Nano, naar het Griekse woord voor dwerg: een voorvoegsel dat een extreem kleine schaal uitdrukt, maar tevens de belofte van een scala aan veelbelovende nieuwe toepassingen in zich draagt. Niet slechts een verdergaande miniaturisering van elektronica, maar radicaal andere mogelijkheden en materialen met bijzondere eigenschappen. Wat maakt nu nanotechnologie zo bijzonder? Iedereen die koffie zet […]
Categorie: Bètacanon
Bètacanon (49) Fiets
Jezelf verplaatsen, ofwel mobiliteit, van huis naar werk, naar vrienden en op vakantie is onderdeel van het hedendaagse leven. De gemiddelde Nederlander verplaatst zich bijna achttien keer per week, ruim negen keer met de auto en bijna acht keer lopend of met de fiets. In 2005 waren allevervoerswijzen goed voor 194 miljard reizigerskilometers, waarvan 77 […]
De ruimtelijke structuur van een stad bestaat voor een belangrijk deel uit civieltechnische netwerken. Het aan- en afvoeren van (vuil) water, het mogelijkmaken van mobiliteit en communicatie of het leveren van gas en elektriciteit. Het zijn allemaal voorbeelden van voorzieningen met een technisch karakter die steden in de loop der tijd aan hun ruimte hebben […]
Bètacanon (47) Taal
De mens is een sociaal dier. Daarnaast hebben wij meer dan andere organismen uitgebreide kennis verworven over de wereld om ons heen. Communicatie is hierbij essentieel, en hiervoor hebben we taal nodig. Het gebruik van taal is een essentiele voorwaarde voor het ontstaan van complexe sociale verbindingen en gemeenschappen zoals mensen die kennen. Door middel […]
De zon komt op en gaat weer onder en weer is er een dag voorbij. Een meer voor de hand liggende eenheid van tijd dan de dag is er niet. Maar er zijn meer natuurlijke cycli die andere logische tijdseenheden aangeven. Zo vallen elk ieder jaar de bladeren van de bomen en groeien ze later […]
Bètacanon (45) Telefoon
Grote kans dat je hem vandaag nog gaat gebruiken, of al gebruikt hebt. De telefoon is mede dankzij de sterke opkomst van het ‘mobieltje’ in de jaren negentig een alledaags gebruiksgoed geworden. Waren er in Nederland in 1995 drie mobiele telefoonaansluitingen per honderd inwoners, volgens TNO zijn het er dit jaar al 107. Wereldwijd, bellen […]
Bètacanon (44) Het Zonnestelsel
Voor een romantisch stel dat vanaf een planeet bij de ster Alpha Centauri A naar de nachthemel zou staren, lijkt ons zonnestelsel uit niet meer te bestaan dan een heldere, gele ster, het aanwijzen waard omdat zij op een afstand van slechts 4,4 lichtjaren één van de dichtstbijzijnde sterren is. Alleen met een enorme telescoop […]
Bètacanon (43) De computer
Van de homo universalis wordt vaak beweerd dat ‘ie tegenwoordig is uitgestorven. Hetzelfde gaat in ieder geval niet op voor de universele machine, die is springlevend. ‘Universele machine’ is namelijk een ander woord voor ‘computer’. Zo’n drie decennia terug waren computers nog vooral groot, log, mysterieus en ver weg. Intussen hebben ze een plek gevonden […]
Bètacanon (42) Robots
Een robot bestaat uit sensoren die informatie verzamelen, algoritmes die de informatie verwerken, en motoren die daarnaar handelen. Dat geldt voor de volautomatische armen die auto’s in elkaar zetten, voor machines die chips maken, maar ook voor autonome robots zoals onbemande spionagevliegtuigjes, marsrobots, of de veelverkochte stofzuigrobots. Toch denken wij bij het woord robot niet […]
Bètacanon (41): Chaos
De natuur om ons heen laat zo’n enorme rijkdom zien, dat het moeilijk voorstelbaar is dat dit alles uit een aantal simpele regels volgt. Toch beschrijft een kleine hoeveelheid natuurwetten het gedrag van de natuur. Je zou misschien denken dat je met deze wetten dan ook simpelweg de natuurverschijnselen kunt verklaren en voorspellen. Maar het […]