75 jaar geleden
Vandaag, vijfenzentig jaar gelden, werd het eerste stukje Nederland bevrijd. Ergens in Limburg. Kort daarna begon Operation Market Garden die leidde tot de bevrijding van verschillende plaatsen in Noord Oost Brabant.
Onze bevrijding wordt de komende weken op allerlei manieren en op verschillende plekken in onze regio herdacht.
In sommige bibliotheken worden bezoekers middels een kleine tentoonstelling bijgepraat over deze deels mislukte bevrijdingspoging.
Vrijheid is …
Ook kunnen bezoekers in vijftien vestigingen van de samenwerkende Noord Oost Brabantse Bibliotheken een memobriefje invullen en aangeven wat vrijheid voor hen betekent. Vrijheid heeft – dat moge helder zijn – meer betekenissen dan bevrijd worden van een overheerser. Sterker: er zitten heel veel dimensies aan.
Het is een lastig begrip: vrijheid. Lijkt op het woord/begrip tijd. Kerkvader Augustinus gaf al in de 4/5e eeuw aan dat iedereen weet wat tijd is, maar dat het probleem begint als je moet omschrijven wat wel het is.
Vrijheid is …
Tóch hebben we als samenwerkende Noord Oost Brabantse Bibliotheken gemeend dit onderwerp gedurende vier weken naar voren te halen.
Kik hier voor een artikel over het jaarthema: Is vrijheid een illusie? Daarin wordt gepoogd verschillende dimensies van vrijheid naar voren te halen. Het is een aanzet.
We nodigen u van harte uit om middels een memobriefje mee te doen. Onze hoop is dat u op de wand andere memobriefjes zult aantreffen, die u aan het denken zullen zetten.
Veel boeken
U zult ook begrijpen dat over vrijheid door de jaren heen, en door heel veel schrijvers boeken zijn geschreven. Fictie en non-fictie, boeken voor volwassenen, jongeren en kinderen.
Klik hier voor een lijst met boeken voor volwassenen en hier voor eentje voor jongeren en kinderen. En ook hier geldt: het is een selectie.
Margaret Atwood
UIteraard is in de volwassen lijst het (inmiddels) klassiek geworden boek Het verhaal van de dienstmaagd van Margaret Atwood opgenomen. De dystopische roman over een Amerikaanse samenleving waarin een stel godsdienstwaanzinnigen de macht hebben gegrepen, en de heersers vrouwen als broedmachines ‘houden’ en de rest van de bevolking middels geweld als slaaf onderdrukken. Een deprimerend boek; en tv-serie.
Gisteren verscheen ‘de opvolger’ van dit boek: De testamenten. Samen met De meeste mensen deugen van Rutger Bregman een van de grote bestsellers van dit najaar.
In De testamenten gaat het natuurlijk (ook weer) over vrijheid. Wat het wel en niet is. De vrijheid van de een (zeg: de mensen aan de top) gaat absoluut ten koste van de vrijheid van anderen (vrouwen en normale burgers). Margaret Atwood opent haar boek met drie motto’s. Het derde citaat is van Ursula K. Le Guin.
Vrijheid is een zwaar juk, een enorme en vreemde last die de geest moet dragen. […} Het is geen geschenk, maar een keuze die werd gemaakt, en die keuze kan moeilijk zijn.
Over het gemis van alledaagse dingen
De eerste recensies voor deze – in tientallen landen tegelijk uitgebrachte – roman moeten natuurlijk nog komen, maar mijn eerste indruk is dat ze ‘kan schrijven’. Hieronder een treffend citaat over wat onvrijheid inhoudt.
Het gaat over een hoogopgeleide, selfmade woman, die van het ene op het andere moment haar vrijheid verliest. Als man loop ik zonder een tasje rond, maar kan me voorstellen dat vrouwen zich in onderstaand citaat zullen herkennen
We hadden niet geluncht en we kregen niets te eten. Vrouwen van middelbare leeftijd, hoogopgeleid, mantelpakjes en nette kapsels. Maar geen handtassen: die hadden we niet mee mogen nemen. Dus geen kam, geen lippenstift, geen spiegeltje, geen kleine doosjes keelpastilles, geen papieren zakdoekjes. Verbazingwekkend hoe naakt je zonder die spullen voelt. Of voelde, vroeger.
De zon brandde genadeloos: we hadden geen hoed of zonnebrandcrème, en ik zag de gloeiende rode kleur, die ik tegen zonsondergang zou hebben al voor me. De stoelen hadden gelukkig wel een rugleuning. Ze zouden niet oncomfortabal zijn geweest als we daar voor de lol hadden gezeten. Maar er werd geen vermaak geboden en we konden niet opstaan om onze benen te strekken: als we dat probeerden, werd er tegen ons geschreeuwd. Zitten zonder te bewegen wordt op den duur erg saai, en is een aanslag op je billen, rug en dijspieren. Geen erge pijn, maar wel pijn. (pagina 124)
Citaat 604 (donderdag 12 september 2019)
Homepage Citaten 2019
