Beginnen: Het begin is, natuurlijk, net begonnen.

12-Beginning (1:09) (48 views)

https://www.youtube-nocookie.com/embed/Nnw7KkcQdqU

“Toekomstige mensen zullen ons benijden, wensen dat zij de geboorte waarvan wij getuige waren hadden mogen meemaken. We staan aan het begin van het begin.”

Een bijzondere tijd
Duizenden jaren na nu zullen historici, als ze het verleden in ogenschouw nemen, onze oude tijd hier aan het begin van het derde millennium als een bijzonder moment zien. Dit is de tijd waar bewoners van deze planeet zich allereerst met elkaar in een erg groot ding verbonden. Later zou dat erg grote ding zelfs nog groter worden, maar jij en ik leefden op het moment dat het ontwaakte. Toekomstige mensen zullen ons benijden, wensen dat zij de geboorte waarvan wij getuige waren hadden mogen meemaken. Het was in die jaren dat mensen begonnen kleine stukjes intelligentie toe te voegen aan domme dingen, hen opnamen in een wolk machine intelligentie en miljarden van hun eigen hersenen ook in dit ene superbrein onderbrachten. Deze samensmelting zal erkend worden als het grootste, meest complexe en de meest verrassende gebeurtenis die tot dan toe op aarde had plaatsgevonden. Onze soort begon met glazen zenuwen, koper en luchtige radiogolven alle regio’s, alle processen, alle mensen, alle dingen, alle sensoren, alle feiten en ideeën in een tot dan toe ongekend groot en complex netwerk op te nemen. Uit dit embryonale net werd een samenwerkende interface voor onze samenleving geboren, een voelend, lerend apparaat met krachten die alle eerdere uitvindingen oversteeg. Deze mega-uitvinding, dit organisme, deze machine – als we het zo zouden willen noemen – overstijgt alle eerder gemaakte machines, omdat het zodanig in onze levens doordringt dat het essentieel wordt voor onze identiteit. Dit erg grote ding levert een nieuwe manier van denken (perfect zoeken, fotografisch geheugen, planetaire schaal) en een nieuwe geest voor een oude soort. Het is het Begin.

De oude orde zal overhoop gehaald worden
Het Begin is een eeuwenlang durend proces en haar voortmodderen zal aards zijn. Haar gigantische databases en uitgebreide communicatie zijn saai. Aspecten van dit ontwakende real-time globale brein worden weggezet als nonsens of gevreesd. Er is inderdaad een hoop om terecht bezorgd over te zijn omdat geen enkel aspect van de menselijke cultuur – of natuur – niet aangetast zal worden door deze gesyncopeerde polsslag. Omdat we deel uitmaken van iets dat op een niveau boven ons is begonnen te groeien worden de contouren van dit opkomende erg grote ding verduisterd. We weten alleen dat we aan het allereerste begin staan en het de oude orde overhoop haalt. Felle tegenstand kunnen we verwachten.

De holos?
Hoe moeten we dit erg grote meesterwerk noemen? Is het levendiger dan een machine? In haar kern omhullen 7 miljard mensen, en spoedig 9 miljard, zich snel met een altijd aanstaande laag verbondenheid, dat sterk lijkt op hersenen die direct met elkaar verbonden worden. Honderd jaar geleden stelde H.G. Wells dit grote ding voor als het wereld brein. Teilhard de Chardin noemde het de noösfeer, de sfeer waar gedacht wordt. Sommigen noemen het een mondiaal brein, anderen vergelijken het met een globaal superorganisme omdat het miljarden van silicium gemaakte neuronen omvat. Voor het gemak en om het kort te houden, noem ik deze planetaire laag de holos. Met holos bedoel ik de collectieve intelligentie van alle mensen, gecombineerd met het collectieve gedrag van alle machines, plus de intelligentie van de natuur, plus wat voor gedrag ook uit dit geheel zal voortkomen. Dit geheel is de holos.

Een onvoorstelbare schaal
De schaal van wat we zullen worden is eenvoudigweg te groot om te bevatten. Het is het grootste ding dat we gemaakt hebben. Kijk bijvoorbeeld eens naar de hardware. Vandaag zijn er 4 miljard mobiele telefoons en 2 miljard computers samen verbonden in een draadloze schors rond de globe. Voeg daar de miljarden perifere chips en aangesloten apparaten in camera’s, auto’s en satellieten aan toe. Al in 2015 zijn ruim 15 miljard apparaten aangesloten op een groot circuit. Elk van deze apparaten bevat 1 tot 4 miljard transistors, zodat de hele holos werkt met een triljard (een 10 met 21 nullen) transistoren. Deze transistoren kun je beschouwen als de neuronen in een groot brein. Het menselijk brein heeft grofweg 87 miljard neuronen, oftewel een biljoen minder dan de holos. Qua omvang heeft de holos onze hersenen qua complexiteit al overstegen. En onze breinen verdubbelen niet elke twee jaar in omvang. Het holos brein wel.

Een robuust systeem
Vandaag gedraagt de hardware van de holos zich als een erg grote virtuele computer, gemaakt van evenveel computer chips als dat er transistoren in een computer zitten. Binnen deze virtuele computer werken de belangrijkste programma’s op ongeveer de snelheid van een vroege PC. Het verwerkt elke seconde 1 miljoen emails en 1 miljoen boodschappen per seconde; waardoor de holos momenteel op 1 megahertz werkt. Haar totale externe geheugen is ongeveer 600 exabytes groot. Elke willekeurige seconde stroomt er 10 terabytes door haar ruggengraat. Het heeft een robuust immuunsysteem die spam van haar waardevolle regels scheidt en zichzelf hergroepeert als het kwaad wordt aangedaan.

We werken er allemaal onbewust  aan mee
En wie zal de code schrijven waardoor dit globale systeem zinvol en productief is? Wij. We denken dat we tijd verdoen als we gedachteloos door onze post surfen of een berichtje naar onze vrienden sturen, maar elke keer dat we op een link klikken versterken we ergens een knooppunt in de holos en en passant programmeren we haar door haar te gebruiken. Denk aan de 100 miljarden keren per dag dat mensen op een webpagina klikken als een manier om de holos te leren wat wij belangrijk vinden. Met elke klik leggen we een verband tussen woorden en leren we dit toestel een idee.

Wij zijn (zelf) het platform
Dit is het nieuwe platform waarop onze levens zullen draaien. Internationaal qua schaal. Met de huidige snelheid van technologische aanpassing, schat ik dat tegen het jaar 2025 elk levend persoon – dat wil zeggen: 100 procent van de aardbewoners – via een bijna gratis apparaat toegang zal hebben tot dit platform. Iedereen zal er op zitten. Of er in. Of, eenvoudigweg, iedereen zal het zijn.

Geen Utopia
Dit globale systeem zal geen Utopia zijn. Zelfs drie decennia na nu zullen er regionale hekken in de wolk blijven bestaan. Delen zullen achter een firewall zitten, gecensureerd en/of geprivatiseerd worden. Zakelijke monopolies zullen delen van de infrastructuur beheersen, alhoewel deze internetmonopolisten breekbaar en kortstondig zijn, prooi voor plotseling opkomende concurrenten. Alhoewel minimale toegang universeel zal zijn, zal een grotere bandbreedte ongelijk zijn verdeeld en samengeklonterd rondom stedelijke gebieden.
De rijken zullen een premium toegang krijgen. Kort samengevat: de verdeling van middelen zal lijken op de rest van het leven. Maar ondanks alles is het transformatief: zelfs de minsten zullen er deel van uit maken.

Een faseovergang
Nu, aan het Begin, omspant dit onvolmaakt zooitje 51 miljard hectares, raakt 15 miljard machines, verbindt 4 miljard menselijke geesten in real time, verbruikt 5 procent van de planetaire elektriciteit, draait op onmenselijke snelheden, volgt ons gedurende de helft van onze daguren, en is de pijp waar het gros van het geld doorheen stroomt. De organisatiegraad is een stap boven de grootste dingen die we tot nu toe hebben gemaakt: steden. Deze sprong in niveau doet denken aan wat natuurkundigen een faseovergang noemen, de discontinue breuk in een molecuul – zeg: tussen ijs en water, of water en gas. Het verschil in temperatuur of druk die twee fases scheidt is bijna triviaal, maar boven de drempel gaat het materiaal zich op een heel andere manier gedragen. Water is beslist anders dan ijs.

We passeren een kritische grens
De grootschalige, alomtegenwoordige interconnectie op dit nieuwe platform lijkt op het eerste gezicht de natuurlijke uitbreiding van onze traditionele samenleving. Het lijkt alsof we gewoon digitale betrekkingen toevoegen aan onze oog in oog relaties. We voegen enkele vrienden toe. We verbreden ons netwerk van kennissen. Verbreden onze nieuwsbronnen. Leggen onze bewegingen digitaal vast. Maar in feite zullen we, naarmate deze kwaliteiten gestadig beter worden, net zoals temperatuur en druk, langzaam omhoog kruipen, een kritische grens passeren, een complexiteitsdrempel, waar veranderingen discontinue zijn – een faseovergang – en plotseling zijn we in een nieuwe staat: een andere wereld met nieuwe normale dingen.

Kleine stapjes vooruit
We staan aan het Begin van dat proces, direct aan de vooravond van die discontinuïteit. In dat nieuwe regime zullen oude culturele krachten zoals centrale autoriteiten en uniformiteit afnemen, terwijl nieuwe culturele krachten, zoals degene die ik in dit boek beschrijf – delen, toegangen, tracken – onze instituties en persoonlijke levens gaan domineren. Terwijl de nieuwe fase stolt zullen deze krachten sterker blijven worden. Delen, alhoewel extreem volgens enkelen, is pas net begonnen. De omschakeling van bezitten naar toegang hebben tot, is amper begonnen. Stromen gebeurt pas druppelsgewijs. Terwijl het lijkt alsof alsof we al teveel getrackt worden, zullen we komende decennia duizend keer meer gaan tracken. Elk van deze functies zal versneld worden door hoog-kwalitatieve verslimmering – iets wat nu geboren wordt – waardoor de slimste dingen die we nu doen straks als dom zullen worden bezien. Niets van dit alles is definitief. Deze transities zijn slechts de eerste stappen in een proces, een proces van worden. Het is een Begin.


We leven in dit ding
Kijk naar een satellietfoto van de aarde bij nacht om een glimp van dit erg grote organisme te krijgen. Glinsterende clusters van stadslicht tekenen organische patronen op het zwarte land. Steden vervagen geleidelijk aan haar randen en lopen uit in lange verlichte hoofdwegen die andere verder weg gelegen steden clusters verbinden. Deze stedelijke lichten zijn dendritisch, lijken op bladpatronen. Het beeld is zeer vertrouwd. De steden zijn de ganglia van hersencellen; de verlichte snelwegen zijn de axonen van zenuwen. Realiseren een synaptische verbinding. Steden zijn de neuronen van de holos. We leven in dit ding.

Erg betrouwbaar
Dit erg grote, embryonale ding heeft minimaal dertig jaar onafgebroken gewerkt. Ik kan me geen machine voorstellen – van welk type dan ook – dat zo weinig down is geweest. Delen ervan zullen op zekere dag ongetwijfeld door stroomstoringen of infecties tijdelijk stilvallen, maar het ligt niet voor de hand dat het hele ding in de komende decennia stil zal vallen. Het was en zal het meest betrouwbare ding zijn dat we hebben.

Harde singulariteit
Dit beeld van een zich ontwikkelend superorganisme brengt bij sommige wetenschappers het concept van “de singulariteit” naar boven. Een “singulariteit” is een begrip uit de natuurkunde om een grens te beschrijven waarachter niets bekend kan zijn. Er zijn twee versies in de populaire cultuur: een harde singulariteit en en zachte singulariteit. De harde versie is een toekomst die door de triomf van een superintelligentie zal worden voortgebracht. Wanneer we een AI realiseren die in staat is een intelligentie te creëren die slimmer is dan haarzelf, kan zij in theorie generaties maken die steeds slimmer worden. Op dat moment zal AI terecht komen in een oneindig doorgaande lus, waardoor telkens slimmere generaties ontstaan die elkaar ook nog eens steeds sneller opvolgen; totdat er een punt wordt bereikt dat zij zo slim wordt dat ze alle problemen als een god kan oplossen en ons als mensheid achter zich laten. Het wordt een singulariteit genoemd omdat het voorbij gaat aan wat wij kunnen bevatten. Sommigen noemen het onze “laatste uitvinding”. Om uiteenlopende redenen acht ik dit scenario onwaarschijnlijk.

Zachte singulariteit
Een zachte singulariteit is waarschijnlijker. In dit toekomstige scenario wordt AI niet zo slim dat zij ons tot slaven zal maken (zoals kwade versies van slimme mensen); eerder zullen AI en robots en filteren en tracken en alle technologieën die ik in dit boek neerleg in één punt samenkomen – mensen en machines – en samen gaan we op weg naar een steeds complexere afhankelijkheid. Op dit punt zullen zich veel fenomenen voordoen op een schaal die veel groter is dan onze huidige levens, en groter dan we kunnen bevatten – wat het kenmerk is van een singulariteit. Het is een nieuw regime waarin onze creaties ons tot betere mensen zullen maken, maar ook een zonder welk wij mensen niet meer kunnen leven. Als we in vast ijs hebben geleefd, nu wordt het vloeibaar – een nieuwe fase toestand.

Het Begin is, natuurlijk, net begonnen
Deze fase verandering is al begonnen. We zijn onverbiddelijk bezig alle mensen en alle machines te verbinden in een globale matrix. Deze matrix is geen ding, maar een proces. Ons nieuwe supernetwerk is een staande golf van verandering dat geleidelijk nieuwe arrangementen uitspuwt, om tegemoet te komen aan onze behoeften en verlangens. De specifieke producten, merken en bedrijven die ons de komende 30 jaar zullen omringen zijn volstrekt onvoorspelbaar. De details hangen af van individueel toeval en geluk. Maar de overheersende richting van dit grootschalig, kloppend proces is duidelijk en onmiskenbaar. In de komende 30 jaar zal de holos doorgaan in dezelfde richting zoals het de laatste 30 jaar heeft gedaan: naar meer stromen, delen, tracken, toegangen, interacteren, kijken, remixen, filteren, slimmeren, vragen en worden. We staan op dit moment aan het Begin.
  Het begin is, natuurlijk, net begonnen. 

Bovenstaande tekst is een vertaling van het slothoofdstuk van The inevitable : understanding the 12 technological forces that will shape our future (Viking 2016)

Twaalf technologische krachten die onze toekomst zullen vormen
01. Becoming (worden) – 02. Cognifying (slimmeren) – 03. Flowing (stromen) – 04. Screening (kijken) – 05. Accessing (toegangen) – 06. Sharing (delen) – 07. Filtering (filteren) – 08. Remixing (remixen) – 09. Interacting (interacteren) – 10. Tracking (tracken) – 11. Questioning (vragen) 

Citaat 386 (donderdag 18 augustus 2016)
Homepage Citaten 2016