Gerard van Maasakkers vierde in 2008 het feit dat dertig jaar geleden zijn eerste LP verscheen (Komt er mer in).
In juni verzorgde hij in het Frits Philips muziekcentrum in Eindhoven meerdere avonden een speciale jubileumshow. Daar traden veel artiesten op die samen met Gerard een nummer uit diens catalogus zongen. Kort na de zomer verscheen de cd Anders waarop zeer uiteenlopende artiesten een nummer van de Nuenense zanger coveren. Op een aantal tracks zingt Gerard ook mee. De meeste nummers komen van zijn latere albums. De kritiek is dat sommige artiesten niet “passen” bij het repertoire van Gerard.
Twee tracks behoeven enige toelichting. De Zuid-Afrikaanse zanger Gert Vlok Nel zingt ‘t kumt zoals ‘t kumt. Een liedje dat Gerard schreef toen hij op tv een documentaire zag over deze obscure en ietwat mensenschuwe zanger/dichter. Een song van zijn cd Zicht uit 2006. Gert Vlok Nel heeft tot nu slechts één cd uitgebracht (Beaufort-Wes se beautiful woorde op Munich) en treedt af en toe in Nederland op. Op Anders zingt hij het liedje dat Gerard over hem heeft geschreven. Een soort Droste-effect.
De tweede track met een verhaal is Boom aan de rivier. En heeft een nog hoger Droste-gehalter. Boom aan de rivier wordt op Anders uitgevoerd door streek- en leeftijdsgenoot Ad van Meurs en zijn vrouw Ankie Keultjes. Ad van Meurs treedt op als the Watchman. Op zijn cd Melancholicus realisticus uit 2000 staat het Engelstalige nummer I stood by the river. Gerard van Maasakkers neemt op al zijn cd’s nummers op van andere artiesten. Bekende én redelijk onbekenden. Op zijn cd Pas op de plaats uit 2000 staat een vertaling van I stood by the river van Ad van Meurs. Jaren later zingt Ad van Meurs samen met zijn vrouw die Nederlandse versie: Boom aan de rivier.
Die boom aan de rivier is een bruggetje om een van de meest bijzondere platen van 2008 naar voren te halen. Break of dawn van the Folksurvivalclub. Uitgebracht op het CRS-label. Op de hoes staat The Watchman presents the Folksurvivalclub. Ingewikkeld? Valt wel mee. Het komt er gewoon op neer dat Ad van Meurs samen met zijn vrouw Ankie en de twintig jaar jongere Belgische muzikant en zangeres Marjan Cornille een plaat uitbrengt onder de noemer the Folksurvivalclub. Ad heeft in zijn lange carrière aan meerdere bandjes meegedaan of is allianties aangegaan met andere musici. De laatste jaren heeft hij in de groep No blues samengewerkt met musici uit verschillende landen.
De tijd zal het leren maar het heeft er alle schijn van dat hij met deze Break of dawn in zijn opa-jaren zijn beste plaat aflevert. Ad rijpt met de jaren. Die late platen (Carnival of circumstance, Weep on willow en High acres) mogen in geen enkele serieuze muziekverzameling ontbreken. Hij doet niet (langer) onder voor andere, bekendere buitenlandse namen. Het is niet alleen dat hij een begenadigd muzikant is, maar op de een of andere manier schrijft hij af en toe nummers die iets eeuwigs hebben. Alsof ze al jaren bestaan. Nummers die door iemand uit een lang verleden zijn geschreven, door Ad herontdekt en op de plaat gezet. En, niet onbelangrijk, die door Ad of the Watchman keer op keer, avond na avond, voor een meestal klein gehoor worden uitgevoerd. Zijn beroemdste onbekende liedje is Take my blues away van de cd Carnival of circumstance uit 2002. Die track kan zo in een Coen brothers-film als achtergrondmuziek. Als dat lukt dan mag hij hetzelfde ervaren als Nick Lowe. Die werd rijk toen zijn song What’s so funny aboiut peace, love and understanding in de jarten tachtig in de zeer succesvolle film Bodyguard terecht kwam.
Het belang van Break of dawn is dat hij samen met zijn vrouw én de relatief jonge Belgische Marjan Cornille een levend eerbetoon brengt aan A.P. Carter, Sara en Maybelle. The Carter family. Ze coveren geen songs van hen. Het zijn op een traditional na allemaal nieuwe songs. Maar ze staan absoluut in die traditie. En dat is meer dan terecht, want die liedjes uit eind twintiger en begin dertiger jaren zijn in wezen hartstikke nieuw, vlot en modern gebleven. Maar dan moet je door de buitenkant heenkijken. Je daar niets van aantrekken. Er zijn meer artiesten die zich spiegelen aan het imago en de tijd van de Carter family maar Ad van Meurs en Ankie Keultjes zijn voor zover bekend de eerste in Nederland die dat in onze jaren nul doen. Amerikaanse tegenhangers zijn uiteraard Gillian Welch, the Handsome family of de relatief té onbekende Rebecca Hall.
De hoes van Break of dawn weerspiegelt deze bewondering. De fotosessie moet een bijzondere zijn geweest, waarop veel is gelachen. Je ziet achter de serieuze hoesfoto hoe Ad en zijn twee vrouwen als het ware bezig zijn geweest om zich aan te kleden, te poseren en vooral alles doen om hun zondagse, serieuze Apallachen-gezicht op te zetten en in die serieuze zondagse kerkplooi te houden. De hoesfoto zou uitgebracht moeten worden op een A2-poster. Dat wordt ongetwijfeld een gewild object. Zeker als ze er in zouden slagen een portret toe te voegen van de echte Carter family (zie hieronder).
Toevallig (?) staat op Break of dawn weer een nummer over een rivier (Born by the river). Wellicht een idee voor Gerard van Maasakkers; maar er zijn andere kandidaten op deze zeer geslaagde plaat.
Een waarschuwing is op zijn plaats. Voor sommige luisteraars zal de muziek té lieflijk overkomen. Maar luister je daar door heen dan kan er geen andere conclusie zijn dan dat dit een van de meest bijzondere platen van 2008 is. En zal blijven. Maar, zoals gezegd, only time can/will/shall tell.
(woensdag 29 oktober 2008)
