Begin februari verscheen zomaar een nieuwe cd van Bob Dylan: Shadows in the night.
Opmerkelijk dat alle critici verwijzen naar Frank Sinatra, maar vergeten een link te leggen naar een cruciale plaat uit diens carriere. Ook merken ze allemaal op dat Bob Dylan dit keer erg zijn best doet duidelijk te zingen. Maar dat hij niet kan tippen aan een Frank Sinatra of andere zangers die een van de tien nummers van ‘Shadows in the night’ veel ‘beter’ hebben gezongen.
Dank je de koekoek. Je weet dat Bob Dylan geen Sinatra, Ezio Pinzas, LaVern Baker, Billie Holiday of Eva Cassidy is. En dat zijn manier van zingen erg afwijkt van bijvoorbeeld de zusjes Kate & Anna McGarrigle. René Megens, een journalist die al sinds 1985 voor Oor schrijft, maakt zich er wel heel gemakkelijk van af door de plaat weg te zetten als ‘aardig’, door aan te komen met de dooddoener dat de stem van Bob niet bijzonder is. Een typisch voorbeeld van niet echt luisteren, geen benul hebben van de songs die hij op deze plaat covert, gebrek aan historisch besef en hij laat zich vooral kennen als iemand die nog effe vlug een recensie moet afraffelen. En daardoor mist hij dat Dylan wel degelijk op zijn 73e een meesterwerk heeft gemaakt. In andere bladen wordt wél erkend dat het een klassieker in de dop is (Mojo *****). Maar ook daar wordt geen link gelegd naar die cruciale Sinatra-plaat.
Where are you?
In 1957 maakte Frank Sinatra als het ware een doorstart. Na jaren succesvol geweest te zijn met arrangeur Nelson Riddle aan zijn zijde, ging hij met Gordon Jenkins verder. Where are you? was de eerste plaat. Bob Dylan heeft van deze plaat vier songs op zijn Shadows in the night opgenomen. Dit feit wordt in alle recensies aangestipt. Én dat de overige zes songs ook door Frank Sinatra zijn gezongen en opgenomen. Op andere platen, behalve nu juist op die ene plaat die – in mijn ogen – cruciaal is voor het Shadows-in-the-night-project.
Een thematische plaat
Over ‘Shadows in the night’ is nagedacht. Welke songs neem ik op? Hoe probeer ik de sfeer van die (Sinatra)songs met een heel andere band en soort muziek over te brengen. In welke volgorde worden de opgenomen songs op cd gezet? Hoe ga ik die songs – die wellicht niet bij mijn stembereik horen – zingen? Hoe voorkom ik dat niet iedereen de lyrics goed kan verstaan? Waarom breng ik nu – in mijn drieënzeventigste levensjaar – deze plaat uit? Over alles is nadrukkelijk nagedacht.
Lucky old bastard
‘Shadows in the night’ gaat nadrukkelijk over ouder worden. Oud zijn. Jezelf realiseren dat je in de nadagen van je leven zit. Dat overal mensen wegvallen. Door echtscheiding, ziekte, dood. Dat het stiller om je heen wordt. Maar ook beschaamd terugkijken naar dingen die je wellicht beter ‘anders’ had kunnen doen: vreemdgaan, hoogmoed, trots. Je hebt misschien nog mooie jaren voor je, maar het gros ligt helaas toch achter je. Ook de momenten dat je smoorverliefd was, werd afgewezen. Tegelijkertijd realiseer je jezelf op zo’n moment dat je een lucky old bastard bent, want al 73 jaar oud. Je hebt veel mooie dingen meegemaakt. Liedjes waarin continu gehint wordt op positieve en minder leuke dingen uit het verleden. Maar ze horen wel bij wie je geworden bent. Een volwassen man of vrouw met een history. Frank Sinatra heeft zeer bewust songs voor dit album geselecteerd waarin deze aspecten doorlopend aan bod komen. Liedjes die allemaal geschreven zijn door zogenaamde broodschrijvers. Componisten en tekstdichters die voor anderen songs schreven. Alleen of (vaak) samen. Professionals die zelf zelden of nooit hun eigen liedjes uitvoerden. Maar betaald werden door de artiesten en platenmaatschappijen die hun liedjes opnamen en er vaak mee scoorden. Liedjes die bijna allemaal uitgegroeid zijn tot klassiekers. Door talloos veel artiesten zijn opgenomen. Waarop – vooral dat – veel jazzmusici hebben geïmproviseerd. Liedjes uit de – zoals dat wel genoemd wordt – Great American Songbook.
Enkele lyrics
Uit: I’m a fool to want you (track 1)
Time and time again I said I’d leave you
Time and time again I went away
But then would come the time when I would need you
And once again these words I had to say
Take me back, I love you
I need you
I know it’s wrong, it must be wrong
But right or wrong I can’t get along
Uit: The night we called it a day (track 2)
The moon went down stars were gone
But the sun didn’t rise with the dawn
There wasn’t a thing left to say
The night we called it a day
There wasn’t a thing left to say
The night we called it a day
Stay with me (compleet) (track 3)
Should my heart not be humble, should my eyes fail to see,
Should my feet sometimes stumble on the way, stay with me.
Like the lamb that in springtime wanders far from fold,
Comes the darkness and the frost, I get lost, I grow cold.
I grow cold, I grow weary, and I know I have sinned,
And I go seeking shelter and I cry in the wind,
And though I grope and I blunder and I kneel and I’m wrong,
Though the rose buckles under where I walk, walk along
Till I find to my wonder every task least to see,
Or that I can do it, pray, stay with me.
Stay with me.
Uit: Autumn leaves (track 4)
Since you went away
The days grow long
And soon I’ll hear
Old winter’s song
But I miss you most of all
My darling
When autumn leaves
Start to fall
Uit: Why try to change me now? (track 5)
So, let people wonder, let ’em laugh, let ’em frown
You know I’ll love you till the moon’s upside down
Don’t you remember I was always your clown?
Why try to change me now?
Uit: Some enchanted evening (track 6)
Some enchanted evening
When you find your true love,
When you feel her call you
Across a crowded room,
Then fly to her side,
And make her your own
Or all through your life you
May dream all alone.
Once you have found her,
Never let her go.
Once you have found her,
Never let her go!
Uit: Full moon and empty arms (track 7)
Full moon and empty arms
The moon is there for us to share
But where are you?
() And next full moon
If my one wish comes true
My empty arms will be filled with you
Uit: Where are you? (track 8)
Where are you?
Where have you gone without me?
I thought you cared about me
Where are you?
Where’s my heart?
Where is the dream we started?
I can’t believe we’re parted
Where are you?
When we said goodbye
Love, what had we to gain?
When I gave you my love
Was it all in vain?
What’ll I do (compleet) (track 9) Irving Berlin
Gone is the romance that was so divine.
’tis broken and cannot be mended.
You must go your way,
And I must go mine.
But now that our love dreams have ended…
What’ll I do
When you are far away
And I am blue
What’ll I do?
What’ll I do?
When I am wond’ring who
Is kissing you
What’ll I do?
What’ll I do with just a photograph
To tell my troubles to?
When I’m alone
With only dreams of you
That won’t come true
What’ll I do?
Wanneer ben je oud?
Tegenwoordig ben je als 73-jarige niet stokoud. Heb je als man gemiddeld genomen nog een jaar of vijf tot zeven te leven. Dat was vijftig jaar geleden anders. Toen lag de gemiddelde leeftijd in het Westen een stuk lager en was je gemiddeld gesproken al dood op drieenzeventigjarige leeftijd. Toen Frank Sinatra in 1965 vijftig werd nam hij met de reeds genoemde Gordon Jenkins ook een themplaat op. Liedjes uit the Great American Songbook. Maar allemaal liedjes die Bob Dylan op zijn ‘Abrahamplaat’ heeft genegeerd. Mijn analyse is dat hij dit bewust heeft gedaan. Zijn eer te na, om nummers die Sinatra voor zijn September of my years had uitgekozen en opgenomen ook te gaan coveren. Een prachtige plaat, die September of my years. Zeker ***** en uitgegroeid tot een klassieker.
De tijd zal leren of ‘Shadows in the night’ dezelfde statuur zal krijgen, maar iedereen die de moeite wil doen te luisteren zal moeten toegeven dat Bob Dylan er perfect in is geslaagd die (voor zijn stem) onmogelijke songs naar zijn hand te zetten. Geniet van de manier waarop de o zo belangrijke strijkers (bij Sinatra en talloos veel andere artiesten) zijn ingeruild voor een pedal steel (van Donny Herron), hoe gearticuleeerd én traag hij zingt (dictie!), de manier waarop de songs achter elkaar zijn geplaatst, de arrangementen en in zijn algemeenheid de grootsheid waarmee hij boven de materie staat. Bob Dylan als een wijze, oude man die terugkijkt op zijn leven, zich van alles herinnert, weet dat er een einde aan dit alles komt, maar tegelijkertijd vastberaden is nog jaren door te gaan. Er het beste van zien te maken. Met al zijn fouten, tekortkomingen. Het beste dat in hem zit te geven. Zo’n plaat. Een plaat voor volwassenen die weten dat het in het leven niet alleen om henzelf draait, maar meer om je deel weten van een groter geheel. Dylan heeft kortom een door en door menselijke plaat gemaakt, die – vermoed ik – door velen gewaardeerd zou kunnen worden. Een troostplaat zoals ‘September of my years’. Platen die je als mens doen beseffen dat we hier slechts tijdelijk zijn en er met ons hele hebben en houden er het beste van moeten zien te maken. Met ups and downs. Het hoort er allemaal bij.
Een leugentje (om bestwil)
Bovenstaand verhaal zat al na enige keren ‘draaien’ in mijn hoofd, maar door omstandigheden bleef het daar zitten. Vandaag interviewt echter journalist Wouter ter Haar in de Bibliotheek Oss Chris Perreijn, een voorlichter/fotograaf bij de gemeente Oss. Chris Perreijn heeft deze week afscheid genomen van de gemeente; hij gaat met pensioen. In de bibliotheek, het gemeentehuis en het Stadsarchief worden een maand lang tientallen foto’s van hem tentoongesteld. Wouter ter Haar interviewt vanavond Chris Perreijn over zijn werk en foto’s.
Wouter leent veel cd’s in de bibliotheek. Toen ik tijdens de afscheidsreceptie van Chris informeerde of hij ‘Shadows in the night’ al had geleend, gaf hij aan dat die cd nog op zijn lijstje stond. Vanavond krijgt hij die cd, aangevuld met versies van andere artiesten. En werd het tijd bovenstaand verhaal van me af te schrijven. Enkele weken geleden trof ik echter een verhaal aan van iemand (ene Joe Marchese) die wél een link legde naar ‘September of my years’ van Frank Sinatra. Een prachtig, inhoudelijk sterk verhaal over ‘Shadows in the night’.
Verder is het hier nodig om te verwijzen naar een lang interview met Bob Dylan over zijn laatste plaat: Bob Dylan: The Uncut Interview
Andere artikelen over Bob Dylan
Elvis Costello. North (2004)
4 liedjes – So soon you’ll be gone to that wide world (mei 2013)
Music that comes from a far better land (februari 2010)
Citaat 238 (donderdag 19 maart 2015) voor Wouter
Homepage Citaten 2015
