Al kan een intelligent systeem betere beslissingen nemen dan de mens, dan nog kan het beter zijn dat de mens het slechter blijft doen

Sinds enige weken staan de op de tweede editie van TEDx Veghel gehouden talks online.

Twintig inspirerende sprekers traden vrijdag 9 juni 2017 op de Noordkade in Veghel aan. Twintig verhalen, twintig talks. Zoals u zich waarschijnlijk kunt voorstellen kost het enige tijd om alle gemaakte opnames te monteren. Vervolgens moet het hoofdkantoor in de Verenigde Staten haar goedkeuring eraan verbinden. Die toestemming kwam medio juli af en sindsdien zijn alle filmpjes op de website van TEDx Veghel geplaatst én zijn (natuurlijk) ook terug te vinden op Youtube.

Op deze plek wil ik er een naar voren halen, de talk van Lambèr Royakkers. Hij is als hoofddocent Ethiek & Techniek werkzaam op de Technische Universiteit Eindhoven. Die bewuste vrijdagmiddag had ik de indruk dat hij op zeker moment de naam Yuval Noah Harari zou laten vallen. Of zijn tweede boek (Homo Deus : een kleine geschiedenis van de toekomst) zou noemen. Dat gebeurde uiteindelijk niet. Prima. In zeventien minuten kun je niet alles kwijt.

Ik schreef eerder over zijn optreden
Wederom een ‘ict- verhaal’. Een perfect mini-college over kunstmatige intelligentie en zelflerende systemen. Ik vermoed dat veel mensen niet in de gaten hebben dat deze ontwikkeling veel harder gaat als zij denken. Dat we aan de vooravond staan van het toevoegen van snufjes AI aan bijna ‘alles’. Alhoewel hij de naam Yuval Noah Harari, noch zijn boek (Homo Deus : een kleine geschiedenis van de toekomst) noemde, ging het daar tóch over. Hij stipte kort aan dat niet de minste personen (zoals Stephen Hawking, Elon Musk, Nick Bostrom) zich grote zorgen maken over deze ontwikkeling. Wellicht staan we aan de vooravond van systemen die ons mensen gaan overvleugelen. Royakkers leek me geen paniekzaaier en iemand die gelooft dat ‘het’ wel goed zal aflopen. Hij sloot (naar mijn mening terecht) af met de oproep om deze ontwikkelingen nauwgezet te volgen en zeer serieus te nemen. In mijn top drie van deze dag staat deze talk op twee. Zonder enige twijfel ga ik hem benaderen om op een later moment terug te keren naar onze regio. Om dieper op dit onderwerp in te gaan. Klik hier voor dit lange artikel.

Kunstmatige Intelligentie
Lambèr Royakkers weet samen met veel andere technologie-volgers dat de ontwikkelingen op het terrein van AI (Artificial Intelligence) of KI (Kunstmatige Intelligentie) erg snel gaan. We zitten midden in de fase dat (door de mens gemaakte) systemen ZELFLEREND worden. Die ontwikkeling zal ons de komende jaren zeker geen huishoudrobot brengen, die in ons huishouden ‘alle’ (vaak) vervelende taken gaat overnemen.

Maar die zelflerende systemen zullen wel een grote impact hebben op werk dat nu nog door mensen wordt gedaan. Kort door de bocht geformuleerd kom het er op neer dat elke menselijke activiteit die ‘samengevat’ kan worden in een algoritme, op termijn zal komen te vervallen.

Robert Went, die als econoom verbonden is aan de WRR en over het wegvallen van werk nadenkt, bezigt vaak het geruststellende beeld dat een baan bestaat uit een aantal taken. In de banen van de toekomst zullen bepaalde taken overgenomen worden door slimme systemen. Daar is niets mis mee, zolang er maar nieuwe bijkomen. Lambèr Royakkers gaat er gemakshalve van uit dat de helft van de bestaande banen zullen wegvallen. Hij noemt geen termijn, maar ik vermoed dat hij (samen met deskundigen) aan de komende twintig jaar denkt.

Terecht waarschuwt Lambèr Royakkers ons voor deze ontwikkelingen. En zijn wandtegeltje is een mooi beeld om de komende jaren, decennia als leidraad in de debatten mee te nemen. Hij weet dat ‘de mens’ gevaar loopt. Zo maar ‘vervangen’ of ‘overvleugeld’ zou kunnen worden door die slimme, zelflerende systemen. En daarmee sluit hij helemaal aan bij het boek Homo Deus van Harari. Die aan de ene kant een zeer rooskleurige toekomst (voor ons) voorspelt; maar ons aan de andere kant uitdaagt om de negatieve kanten zeker niet uit het oog te verliezen. Om er – vooral dat – over te gaan praten. Willen we dit? En zo nee, hoe voorkomen we dan dat deze ’trein’ (of het ’technium’, zoals Kevin Kelly dat in zijn De wil van technologie uit 2010 noemt) met ons aan de haal gaat. Ons inhaalt en verdwaasd achterlaat.

Al kan een intelligent systeem betere beslissingen nemen dan de mens,
dan nog kan het beter zijn dat de mens het slechter blijft doen.

Gewoon moed houden – het leven is niet perfect EN DAT MOET JE OOK NIET WILLEN (juni 2017)  
… welke bijdrage kun jij leveren … (juni 2017)  
TEDx Veghel – 15 filmpjes (juli 2016) 

Homo Deus – Leest u mee? (april 2017)

Citaat 480 (maandag 14 augustus 2017)
Homepage Citaten 2017