LezerS van Stavast op het blog Lezer van Stavast
De naam van dit blog heeft een relatie met (de) Lezers van Stavast.
In de Trendrede van 2012 (de 2e, uitgesproken op dinsdag 13 september 2011) werd gerept over de Burgers van Stavast. Burgers die zich zorgen maken over ‘dingen’ in hun omgeving en/of samenleving, constateren dat boven hen gestelden, noch instellingen, organisaties of bedrijven ‘er’ iets aan doen, en vervolgens besluiten om zelf aan de bak te gaan. Vasthoudende, gemotiveerde mensen – sorry: burgers – die zich niet van de wijs laten brengen; maar gestaag door gaan met hun idee of ideaal. Tom Kniesmeijer, de trendpsycholoog die alle Trendredes heeft geschreven, verwijst natuurlijk naar het beroemde kinderboek van Johan Fabricius, De scheepjongens van Bontekoe. Waarin twee stoere, ferme knapen zich ook niet zomaar laten afbrengen van wat zij belangrijk vinden.
Artikel: Een wereldbeeld van de Burger van Stavast (november 2011)
Toen in het voorjaar van 2012 het idee kwam om een bijzondere lezersgroep te gaan opzetten, moest ik aan dat beeld denken. Lezers van Stavast. Die hebben we nodig. Betrokken burgers die (ondanks alles) door blijven lezen. Hieronder een poging te formuleren wat er onder de noemer Lezers van Stavast zoal gedaan is.
Lezers van Stavast
Vier seizoenen lang kwamen de Lezers van Stavast een keer per vier weken samen in de Bibliotheek Oss. Om te praten over non fictie boeken die ze hadden gelezen, of van plan waren te gaan lezen.
Bijna vijftig donderdagavonden namen gemiddeld tussen de vijftien en vijfentwintig leden en niet leden van de samenwerkende Noord Oost Brabantse bibliotheken deel aan deze gratis bijeenkomsten. Ze duurden meestal van zeven tot half tien ’s avonds.
Als bibliothecaris maakte ik voor elke bijeenkomst een presentatie waarin ik de onderwerpen en boeken van die avond opnam. Ook zaten er veel cartoons, quotes uit boeken en artikelen in. Regelmatig werd verwezen naar een Tweet, een aankomende tentoonstelling of speelfilm. Indien van toepassing maakte ik de Lezers van Stavast op door de bibliotheek georganiseerde activiteit. Incidenteel bezochten we als groep een activiteit buiten de bibliotheek.
Vier seizoenen lang sloten we het seizoen in juni af bij boerderij De Notelaar in Berghem, van Lezer van Stavast Sandra.
De Lezers van Stavast van Stavast kwamen voor het eerst samen op donderdag 13 september 2012. Ze reageerden positief op een in juni van dat jaar gedane oproep: Durft u het aan om met ons non-fictieboeken te gaan lezen over uiteenlopende aspecten van onze snel veranderende wereld.
De kern van het leesavontuur was dat elke deelnemer een ander boek leest, maar aangezien de door de bibliothecaris geselecteerde boeken allemaal over dat brede thema (CHANGE) gaat kunnen we er toch met elkaar over in gesprek gaan. Ze vullen elkaar aan, of staan haaks op elkaar.
Ik had nooit verwacht dat deze Meet Ups vier seizoenen lang zouden plaats vinden. Volgens mijn agenda en telling zijn er uiteindelijk 46 reguliere Lezers van Stavast-bijeenkomsten geweest + een aantal activiteiten buiten de bibliotheek. Zeg maar vijftig plezierige én informatieve bijeenkomsten. Vier seizoenen, van september 2012 tot juli 2016.
In het voorjaar van 2016 bekroop mij het gevoel dat het
(a) mooi was geweest, en dat
(b) die bijeenkomsten veel weg hadden van de zogenaamde Tegenlicht Meet Ups (die overal in den lande werden georganiseerd, en waar telkens een thema centraal stond waar change in the air hing), en daarom leek het een natuurlijke move om
(c) te starten met Tegenlicht Meet Ups Oss.
Dat gebeurde ook; de eerste was op donderdag 22 september 2016
Artikel: Tegenlicht Meet Up Oss, alle edities (februari 2021)
Het blog Lezers van Stavast
In juni 2012 selecteerde ik voor het eerste seizoen ruim tachtig boeken die mij geschikt leken om te gaan lezen, en om erover met elkaar in gesprek te gaan. Allemaal non fictie boeken, maar ze moesten wél leesbaar zijn.
Iedereen die een beetje de krant leest en probeert te volgen wat in de samenleving gaande is zou dit soort boeken moeten kunnen lezen. Uiteraard probeerde ik vooral boeken te selecteren waar niet iedereen het op voorhand honderd procent mee eens zou (kunnen) zijn.
Deze tachtig titels plaatste ik op een blog: Lezers van Stavast. Voor elke titel selecteerde ik een typerend fragment. Uiteraard waren alle titels opgenomen in de collectie van de Bibliotheek Oss, dan wel in die van de andere bibliotheken die deel uitmaken van de NOBB (de samenwerkende Noord Oost Brabantse Bibliotheken). Dit blog bestaat nog steeds en omvat op dit moment ruim negenhonderd titels; zeg maar honderd titels per jaar.
Dat zoveel mensen in de zomer van 2012 besloten om mee te gaan doen lag voor een deel aan de positieve ontvangst van het idee door Henri van der Steen, een redacteur van het Brabants Dagblad. Hij vond het een schitterend initiatief en schreef in het eerste seizoen meerdere artikelen over ons leesavontuur. Ook portretteerde hij verschillende deelnemers.
Door de jaren heen kwamen er deelnemers bij, en namen anderen afscheid. Een kleine kern van pakweg vijftien mensen waren bij veel Meet Ups aanwezig. Ikzelf heb niet een bijeenkomst verzuimd.
Marian Polderman, een toenmalige collega, was zeer enthousiast over het idee en nam de eerste seizoenen ook deel aan de gesprekken. Later ging ze binnen de NOBB andere bijeenkomsten organiseren rondom boeken, lezen, geïnspireerd worden, verwonderen en bewonderen. Op zeker moment droeg ze mij voor de zogenaamde Victorine van Schaickprijs voor. Een jaarlijkse prijs voor een uniek initiatief binnen de Nederlandse bibliotheeksector. Ik kreeg die prijs in het najaar van 2013.
Artikel: Hans van Duijnhoven wint de Landelijke BibliotheekinitiatiefPrijs 2013 (november 2013)
In het tweede seizoen verzorgde humanist Bart Petersen een cursus over de Duitse filosoof Peter Sloterdijk. Vier weken lang hadden we het (in september en begin oktober 2013) over zijn ‘pittige’ boek Regels voor het mensenpark. Uiteraard kwamen andere boeken en denkers voorbij. Van deze cursus heb ik geen presentaties of verslagen kunnen terugvinden.
Slideshare
Is er iets bewaard gebleven?
Op het blog staan naast de titels tientallen artikelen over de eerste jaren waarin we als groep functioneerden. Voor elke Meet Up maakte ik een presentatie. Een groot deel daarvan is bewaard gebleven en staat op slideshare. Het geeft een beeld van waar we het op zo’n avond onder meer over hadden. Maar u mist uiteraard de manier ik die domme slides tot leven probeerde te maken, en wat zich tijdens het gesprek met de groep afspeelde. De kern is – en blijft – dat ik het een eer vond om te doen. Het dwingt je als aanjager om continue alert te zijn op zaken die in de samenleving spelen én een link hebben met de boeken die we lezen/lazen en/of de onderwerpen die werden besproken. Het heeft me – los van de lol en gezelligheid – veel opgeleverd.
Bijeenkomsten op donderdag van september 2012 t/tm juni 2016
| Nr | Dag | Kernonderwerp | Pres |
| 1e seizoen | |||
| 2012 | |||
| 1 | 13 september | Kennismaken | 31 |
| 2 | 11 oktober | ||
| 3 | 8 november | ||
| 4 | 13 december | ||
| 2013 | |||
| 5 | 10 januari | 43 | |
| i | 31 januari | Sartre zegt sorry/Groene engel | |
| 6 | 7 februari | ||
| 7 | 7 maart | 56 | |
| 8 | 4 april | ||
| 9 | 16 mei | ||
| 10 | 20 juni | Afsluiting seizoen 1/Notelaar | 23 |
| 2e seizoen | |||
| 11 | 5 september | 69 | |
| i | 19 september | Cursus Mensenpark/Petersen 1 | |
| ii | 26 september | Cursus Mensenpark/Petersen 2 | |
| iii | 3 oktober | Cursus Mensenpark/Petersen 3 | |
| iv | 10 oktober | Cursus Mensenpark/Petersen 4 | |
| 12 | 31 oktober | ||
| 13 | 28 november | ||
| 14 | 19 december | 43 | |
| 2014 | |||
| 15 | 16 januari | ||
| 16 | 13 februari | ||
| 17 | 13 maart | 24 | |
| 18 | 10 april | ||
| 19 | 15 mei | 15 | |
| 20 | 12 juni | Afsluiting seizoen 2/Notelaar | 48 |
| 3e seizoen | |||
| 21 | 4 september | 60 | |
| 22 | 2 oktober | 32 | |
| 23 | 30 oktober | 55 | |
| 24 | 27 november | 17 | |
| 25 | 18 december | 26 | |
| 2015 | |||
| 26 | 22 januari | 45 | |
| 27 | 19 februari | 62 | |
| 28 | 12 maart | ||
| 29 | 16 april | 66 | |
| 30 | 21 mei | 42 | |
| 31 | 18 juni | Afsluiting seizoen 3/Notelaar | |
| 4e seizoen | |||
| 32 | 10 september | 96 | |
| 33 | 8 oktober | 75 | |
| 34 | 5 november | 73 | |
| 35 | 3 december | 113 | |
| 2016 | |||
| 36 | 7 januari | 72 | |
| 37 | 4 februari | 85 | |
| 38 | 3 maart | 86 | |
| 39 | 31 maart | 54 | |
| 40 | 28 april | ||
| 41 | 25 mei | ||
| 42 | 23 juni | 103 |
A
(woensdag 10 februari 2021)
Hans van Duijnhoven
