Soms hangen ‘dingen’ in de lucht. Bedenken los van elkaar werkende redacties op hetzelfde moment (week 49 van 2013!) dat het nodig is een bepaald, minder actueel onderwerp naar voren te halen.
Op zaterdag 7 december 2013 werd de Tros Nieuwsshow afgesloten met architecte Francine Houben, die verantwoordelijk is voor de grootste openbare bibliotheek van Groot Brittannië, ja zelfs Europa. Die staat niet in Londen, maar in Birmingham (“De trots van de stad”). En zeer succesvol, want die trok binnen drie maanden 1 miljoen bezoekers. Op een topdag 16 duizend mensen. Een people’s palace, een volkspaleis.
Mieke van der Weij en Peter de Bie spraken twaalf minuten met haar. De aanleiding was hun verwondering dat in deze tijd overal in het Westen in grote steden nieuwe bibliotheekgebouwen worden opgetrokken. Raar, want alles wordt (of is) tóch digitaal! En waarom zou je dan een nieuw (mooi, duur) bibliotheekgebouw neerzetten? Zoals de laatste jaren o.a. in Amsterdam en Almere en onlangs in Arnhem is gebeurd. Binnenkort volgt Amersfoort.
Debat
Op maandag 2 december werd in de Verkadefabriek in Den Bosch door het Brabants Dagblad een debat georganiseerd over de mogelijke verplaatsing van de lokale bibliotheek naar een andere plek in de stad; een investering van circa 40 miljoen euro. In Tilburg wordt serieus nagedacht over hetzelfde. Toevallig stond op donderdag 4 december in De Volkskrant een groot artikel: “Het nieuwe Volkspaleis”. Dat artikel wordt als volgt ingeleid:
Ontlezing en digitalisering zouden de vijanden moeten zijn van de bieb. Waarom verrijzen dan overal ter wereld de prachtigste bibliotheken?
Transcipt van het gesprek met Francine Houben
Mieke van der Weij: Maar toch blijft het verbazingwekkend. Iedereen zou denken: de bibliotheken gaan een langzame dood sterven, omdat er steeds minder boeken komen en het tegenovergestelde is dus waar. Overal verschijnen dit soort enorme gebouwen en alle provinciesteden willen er een.
Francine Houben: Ik denk ook dat je niet moet vergeten: wereldwijd zie je eigenlijk een enorme opkomst van de zzp’er. Dat zijn allemaal mensen die in hun eentje werken, thuis. Dat is heel eenzaam. Waar gaan die heen? Die gaan naar de bibliotheke toe. Ik zeg altijd: de bibliotheek zit op een soort budget van cultuur; nee, het zou op een budget van economie moeten zitten. Afgezien nog van het investeren in kinderen en ouderen, is het ook letterlijk de werkplek van een heleboel van die zzp’ers die anders in eenzaamheid thuis zitten.
Mieke van der Weij: Jawel, maar dat is het geworden! Zo is het waarschijnlijk nooit bedacht, of wel?
Francine Houden: Maar de wereld staat niet stil! Wij reageren op wat de maatschappij nodig heeft en daar speelt de bibliotheek op dit moment een ongelooflijk belangrijke rol in. (fragment van 9:20 tot circa 10:25) (De gloednieuwe en hypermoderne bieb als visitekaartje voor je stad) (duur 12:27).
De situatie in Noord Oost Brabant- de panden
Onlangs zijn in Berghem én Nistelrode nieuwe gemeenschapshuizen geopend. De bibliotheek maakt daar deel van uit en is een van de trekkers. Momenteel worden voorbereidingen getroffen om Brownies & Downies aan te sluiten aan de bibliotheek in Veghel. Wordt de bibliotheek in Erp naar een nieuwe locatie verplaatst. Denkt men in Lith na over een andere plek. Wordt de bibliotheek in Odiliapeel in 2014 ondergebracht in een nieuwe basisschool.
De situatie in Noord Oost Brabant – programmering en activiteiten
Uit alle media-aandacht blijkt dat veel mediamensen (en burgers) een volstrekt verkeerd beeld van de bibliotheek hebben. Grof geformuleerd komt het er op neer dat zij nog steeds denken dat een bibliotheek er is om boeken te lenen. En als je dat niet wilt, je niets te zoeken hebt in een bibliotheek. Bibliotheken zijn al jaaaaaaaaaaaren ook met andere zaken bezig. En om dat goed te kunnen doen is er behoefte aan een plek. Fysiek. Liefst midden in een dorp of stad. Een pand waar mensen uit dorp en stad graag naar toe gaan. Laagdrempelig. Aangenaam om te verblijven. Je kunt er inspiratie op doen. Andere mensen treffen. Een praatje maken. Iets opzoeken. Advies vragen. Deelnemen aan een activiteit.
Sterker: de bibliotheek is hard op weg uit te groeien tot de enige plek in een gemeenschap waar je nog zonder bijbedoelingen (zeg: consumeren, geld uitgeven) naar toe kunt gaan. En niemand zal raar opkijken je daar aan te treffen. Integendeel. De laatste jaren zien we dat meer en meer mensen die niet willen lenen tóch in een bibliotheek hun tijd doorbrengen. Vaak brengen ze hun eigen apparaat mee (BYOD = bring Your Own device). Om te werken. Raar, want iedereen kan ook thuis werken. Waarschijnlijk heeft het te maken met het feit dat mensen sociale dieren zijn. Die graag onder mensen zijn. Ontmoeten. En je hoeft in een bibliotheek niet verplicht elk half uur een consumptie te nemen. Grand cafe’s en plekken als Seats2Meet zijn leuke alternatieven, maar niet als je daar regelmatig wilt zijn. Klik hier voor Bieb2Meet.
Bibliotheken staan niet stil
Zoals Francine Houben terecht opmerkt staan bibliotheken niet stil. Overal in Nederland zijn ze aan het veranderen. Proberen ze te anticiperen op veranderingen. Sterker: openbare bibliotheken hebben een rol in die verandering. In Noord Oost Brabant werken we met het jaarthema Oefenen voor een andere tijd. Die zin, kreet of slogan geldt nadrukkelijk ook voor de bibliotheek zelf. We willen in ons werkgebied burgers attent maken op veranderingen die op ons afkomen. Niet om voor te schrijven hoe ‘het’ zou moeten, maar om mensen te verleiden kennis te nemen van ontwikkelingen. Zich daarover te informeren (lezen!), een door de bibliotheek georganiseerde lezing of debat bij te wonen. Om dat optimaal te kunnen (blijven) doen heeft de bibliotheek nog steeds een gebouw nodig. Een plek midden in dorp of stad. Een gebouw dat flexibel is. Meerdere ruimtes bevat waar mensen samen kunnen komen. Grote en kleine. Waar gewerkt kan worden. Mensen naar een spreker kunnen luisteren. Een workshop bijwonen. Een cursus volgen. Een tentoonstelling kan worden neergezet. Een plek om koffie te drinken. Een leeszaal. Pc’s waarop (dure) digitale bronnen kunnen worden geraadpleegd. Kortom, een plek waar (liefst) zeven dagen per week mensen naar toe kunnen gaan.
Klik hier voor een ander artikel over de bibliotheek (… als bibliotheken vooral opnieuw onderzoeken hoe we een actieve rol kunnen spelen in de gemeenschap …)
Citaat 090 (maandag 9 december 2013)
Homepage Citaten 2013
