél veel muziek beluisterd en door ervaring wijs geworden hypes van serieuze zaken weet te scheiden. Tenminste, zo zou het moeten zijn.
Elke lezer (van Oor) zal zijn of haar favoriete recensent hebben. Als zo iemand een muzieklijstje produceert dan is het zinvol om daarvan kennis te nemen. Je leert een recensent (en schrijver van artikelen en interviews) door de jaren heen kennen en waarderen. De mening van Bert van de Kamp (of bvdk, zijn initialen) doen er toe. Zijn muzieklijstjes mogen er zijn en zijn voor velen waarschijnlijk aanleiding geweest om bepaalde onbekende namen te gaan uitzoeken.
In de carrière van Bert van de Kamp zijn constante factoren. Uiteraard zijn liefde voor het werk van Bob Dylan! Zijn zoektocht naar nieuwe namen. Artiesten die pas (jaren) later door anderen (collega’s én luisteraars) (Pere Ubu, Dead moon, Nick Drake) worden ‘ontdekt’. En, uiteraard, Peter Hammill en zijn band Van der Graaf generator. Een voor velen nog steeds onbekende, erudiete Engelseman. Niet voor niets staat in de zéér dikke verzamelbundel De beste muziekverhalen van 1945 tot nu (samenstelling Leon Verdonschot) (1.000 pagina’s!) een artikel waarin Bert schaak speelt met Peter Hammill. Verder heeft hij een bijzonder oor voor folk, avant garde en in zijn beginjaren hard rock én reggae.
Die voorliefde voor folk heeft direct te maken met zijn waardering voor het werk van Bob Dylan. Tijdens de lezing zal Bert ongetwijfeld op dit aspect ingaan en zijn (andere) liefde betuigen voor het werk van artiesten als o.a. the Carter family, Jimmie Rodgers, Hank Williams, Townes Van Zandt en Gillian Welch.
Op www.muzieklijstjes.nl kunt u niet alleen alle door Bert van de Kamp (en honderden collega’s) gemaakte muzieklijstjes vinden maar ook een index op alle albums die Bert door de jaren heen heeft geschreven. Dat zijn er ruim 1.200 (26 keer over een Dylan-plaat). De laatste jaren is hij minder actief en schrijft heel af en toe een recensie in het blad Revolver .
Klik hier voor een interview uit oktober 2001 (De Limburger)
Klik hier voor een overzicht van alle muzieklijstjes van Bert van de Kamp
Klik hier voor een lemma in Wikipedia
Waardering voor het werk van Bob Dylan
In 1997 werd Bob Dylan voor het eerst genoemd in relatie tot de Nobelprijs voor literatuur. Uiteraard werd op die nominatie door velen negatief gereageerd, want Dylan schrijft liedjes en geen romans, poëzie of toneelstukken. Maar anderen brachten daar terecht tegen in dat Dylan dé belangrijkste songsmid van de laatste vijftig jaar is. Er zijn anderen, maar de Nobelprijs wordt niet uitgereikt aan duo’s (Lennon & McCarthy, Goffin & King, Leiber Stoller Leiber), groepen (Rolling stones), instrumentalisten (Miles Davis) of artiesten die werk uitvoeren van anderen (Elvis Presley). En een belangrijk detail is ook dat ze nog in leven moeten zijn.
Tribute
Een andere manier om het belang van Dylan aan te duiden is door te kijken naar het aantal artiesten die door de jaren heen nummers van Dylan hebben gecoverd. Dat zijn er duizenden. In alle soorten, genres en stijlen. Er zijn talloze zogenaamde tribute albums waar het werk van Dylan centraal staat, maar het aantal albums waarop een bepaalde artiest of groep één nummer van Dylan covert zijn ontelbaar.
Muziekcanon
De muziekcanon op www.muzieklijstjes.nl bestaat uit een lijst van (momenteel) ruim 1.800 platen die door de jaren heen in verschillende bladen door professionele muziekliefhebbers in muzieklijstjes zijn genoemd als ze uitgedaagd worden om de belangrijkste platen van een bepaalde langere periode of genre/stijl te noemen. De top 200 van deze muziekcanon is het zogenaamde ijzeren repertoire, dat zich door de jaren heen heeft bewezen.
Uit die muziekcanon valt een top tien van artiesten/groepen te distilleren met de meest genoemde platen. Elvis Presley staat in deze top 10 op nummer één. Maar kijk je op een andere manier naar deze top tien dan is die positie relatief. Hieronder staat de top tien met het aantal genoemde platen + een opgave van het aantal platen dat in meer dan tien muzieklijstjes én titels die in slechts twee muzieklijstjes worden genoemd.
| Artiest/groep | Aantal albums | Meer dan tien keer | 3-9 keer | 2 keer | Verzamelcd’s |
| Elvis Presley | 20 | 1 | 10 | 9 | 16 |
| Miles Davis | 19 | 2 | 8 | 9 | 0 |
| Rolling stones | 17 | 4 | 9 | 4 | 5 |
| Bob Dylan | 16 | 4 | 8 | 4 | 2 |
| Beatles | 15 | 6 | 8 | 1 | 4 |
| David Bowie | 12 | 4 | 6 | 2 | 1 |
| Otis Redding | 11 | 1 | 7 | 3 | 5 |
| Bob Marley | 11 | 1 | 5 | 4 | 3 |
| Bruce Springsteen | 11 | 2 | 7 | 2 | 0 |
| Neil Young | 11 | 4 | 5 | 2 | 1 |
(dinsdag 26 augustus 2008)
