Ik geloof niet dat mensen de capaciteit hebben om engelen te zijn. Maar ik ben ervan overtuigd dat ze minder egoïstisch kunnen zijn.

Dinsdag 9 december 2014 stond in NRC Next een interview met ene Simon Anholt. Nooit van gehoord, maar dat kan veranderen. Nietwaar? Hij wordt kort neergezet als een man die de laatste vijftien jaar presidenten en ministers van meer dan vijftig landen heeft geadviseerd. “Nu is het zijn beurt.” Hij is bezig een nieuwe politieke partij op te richten, de Good Country Party. Een Engelse naam. Een bijzondere partij. Een unieke partij, want niet gebonden aan landsgrenzen.

Deze Simon Anholt trad al eerder naar buiten, toen hij in juni van dit jaar voor TED in Berlijn een filmpje opnam: Welk land doet het meeste goed in de wereld? In die talk heeft hij het over een website waar alle landen met elkaar vergeleken worden. Op de website van de Good Country Party tref je deze lijst aan: de Good Country Index Overall Rankings. Vrees niet: Nederland scoort ook hier goed. Staat gemiddeld op nummer vier. Ierland, Finland en Zwitserland voeren de lijst aan.

Tóch is Simon Anholt niet tevreden
In het artikel wordt al gauw duidelijk waarom? Hij constateert dat er 700 miljoen burgers zijn (wereldwijd) die zich druk maken over mondiale problemen. Denk aan het veranderen van het klimaat, armoede in de wereld, ongelijkheid, opraken van grondstoffen, grootschalige belastingontduiking. En die mensen realiseren zich dat dit soort zaken alleen door samenwerkende landen kunnen worden opgelost. Door politici (en burgers) die hun eigen land en schaduw willen, kunnen en/of durven te overstijgen. Deze wereldburgers noemt hij ‘new cosmopolitans’. Die begrijpen dat nationale regeringen niet bij machte zijn ‘de problemen’ op te lossen. En het doet er niet zo veel toe van welke signatuur: socialistisch, (neo-)liberaal, christen-democratisch, links, rechts … New cosmopolitans zegt dat niet zo veel (meer). Zij maken zich druk over ‘the whole thing’. Veel problemen én dé oplossingen hangen samen. Het heeft weinig zin een deel van het grote complexe geheel op kleine schaal te gaan oplossen. Aan de andere kant zijn er natuurlijk nog genoeg onderwerpen die juist lokaal, regionaal of landelijk moeten worden aangepakt en opgelost. Simon Anholt wil the best of both worlds: mondiale én lokale politiek en politici.

Intermezzo
Eerst enkele citaten uit dit interview én daarna een bruggetje naar andere signalen die met de komst van deze partij samenhangen. Sterker: signalen die daar aan vooraf gingen. Het artikel van en over Simon Anholt is een bevestiging van een grote trend die nadrukkelijk in de lucht hangt. Een tipje van de sluier: het gaat om de komst van een nieuw ‘frame’. Een manier om naar de werkelijkheid, de wereld te (kunnen, moeten) kijken. Een ‘vehikel’ dat – mits t’ie aanslaat – in staat is samenlevingen grondig te laten veranderen, kantelen.

Lantarenpalen
We zijn zelf aan het veranderen. Kijk eens naar klimaatverandering. Als de gemeenteraad van een stad, of zelfs een dorp, een beslissing neemt over straatverlichting, dan denken ze aan het milieu van de rest van de wereld. Dat is precies waar het om gaat. Mensen met een mandaat, of dat nou politici zijn of managers, moeten begrijpen dat ze in de toekomst net zo verantwoordelijk zijn voor hun eigen mensen als voor de rest van de wereldbevolking. Klimaatverandering heeft ons al een beetje geleerd hoe dat voelt.

Naar binnen gekeerde landen
() Ook landen als Nederland en de Scandinavische landen (die hoog scoren op zijn index – hd) hebben nog een hele weg te gaan. Het is mooi dat ze goed scoren in de index, maar het betekent niet dat ze hun weg van menselijke vooruitgang afgelegd hebben. Het zijn nog steeds voornamelijk naar binnen gekeerde landen. Ze negeren de rest van de wereld te vaak.

Het nobelste experiment van de mensheid
() Ik denk dat het ermee te maken heeft dat ze in de Europese Unie zitten, de meeste in ieder geval. De EU is, zoals ik vaak zeg, het nobelste experiment van de mensheid. Het is de enige keer dat landen de wijsheid en volwassenheid hadden om een klein deel van hun soevereiniteit op te geven om samen aan iets groters te werken. Tegenwoordig is samenwerken voor Europese landen een gewoonte geworden.

Nationale partijen gaan global
() We zijn nu vooral bezig om een grote groep mensen online te verenigen. We zijn in geen enkel land gevestigd, dus kunnen we ook niet meedoen aan verkiezingen. Maar er zijn al mensen naar me toegekomen om nationale partijen op te richten. In welke landen precies, kan ik nog niet zeggen. Het zijn landen in West-Europa en Latijns-Amerika.

We zijn geen engelen, maar …
() Ik geloof niet dat mensen de capaciteit hebben om engelen te zijn. Maar ik ben ervan overtuigd dat ze minder egoïstisch kunnen zijn.
TEDx Amsterdam
De aanleiding voor het interview met Simon Anholt was een speech die hij op 28 november 2014 hield tijdens TEDx Amsterdam. Tijdens die speech kondigde hij de komst van de Good Country party aan. Klik hier voor deze talk (uitgesmeerd over drie delen) (1:58) (13:05) en (2:18)


Lees ook
Kishore Mahbubani. Naar één wereld : een nieuwe mondiale werkelijkheid (2013)
Floris van den Berg. Filosofie voor een betere wereld (2009)
David Van Reybrouck. Tegen verkiezingen (2013)
en twee artikelen: cruisschip en Floating hope.

Andere signalen
De komende dagen zullen op deze website andere artikelen worden geplaatst, waarin deze ‘signalen’ worden besproken en gekoppeld aan de nieuwe, zich ontwikkelende frame:  ‘volwassen verleiden zich volwassener te gaan gedragen’.
Een frame dat past binnen het jaarthema ‘Oefenen in een andere tijd’. Er als het ware een verdieping van is. Of voortschrijdend inzicht.

Rob Mutsaers – Het boek der waarden – De sluier van onwetendheid – Lieven Tavernier – Graham’s Hierarchy of Disagreement – Gebrek aan engagement –  Foto van het jaar? – Downton abbey – Wim de Ridder – René Gude –

Citaat 196 (dinsdag 9 december 2014)
Homepage Citaten 2014