10 deugden/waarden voor de 21e eeuw én Wijsheid in crisistijd

Maandag 3 juni werd in de Osse bibliotheek de eerste van tien bijeenkomsten rondom het thema Wijsheid in crisitijd : op zoek naar inspiratie en veerkracht in tijden van onzekerheid gehouden.

Tijdens deze bijeenkomsten staan tien waarden voor de 21e eeuw centraal. Het zijn niet ‘dé’ tien waarden, maar tien waarden die voorgesteld zijn door de bekende Engelse filosoof Alain de Botton. Dat deed hij begin februari van dit jaar in een artikel op de website van ‘zijn’ School of Life: Ten virtues for the modern age.  Hij had ook andere kunnen voorstellen, maar koos voor deze. Die keuze zegt alles over onze tijd, waarin weinig zekerheden (meer) over zijn. De Botton realiseert zich dat we in een overgangsperiode zitten. Midden in een transitie van een oud niet meer (optimaal) werkend (economisch) model naar een ander. In zo’n tijd is ‘zijn’ nummer één waarde érg belangrijk: resilience (veerkracht).

Alain de Botton zal de eerste zijn om bij zijn eigen voorstel (deze tien deugden/waarden) vraagtekens te zetten, ze te relativeren en er zelfs speels, met humor mee om te gaan.

Waarschijnlijk kent De Botton Ramses Shaffy niet. Hij zou het liedje Doorgaan van hem kunnen appreciëren. Zich realiseren dat het ver over the top is, maar ondertussen maakt die drommelse Ramses tóch duidelijk wat het betekent om door te zetten, veerkrachtig te zijn. De versie die André van Duin in 1975 maakte zal hij zeker kunnen waarderen: humor en veerkracht in één clip.

1. Resilience – Veerkracht
Ga door! Ook als het tegenzit. Tegenslagen horen bij het leven. Zadel anderen niet onnodig met je eigen wanhoop op.

2. Empathy – Empathie
Als mens ben je pas mens als je met anderen kunt meeleven. Je in hun situatie inleven. En vervolgens daarna naar jezelf kunt kijken.

3. Patience – Geduld
Wordt niet te gauw boos. Als iets niet werkt. ‘Dé’ politici het verkeerd doen. Er een file is. Anderen gedrag vertonen dat je liever niet ziet. Calm down. Bedenk vaker dat iedereen wel eens een fout maakt. Soms dingen gewoon niet lukken. Denk vaker aan die zin over het werpen van de eerste steen.

4. Sacrifice – Opofferen
Doe het vaker. Denk niet alleen aan je eigen gedoetje. Niet alleen voor je eigen kringetje, maar ook voor anderen op onze planeet. Die planeet redden we niet als we de kunst van het jezelf wegcijferen niet iets vaker bezigen.

5. Politeness – Hoffelijkheid
Heeft ten onrechte een slechte naam. Is onecht gedrag. Terwijl we vaker onszelf zouden moeten zijn. Tóch moeten we vaker ons iets hoffelijker opstellen. Dan ‘draait’ de samenleving beter. We zullen links of rechtsom toch samen met anderen – met andere manieren, opvattingen – door één deur moeten. Tolerantie valt hier ook onder.

6. Humour – Humor
Wijze mensen zijn in staat de humor in moeilijke situaties te zien. Kunnen relativeren. Woede én humor komen beiden voort uit teleurstellingen, maar Alain de Botton prefereert (natuurlijk!) het laatste. Het is een van de beste dingen die we met onze pijn (zorgen, verdriet) kunnen doen

7. Self-awareness – Ken jezelf, broeder!
Ken jezelf. Of om met Koot & Bie te spreken: zoek jezelf, broeder! Geef niet anderen de schuld voor ‘dingen’ die met jezelf te maken hebben.

8. Forgiveness – Vergeving
Realiseer dat je alleen met anderen kunt (blijven) samenleven als je in staat bent te vergeven (en vergeten). Uit The forgiveness song (van de Walkabouts): But last night, late last night. Last night, you were forgiveness. Oh last night, late last night. Last night you were the end.

9. Hope – Hoop
Realiseer je doorlopend dat de wereld alleen maar beter kan worden. Verval aan de ene kant niet in diep pessimisme, noch in oppervlakkig optimisme.

10. Confidence – Vertrouwen
Durf ‘iets’ te doen! Handel! Vertrouwen is iets anders als arrogantie. Gedenk steeds dat het leven kort is en dat we meestal niet al te veel verliezen als we iets zonder succes uitproberen. Lees ook de oproep van Stéphane Hessel: Doe er iets aan!


Klik hier voor een artikel over deze ten virtues

Klik hier voor een (lang) artikel over het proces dat leidde tot het nieuwe jaarthema van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken: Oefenen voor een andere tijd

(maandag 3 juni 2013)