Categorieën
Liedjes Muziek

Slow music en de plaat van het jaar 2007

Momenteel wordt door professionele muziekkenners de balans van 2007 opgemaakt. Medio december verschijnen in de muziekbladen weer de jaarlijstjes met de beste platen van 2007. De deelnemers dienen ruim voor het verschijnen van die nummers hun lijstjes in te leveren. Dat verklaart meteen waarom af en toe sommige platen niet terechtkomen in de lijst van een bepaald jaar. De releasedatum ligt té laat in het jaar.

Hieronder een poging om dé cd’s (niet de liedjes!) van het jaar 2007 op een rij te zetten. Het is om te beginnen een subjectief lijstje, want niet gebaseerd op objectief meetbare criteria. Het is ook een momentopname. Pas als het jaar 2007 voorbij is en alle verschenen platen zijn beluisterd kan écht de balans opgemaakt worden. Maar dat is gezien de gigantische hoop platen die worden uitgebracht een utopie. Nee, een muzieklijstje is altijd een subjectieve momentopname. Daar is niets mis mee, want iedereen mag er zijn eigen lijstje tegenover zetten. Dat is meteen de charme én de frustratie. Want mensen verschillen van elkaar, hebben een andere smaak, hebben in een bepaald jaar naar andere muziek geluisterd. Muziek waar je zelf niets mee hebt enzovoorts. Maar muzieklijstjes leveren grosso modo toch iets op, ook als je het er niet mee eens bent. Ze scherpen je smaak, maken je attent op andere namen waardoor je als muziekliefhebber kunt groeien.

Hieronder worden een tiental platen gepresenteerd. Het is een afvalsysteem. Alle genoemde platen hebben “iets” maar slechts één kan plaat van het jaar worden. Tijdens dit artikel worden kort alle kandidaten toegelicht en wordt ook duidelijk waarom ze niet nummer 1 zijn geworden. Maar eerst enkele albums die zelfs die top tien niet hebben gehaald. Iedereen die een muzieklijstje moet produceren begint met een berg cd’s die het afgelopen jaar langs zijn gekomen. Uiteindelijk blijven er na wat wikken en wegen tien over. Tien is de laatste jaren in veel muziekbladen de norm. In de jaren zeventig was twintig de norm.

Tien cd’s die de top tien niet hebben gehaald.

20 – Au revoir Simone
The bird of music
19 – Mal Evans Memorial band
Help! de Beatles in het Nederlands
  
18 – Elliott Smith
New moon
17 – Roches
Moonswept
  
16 – Two gallants
Two gallants
15 – Martin Simpson
Prodigal son
  
14 – Ane Brun
Live in Scandinavia
13 – June Tabor
Apples
  
12 – Joe Henry
Civilians
11 – Jimmy LaFave
Cimarron manifesto

Negen cd’s uit de top tien

 10Nick Lowe brengt om de vier tot vijf jaar een nieuw album uit. Hij is al lang uit de ratrace gestapt om jaarlijks iets nieuws te produceren. Zijn At my age bevat evenals zijn voorgangers Dig my mood(uit 1998) en The convincer (2001) veel gedenkwaardig songs. Maar niet voldoende voor een hogere positie.

Recensie op muziekweb: Sommige rockers worden alleen maar beter als ze ouder worden. Nick Lowe (1949), gerespecteerd Engels producer en singer/songwriter uit het pubrocktijdperk, is er zo eentje. Hij bewijst het met At My Age, zijn eerste album sinds The Convincer (2001). Lowe houdt zich al lang niet meer bezig met trends en heeft op zijn ‘oude dag’ alle overbodige ballast uit zijn muziek verwijderd. Met een klein combo wordt op At My Age een fraai warm geluid neergezet, dat af en toe subtiel door blazers en strijkers wordt ingekleurd. Ook tekstueel is hij prima in vorm. Eens schreef Lowe (What’s So Funny About) Peace, Love And Understanding voor Elvis Costello en nog steeds zingt hij zonder cynisme over de liefde en het leven. In twaalf rootsy liedjes, waarin country, rockabilly en jazz elkaar afwisselen, weet hij steeds de juiste toon te treffen, immer oprecht maar nooit overdreven sentimenteel. (juni 2007) (MS)
  
 9Bennie Jolink is een BN-er. Als voorman van Normaal kan hij inmiddels een potje breken. Op zijn eerste echte solo-plaat, met de licht ironische titel Opa, vertel es, tapt hij uit een ander vaatje dan Normaal. Het zijn fijne luisterliedjes.

Recensie op muziekweb: Bennie Jolink goes Johnny Cash’ op een mooi sober gearrangeerd singer/songwriter album, met Bennies stem meer dan ooit prominent in de mix. De cd kwam begin 2007 hoog binnen in de albumlijsten. (februari 2007) (MS)
  
 8 In de zomermaanden kwam King Selewa & his Calypsonians met de ultieme zomerplaat. Een nieuwe naam, die zich aan het calypso-genre waagt. Zijn Calypso invasion is een geslaagde plaat, met één echte topsong, Exploiting. Een bewerking van een classic uit 1938 van Callender.

Klik hier voor meer informatie
  
 7Sky blue sky van Wilco zal naar verwachting in veel muzieklijstjes genoemd worden. Is waarschijnlijk de beste Wilco-plaat ooit gemaakt. Voor deze luisteraar echter niet dé plaat van het jaar.

Recensie op muziekweb: De appreciatie van de nieuwe Wilco zal in belangrijke mate samenhangen met de verwachtingen van de luisteraar. Wie de rootsrockband waardeert om de avontuurlijke inslag die het toonde op de voorgaande albums Yankee Hotel Foxtrot (2002) en (in mindere mate) A Ghost Is Born (2004) zal wellicht moeite hebben met de ongecompliceerde, ronduit traditionele benadering. En wie zich ooit herkende in de getroebleerde teksten van zanger en voorman Jeff Tweedy zal tot zijn verbazing merken dat deze dit keer ronduit lekker in zijn vel zit. ‘Gewoon een plaat maken die prettig is om naar te luisteren’, zo vatte Tweedy Wilco’s doel voor deze plaat samen in het Engelse blad Uncut. Een bescheiden ambitie misschien, maar wel één die volledig is waargemaakt. Want wie Sky Blue Sky onbevangen beluistert, hoort een rijke sfeerplaat van een band in topvorm, die ondanks het relatief hoge ‘feel good’ gehalte meer dan genoeg diepgang heeft om aan de hoge kwaliteitsmaatstaven van Wilco te voldoen. (mei 2007) (MS)
  
 6 Mexican boleros is een prima verzamelaar op het redelijk onbekende Trikont-label. Een label dat keer op keer laat zien dat het samenstellen van een verzamelcd een kunstwerk is. Hier worden een twintigtal Mexicaanse boleros uit de periode 1927-1957 bij elkaar gebracht. De spelregels van de muzieklijstjes-competitie laten echter niet toe dat dit soort cd’s mag worden genoemd of opgenomen in de toplijst.

Klik hier voor meer informatie
  
 5Amanda Strydom kwam, zag en overwon in mei van dit jaar Nederland. De Vlaamse zanger Stef Bos treedt vaak op in Zuid-Afrika, had Amanda daar leren kennen en waarderen. In mei van dit jaar maakte de 50 jaar oude actrice en zangeres een korte tournee door Nederland. Tegelijk verscheen de verzamelaar Briewe uit die Suide. Samengesteld door Stef Bos. Achttien luisterliedjes die iedereen zal aanspreken die houdt van o.a. Boudewijn de Groot, Gerard van Maasakkers, Maarten van Roozendaal, Alex Roeka of Lieven Tavernier.

Klik hier voor meer informatie
  
 4The scenery of farewell is een prima titel voor een e.p. met vijf nummers die te maken hebben met het einde van een relatie. Na twee volwaardige cd’s kwam The scenery of Farewell van de Two gallants in het voorjaar uit als een soort opwarmertje voor de derde studioplaat, het titelloze Two gallants, dat in september verscheen. Die derde, echte plaat is een prima cd maar het echte hoogtepunt uit het werk van deze Two gallants is toch deze The scenery of farewell. Lange nummers, lappen tekst, een mondharmonica, een piano en gitaarsolo’s. Omdat het een e.p. is en er “slechts” twee echte topsongs op staan (Linger on & All your faithless loyalties) is het niet dé plaat van het jaar geworden.

Klik hier voor meer informatie
  
 3 Reinbert de Leeuw kan als klassiek geschoold muzikant sowieso niet degene zijn die de popplaat van het jaar maakt. Toch is zijn Im wunderschönen Monat Mai een cd die avontuurlijk ingestelde popmuziek-fans eens zouden moeten opzetten. Op deze plaat bewerkt hij overbekende klassieke liederen van Schubert en Schumann voor zijn Schönberg ensemble en de Duitse actrice Barbara Sukowa. Deze mevrouw zing-zegt de romantische teksten over verloren liefdes, molenaarsdochters, orgelmannen en de dood. Een prima plaat om dit overbekende werk te leren kennen.

Artikel: Im wunderschönen Monat Mai (september 2007)
  
 2 Separation road van de Noorse Anna Ternheim zou de plaat van het jaar zijn als de reglementen toe zouden laten dat een plaat die in september 2006 verscheen plaat van het jaar 2007 kan worden. Met deze cd is iets bijzonders aan de hand. Voor zover bekend heeft geen enkel bekend muziektijdschrift een recensie van dit album geplaatst (niet in Oor, Heaven, Q of Mojo) en heeft ook niemand de plaat in een van de jaarlijsten van 2006 genoemd. Trefwoorden om de charme van deze plaat te vatten: intieme prachtliedjes (vooral Tribute to Linn), een hese vrouwenstem, kwetsbaarheid en een cover van China girl van David Bowie.

De plaat van het jaar 2007

 1 De plaat van het jaar 2007 is zoals het hoort een echte groeiplaat. Groeiplaten zijn cd’s die in het begin vaak tegenvallen. Er ontbreekt bij eerste beluistering een song die meteen aanspreekt. Dat was bij deze cd ook het geval. Maar je blijft de cd af en toe opzetten en langzaamaan groeien de nummers. Je bladert eens door het tekstboekje, leest enkele regels want je voelt dat die teksten  ergens over gaan. Zoekt nog eens een recensie op, tikt op internet de naam in en langzaam maar zeker moet je toegeven dat Fear of a blank planet van Porcupine tree (“stekelvarkentjes-boom”) niet zomaar een plaat is.

Nog belangrijker is om op zeker moment te moeten toegeven dat je vooroordelen hebt. Het vooroordeel is dat groepen in de symfonische of progrock-hoek geen interessante platen maken. Clichématig bezig zijn. Niet vernieuwend kunnen zijn. Kortom stereotype albums in overbekende, krachtdadige hoezen uitbrengen. En zich steeds herhalen.En dan lees je op zeker moment een interview met de belangrijkste man van de groep, Steven Wilson, en dan ben je pas echt verkocht.

Die Steve Wilson houdt in Sound and vision in 2005 een warm pleidooi voor het album binnen de muziek. Hij zet zich af tegen velen die hun iPod alleen maar vullen met leuke nummers. En zichzelf daardoor het genot ontzeggen om een héél album te leren appreciëren. Albums als groeiproces. De tijd nemen om iets te leren ontdekken. Geen instant bevrediging. Hij houdt kortom een pleidooi voor slow music. En als je dat leest dan moet je toegeven dat Fear of a blank planet zo’n album is.Met een titel en inhoud die zo gebruikt kan worden als leidraad voor een reeks lezingen op de zondagmiddag in de Groene engel (over onmetelijke kwaliteit of de ontnuchteringsjaren).
  Blank = leegte, leemte, blanco, onbeschreven. Ook: uitdrukkingloos, onbegrijpendA blank look = een wezenloze, beteuterde blikIn blank amazement = in volkomen verbijsteringBron: Van Dale praktijkwoordenboek Engels Nederlands (2005) PS – Fear of a black planet is iets anders, nl. de klassieker van Public enemy uit 1990! 
 
 Het citaat uit Sound and vision is als volgt:

THE ALBUM CONCEPTOne of the things you’ve said all along is that you’re still interested in the idea of the album as a concept. Yet we seem to be getting deeper and deeper into the random-shuffle iPod age.I’m not a fan of the iPod.

I’m not a fan of reducing the history of rock music into a kind of digital jukebox. The whole thing about growing up and listening to music was discovering albums. And very often, it was the albums you didn’t get on first listen that you would grow to love. Not only that, but the tracks that weren’t among your favorites when you first heard the album grew to be the ones you liked later on.

The iPod/download culture encourages a jukebox mentality: “Oh, I just like a couple of tracks off the album, so I’ll just slide those in.” The idea of sequencing an album in a continual flow as a musical journey goes out the window. The whole idea that tracks can grow on you gets lost.

As an example, you’ve mentioned elsewhere how you reacted to Captain Beefheart’s Trout Mask Replica the first time around, and how it grew on you. That’s exactly the same for me. I got through it because it’s a classic record, it’s a standard, and I’m a Frank Zappa fan and all that, but I couldn’t stand it the first time I heard it. But I kept going back to it, and I get it now.

With my favorite records of all time, I’m pretty sure that the first time I heard them, I didn’t get them at all. But there was something in them that was fascinating enough for me to want to go back.

One album I totally love now is Brian Wilson’s SMiLE. Some moments on it are just breathtaking, like “Child Is Father of the Man.” That guy really is the voice of God!
 Recensie op muziekweb:
Het Britse kwartet Porcupine Tree is het geesteskind van gitarist en zanger Steven Wilson. Vanaf het eerste album Up The Downstair (1991) heeft hij met zijn groep (waar ook voormalig toetsenist van Japan Richard Barbieri deel van uitmaakt) een wereldwijd publiek weten op te bouwen met een (aanvankelijk) onhip geluid vol complexe rock en uitgesponnen psychedelica, waarin vooral echo’s doorklinken van bands als Pink Floyd en King Crimson. Op dit negende studioalbum duikt zowaar de naam van Robert Fripp, de leider van die laatste band, op. Fear Of A Blank Planet is een conceptplaat waarop Wilson zich vooral zorgen maakt over de apathie van de huidige jeugd. Sleutelnummer van de plaat is het rond de achttien minuten klokkende Anesthetize waarin alle elementen die Porcupine Tree tot zo’n bijzondere groep maken samenkomen. Een dromerige en melodieuze openingspassage gaat hierin ongemerkt over in een traag zagende metalriff om uiteindelijk uit te komen in een bombastische finale. In een nummer als deze houdt Porcupine Tree als geen ander de fakkel van de symfonische rock brandend. (april 2007) (MR)

Klik hier voor de website van Porcupine tree

Klik hier voor het bewuste interview 

Benieuwd hoe veel muziekprofessionals de tijd hebben gehad om dit album te leren waarderen en over hun eigen vooroordelen heen te stappen.

(donderdag 8 november 2007)

Door Hans van Duijnhoven

Bibliothecaris sinds september 1979. Werkzaam in de regio Noord Oost Brabant.

Geef een reactie

Ontdek meer van Lezer van Stavast

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder