In de boekwinkels liggen de laatste dagen stapels met het nieuwste boek van de Amerikaanse journalist Thomas L. Friedman.

De toekomst is groen : warm, plat en vol is de Nederlandse titel van Hot, flat, and crowded : why we need a green revolution – and how it can renew America. Een dikke pil. Een hoopvol boek. Uitgebracht in een jaar waarin heel veel aan het schuiven is. Een proces dat nog wel even door zal gaan. Niet alleen in de Verenigde Staten. Maar wat daar gebeurt heeft vaak effect op de rest van de wereld.
Een boek dat zoals het cliché wil leest als een trein. Staat bomvol anekdotes en mensen die pratend worden opgevoerd. Mensen uit alle lagen van de samenleving; binnen en buiten de States. Een boek dat vol citaten staat die iets zeggen over onze tijd en uiteraard over De latten verleggen.
Bladzijde 38 (uit hoofdstuk 2 Dit is het jaar 1 E.K.T. en het weer is warm, plat en vol)
E.K.T. = het Energie- en KlimaatTijdperk. Friedman ziet drie grote, globale zaken. Ten eerste de globalisering (die hij uitvoerig beschreef in zijn De wereld is plat uit 2005), de opwarming van de aarde en de almaar doorgroeiende wereldbevolking. Deze zaken worden in de titel Warm, plat en vol.
Dit boek richt zich op vijf kernproblemen die door een warme, platte en volle wereld ingrijpend worden verergerd: de toenemende vraag naar steeds schaarsere energie en natuurlijke grondstoffen; de grootschalige overdracht van rijkdom naar olierijke landen en hun oliedictators; de ontwrichtende klimaatverandering; de energiearmoede die de wereld scherp verdeelt in ‘stroomhebbers’ en ‘stroomontbeerders’; en de snelle teloorgang van de biodiversiteit, nu planten en dieren op grotere schaal en sneller uitsterven dan ooit, Ik ben van mening dat deze problemen – en hoe we ermee omgaan – bepalen hoe het Energie- en KlimaatTijdperk er zal uitzien. Omdat het geen gewone problemen zijn kunnen ze stuk voor stuk verstrekkende, niet-lineaire en onomkeerbare verstoringen veroorzaken die vele generaties treffen als we die problemen niet op een degelijke manier aanpakken. Als we ze willen oplossen, hebben we nieuwe instrumenten nodig, een nieuwe infrastructuur, nieuwe denkwijzen en nieuwe samenwerkingsvormen – dingen die aan de basis liggen van belangrijke nieuwe bedrijfstakken en wetenschappelijke doorbraken: dingen die het ene land vooruit doen snellen en het ander land achterop doen raken.
We doen er dus verstandig aan het nieuwe tijdperk dat ons wacht te begrijpen. Het sleutelwoord hier is ‘nieuw’. Het is tijd dat we ophouden onszelf te beschouwen als een ‘postgeneratie’, een generatie die ‘na’ iets komt: ‘postkoloniaal’, ‘naoorlogs’, ‘nakoudeoorlogs’, ‘postnakoideoorlogs’. Die tijdperken betekenen vandaag niets meer. Vlak ze uit uw gedachten. Ze zeggen namelijk niets over het hier en nu.
‘Ik geloof niet dat we nog “post” iets zijn; volgens mij zijn wij “pre” iets, en wel voorafgaand aan iets volkomen nieuws,‘ zei energieconsulent David Rothkopf. En dat ‘iets’ is het Energie- en KlimaatTijdperk dat we ingaan.
Volgens mij staan we voor zo’n waterscheiding in de geschiedenis, een doorslaggevend moment waarop alles zou kunnen veranderen – op manieren die we ons amper kunnen voorstellen en over een heel spectrum van gebieden tegelijk. We hebben zulke momenten eerder meegemaakt. Denk aan de democratische revoluties tijdens de Verlichting, aan de Industriële Revolutie en aan de IT-revolutie die nu gaande is. Die hadden allemaal één ding gemeen: toen de dingen begonnen te veranderen, onderkenden de mensen niet meteen wat er gaande was.
(dinsdag 21 oktober 2008)