Zelfinzicht
U gelooft waarschijnlijk dat reclame geen effect op u heeft. Helaas heeft u het bij het verkeerde eind. Het is onmogelijk om in onze samenleving niet beïnvloed te worden door reclame. De hele dag door worden we ermee geconfronteerd. Op de meest onverwachte plekken. En onbewust nemen we delen van die boodschappen mee. Natuurlijk loopt u na het zien van zo’n message niet meteen naar een winkel of webshop om iets te kopen of af te nemen. Maar het werkt. De Facebooks en Googles van deze wereld zijn niet voor niets zó groot geworden. Nederlandse betaald voetbalclubs stellen daarom op Europees niet voor niets niets meer voor. Allemaal het gevolg van een overaanbod aan reclame. En de duivel die op de grote hoop …
Een hardnekkige advertentie
De laatste weken kwam op mijn tijdlijn op Twitter regelmatig een advertentie van MentorBox voorbij. Die sloot zonder enige twijfel aan bij mijn voorkeuren (en werk): boeken. Het algoritme, dat die advertenties voor mij ‘uitzoekt’, kent mij blijkbaar. Weet dat ik ‘iets’ met boeken heb, iets management-achtigs doe en regelmatig stukjes schrijf waarin boeken voorbij komen. Waarin ik lezers attent maak op relevante of interessante boeken. Bingo! Maar geen haar op mijn hoofd denkt er aan om me aan te melden bij MentorBox.
MentorBox
Dit Amerikaanse bedrijf richt zich op leidinggevenden in bedrijven, organisaties en instellingen. Die allemaal tegen het probleem aanlopen dat ‘de wereld’ erg snel verandert. Op uiteenlopende terreinen. En dat het voor dit soort mensen lastig is om daarop te anticiperen, mee te bewegen met het veranderende tij. Hun oplossing is simpel: lezen. Véél lezen. Regelmatig lezen. Maar wat? Welke boeken doen er toe? Zijn relevant voor mensen aan ‘de top’. Je kunt je als lid aanmelden. Kost wél iets (225 dollar per maand!!), maar dan heb je ook iets. Nietwaar?
Richard Engelfriet
Ik vermoed dat gespreks- en debatleider Richard Engelfriet niets opheeft met MentorBox. Onlangs verscheen van hem De succes illusie : hoe trainers, goeroes en consultants u dagelijks bedriegen en hoe u daar in zeven eenvoudige stappen vanaf komt. Een boek waarin hij gehakt maakt van het idee dat je succes kunt afdwingen. Ik schreef er over. Volg deze methode (SMART, 5 P’s), luister naar deze goeroe (Semler, Peters) of lees dít boek (De zeven eigenschappen : voor succes in je leven) en het komt allemaal goed. Het succes zal vanzelf komen.
Kijk je naar de boeken die op de voorpagina van MentorBox worden getoond, dan weet je genoeg. Het zijn allemaal boeken die Richard Engelfriet op een grappige manier onderuit kan schoffelen. Ik vermoed dat het gros van die boeken de (would be) CEO’s niet zullen helpen. Integendeel: hun afhouden van boeken die er wél toe doen. De mensen achter MentorBox schermen met Warren Buffet. De steenrijke belegger. Waarvan bekend is dat hij leest. Heel veel leest. Hij zou duizend pagina’s per dag lezen. Zeker is dat hij veel leest. Dat geeft hij zelf ook regelmatig toe. En er zijn anderen. Lezen helpt écht wel als je een belangrijke positie in de samenleving vervult. Maar mijd de boeken die MentorBox aanbeveelt.
Enkele MentorBox-titels
How to learn and memorize better
Influence and persuasion
Thrive
Sales
Commitment
Leadership
Happiness
The power of habit
Solve for happy
The stressproof brain
7 mindsets of success
Finance essentials for entrepreneurs
Volstrekte onzin?
Lezen helpt. Daar ben ik als bibliothecaris van overtuigd. Hoe meer, des te beter. Maar ik vermoed dat Warren Buffet met een grote boog om de door MentorBox aangedragen titels heenloopt. Boeken met een té hoog truc-gehalte. Een gimmick. Doe dít of dát, en dan slaag je. Kun je sneller lezen, ben je meer betrokken, wordt je zelfs gelukkiger en minder stressvol. Helaas. Het werkt niet. Vaak zijn het prachtige verhalen, maar – zoals Richard Engelfriet dat in zijn laatste boek keer op keer stelt – er is geen wetenschappelijk bewijs voor.
Een alternatief
De mensen achter MentorBox hebben absoluut een punt. In een sterk veranderende wereld is lezen één van de belangrijkste manieren om bij te blijven. Leer je wat er speelt. Boeken lezen. Gedurende langere tijd je aandacht focussen op een langere tekst. Even weg van je gadget(s). Focussen. Je afsluiten van de buitenwereld. Je onderdompelen in het brein van iemand die ‘ergens’ verstand van heeft en met jou – de lezer – zijn ‘geheimen’ en inzichten wil delen. Inzichten die (wellicht ooit) van pas kunnen komen. In je werk. Als je ‘iets’ voor moet bereiden. Of in je privé leven.
Legosteentjes
Ik gebruik vaak het beeld van de legosteentjes. Heb je in je hoofd weinig steentjes, dan kun je geen mooie, verrassende, originele ‘dingen’ bouwen. Op school heeft ieder van ons veel steentjes opgedaan. En door de jaren heen zijn er andere bijgekomen. Alleen lijken de meeste (steeds meer) op elkaar. Je beweegt je immers bijna altijd in een wereld die er elke dag bijna hetzelfde uit ziet.
Lezers die breed en divers lezen pikken ‘vanzelf’ andere steentjes op. De MentorBox-mensen willen hetzelfde. Maar zijn in mijn ogen té gretig om snel resultaat te behalen. Dat is een verkeerde grondhouding. Die feitelijk uit de twintigste eeuw stamt. Investeringen moeten leiden tot rendement. En als het even kan op korte termijn. In de eenentwintigste eeuw moeten we om allerlei redenen waarschijnlijk van die grondhouding af. Niet alles wat we doen hoeft te renderen. Misschien gaan we op weg naar een samenleving waarin de relatie tussen die twee móet worden doorgesneden.
Weg van de quick buck
Lezen doe je in zo’n samenleving om de wereld en de mensen om je heen (nog) beter te leren kennen. Niet zo zeer om er een quick buck aan te kunnen verdienen, maar eerder vanuit het idee dat je gewoon beter wilt leren begrijpen hoe de wereld en mensen in elkaar zitten, functioneren. En ook om in én voor jouw omgeving spannendere verhalen te kunnen vertellen. In je werk, je buurt, familie. Dat je in staat bent in gesprekken met anderen nieuwe of andere gezichtspunten te kunnen inbrengen. Zó nodig in een tijd waarin we ons als mens(heid) op tal van terreinen anders zullen moeten gaan opstellen. Dan helpt het als je legosteentjes van buiten het frame van degenen die jou omringen kunt inbrengen. Het maakt niet alleen je eigen leven rijker maar helpt wellicht anderen om (ietsje meer) open te staan voor andere, nieuwe gezichtspunten.
Lezen als oplossing voor alles?
Geenszins. Er zijn nog steeds mensen die zich prima zonder lezen kunnen behelpen. Alleen geloof ik wel in het basisidee van MentorBox. Dat mensen die ergens in de samenleving voorop (moeten) lopen veel en divers zouden moeten lezen. Ook geloof ik dat het voor niemand verkeerd is om regelmatig je gadgets opzij te gooien en je onder te dompelen in de geest van een interessant iemand. Niet zo zeer om er meteen beter van te worden, maar eerder om via dit medium een beter zicht te krijgen op jezelf, ‘de wereld’ en je medemens.
De lokale bibliotheek als uw MentorBox
MentorBox is niet uniek. Er zijn eerder vergelijkbare initiatieven opgestart. Prima. Ondernemerszin. Niets mis mee. Maar als ouderwetse bibliothecaris wil ik toch even mijn vinger opsteken. De bibliotheek is al bijna een eeuw lang op haar manier een MentorBox. In veel plaatsen zitten we. Vaak in het centrum. In een pand vol boeken. Een third place. Toegankelijk voor iedereen. Waar mensen rondlopen die verstand hebben van boeken (en andere mediavormen). Voor zo’n plek een diverse collectie samenstellen en adviseren als u op zoek bent naar ‘iets’. Ook maken we al decennialang literatuurlijstjes. Brengen mensen samen. Organiseren lezingen. Workshops.
En iedereen mag lenen. Voor een habbekrats. Een fooi, vergeleken met die 225 dollar per maand. In de regio Noord Oost Brabant kan iedere volwassene voor 46 euro (per jaar!) vijftien boeken per keer lenen. Té veel voor een gemiddeld druk persoon. Maar één boek per keer mag ook. Bouw het in uw weekritme in. Eén keer per week loopt u bij uw lokale bibliotheek binnen en leent één boek. Bladert nog wat oude kranten en tijdschriften door. Maakt een praatje met een kennis. En leest ‘s avonds een uurtje, of zo. Het Journaal, al dat voetbal en gebak, Pauw en DWDD kunt u gerust links laten liggen.
Er is zoveel keuze?
Dat klopt. MentorBox is een manier om u door de overvloed heen te gidsen. Maar gelukkig (of helaas?) wordt er volop gemasseerd. En gemanipuleerd. Geframed. Wordt u dagelijks attent gemaakt op nieuwe boeken die … fantastisch zijn. Must read-boeken. En het werkt. In boekwinkels liggen ze in grote stapels voor u klaar. Boeken die u gelezen moet hebben. En die u wilt lezen! U wordt wel degelijk beïnvloed.
Als bibliotheek doen wij natuurlijk aan dit iets naar voren halen mee. In elke bibliotheek treft u displays aan. Tafeltjes. Kleine exposities. Maar daar liggen vaak niet de (zoals ik dat noem) ‘waan-van-de-dag’-boeken. Bestsellers kunt u natuurlijk ook bij ons lenen. Alleen moet u soms even geduld betrachten (dat heet: reserveren) en/of er een klein extra bedrag voor betalen (dat noemen we hardlopers en spraakmakers). Gelukkig zijn er nog véél meer interessante boeken. Onze keuze is veel groter dan de gemiddelde boekhandel die u wel eens binnenloopt. En titels die ontbreken schaffen we alsnog aan óf we lenen ze bij collega-bibliotheken.
Lezers van Stavast
In 2012 namen een veertigtal leden van de bibliotheek zich voor een jaar lang wekelijks één non-fictieboek te gaan lezen. En om een keer per vier weken samen te komen om met elkaar te praten over de gelezen boeken. Sinds die tijd werden de voor die groep geselecteerde boeken op een blog samengebracht. En alhoewel de vier wekelijkse bijeenkomsten niet meer worden gehouden, wordt het blog nog steeds onderhouden.
Inmiddels staan daarop ruim vijfhonderd titels. Boeken die u kunnen helpen te begrijpen welke ontwikkelingen in onze snel veranderend wereld gaande zijn. Enkele titels zullen ook voorkomen op de literatuurlijst van MentorBox. Maar het gros niet. Lezers van Stavast-boeken zijn meestal geen (zelf)hulpboeken. Ze zetten u wel aan het denken. Leveren meer vragen dan antwoorden op.
In dubio
Wekelijks dienen zich nieuwe boeken aan. Die wellicht toegevoegd kunnen worden aan de Lezer van Stavast-lijst. Gisteren trof ik in de boekhandel een boek van Peter Hinssen aan: The day after tomorrow – hoe overleven in tijden van radicale innovatie. Dit is een typisch MentorBox-boek. Is geschreven door een Belgische technologie-ondernemer. Verscheen eerst in het Engels; is nu vertaald. Kwam uit bij een serieuze uitgever (Lannoo). En is bedoeld voor mensen die leiding moeten geven. Goed geschreven.
Maar ik voel de kritische geest van Richard Engelfriet. Bevat té veel woorden als disruptie, kanteling, innovatie, exponentieel, netwerken et cetera. Maar al bladerend door het boek, en her en der schuin lezend kom ik toch tot de conclusie dat het een boek is dat aan de lijst moet worden toegevoegd. Ik werd vooral gegrepen door een tekst op pagina 239.
Centraal staat bij Peter Hinssen het begrip ‘The day after tomorrow’. Daarmee bedoelt hij dat wij -en vooral leidinggevenden – de plicht hebben om serieus na te (gaan) denken over de dag ná morgen, nadat ‘het systeem’ compleet is vastgelopen, is verongelukt. Kijk kortom verder dan de komende paar jaar. Hinssen vermoed – samen met anderen – dat ons huidig maatschappelijk én economisch systeem gedoemd is te verongelukken. Probeer je vanuit die aanname voor te stellen wat je moet doen om op de langere termijn een samenleving of bedrijf bij elkaar te houden.
Citaat: Eigenlijk: vergeet alles wat ik hierboven geschreven heb. Je hoeft alleen dit te onthouden: begin nu na te denken over de ‘Day after Tomoorow’ van je bedrijf, je land, je planeet en je dierbaren, en steek de armen uit de mouwen.
Dit citaat trok ook mijn aandacht omdat het samen valt met de komst van een nieuw kabinet, dat zich – ondanks alle retoriek, naar het zich laat aanzien – juist niet bezig houdt met die véél langere termijn. En er vanuit gaat dat ‘alles’ ongeveer hetzelfde kan/zal blijven.
Tot slot: één boekentip
Homo Deus : een kleine geschiedenis van de toekomst van Yuval Noah Harari.
Enkele artikelen
Homo Deus – de mens zal in zijn jacht naar gezondheid, geluk en macht steeds een van zijn eigenschappen veranderen, en dan nog een, net zolang tot hij niet meer menselijk te noemen is. (maart 2017)
Boek na boek, tasje na tasje, week na week, maand na maand (juni 2015)
Veerkracht in de 21e eeuw (mei 2017)
Citaat 497 (vrijdag 6 oktober 2017)
Homepage Citaten 2017
