Begin jaren negentig was de Amerikaanse bariton Thomas Hampson nog niet de ster die hij vandaag de dag wel is. In die jaren verschenen er twee cd’s die op het eerste gezicht niets met elkaar hadden te maken.

In oktober 1991 zong hij begeleid door Graham Johnson zeventien Lieder van Franz Schubert die in 1992 uitkwamen als deel 14 van The Hyperion Schubert edition. Alle liederen spelen zich af in de klassieke Griekse cultuur.

In het voorjaar van 1992 werkte hij samen met een klein combo (viool, mandoline, banjo) om zeventien songs van de Amerikaanse componist Stephen Foster op te nemen: American dreamer : songs of Stephen Foster. Schubert stierf in 1828.
Foster werd geboren in 1826, op 4 juli (Independence day). Twee verschillende werelden. Dé componist van het Duitse Lied en de eerste echte Amerikaanse songwriter. Stephen Foster werd net als Schubert niet oud. Franz Schubert stierf op 31-jarige leeftijd aan de gevolgen van syfilis. Stephen Foster werd 37 jaar; hij verongelukte in 1864.

De overeenkomst tussen beiden is verder dat op hun werk anderen hebben voortgebouwd. Voor Schubert bestond het Lied niet en voor Foster werden er als het ware geen Amerikaanse liedjes geschreven. Zo gesteld is dat natuurlijk onzin. Voor Schubert en Foster waren er ook songsmeden, maar beiden worden wel gezien als personen die bepaalde standaarden hebben gezet. Een verdere overeenkomst tussen beiden is hun vermogen om onvergetelijke melodieën te maken. Stukken muziek die in het (collectieve) geheugen worden opgenomen. Veel songs van Foster zijn traditionals geworden. Sterker: My old Kentucky home is een soort volkslied geworden. Hard times come again no more is de afgelopen zeventig jaar door talloze folk en country & western artiesten opgenomen.
Op American dreamer staan twee soorten tracks: dansliedjes én ballads. Sommige van die ballads doen niet onder voor het beste werk van Schubert. Zo gaat Ah! May the red rose live alway (de s ontbreekt) over de dood; de pijn die het doet om iemand te zien sterven die nog zo jong en mooi is. Een compositie uit 1850. Ruim twintig jaar na de dood van Franz Schubert. Uit het begeleidende boekje wordt niet duidelijk of Stephen Foster werk van Franz Schubert heeft gekend. Evenmin vragen journalisten die met Bob Dylan, Townes Van Zandt, het echtpaar Sparks of Gillian Welch praten (of praatten) of ze het werk van Stephen Foster en/of Franz Schubert kennen.
Jaren later, in 2004, werd het werk van Stephen Foster op een andere manier naar voren gebracht. Op de tribute cd Beautiful dreamer : the songs of Stephen Foster brengen grote en minder bekende popartiesten hun versie van een Stephen Foster song, o.a. Jeanie with the light brown hair (roger McGuinn), Hard times come again no more (Mavis Staples), Beautiful dreamer (Raul Malo), Comrades fill no glass for me (Ron Sexsmith), My old Kentucky home, goodnight (John Prine), Oh Susanna (Michelle Shocked) en Ah, may the red rose live alway (Suzy Bogguss).
Op de Hampson-cd staat ook de bijzondere ballad Linger in blissful repose. De Stephen Foster-tribute cd werd geïnitieerd door Bob Dylan.
(woensdag 24 mei 2006)