“In het najaar van 1918 brengt dr. Schoengen in een gesprek met hem te berde, dat leeszalen het volk kan verheffen, en nodigt hem uit tot realisering van een dergelijke leeszaal in Oss, te komen.” Met deze lange regel opent het tiende hoofdstuk (De leeszaal en boekerij) van het onlangs verschenen boek Titus in Oss van Gerard Ulijn.

Op zondag 25 januari 2009 werden in de Jozefkerk de eerste exemplaren overhandigd aan burgemeester Klitsie van Oss en pater provinciaal Wolbers. Dr. Schoengen was de toenmalige voorzitter van de landelijke vereniging van katholieke Openbare bibliotheken en leeszalen én een vriend van Titus.
In 1999 werden in het Zuiden van Oss twee parochies (de parochie van de Verrezen Christus in de Ruwaard en de parochie Oss-Zuid) samengevoegd. De parochianen kozen voor de naam Titus Brandsmaparochie Oss. Het boek van oud-wethouder en historisch onderzoeker Gerard Ulijn verschijnt ter gelegenheid van dit tienjarig bestaan.
In dit 80 pagina’s omvattende boek zit een uitvoerig hoofdstuk over de in 1921 door Titus Brandsma opgerichte Openbare Bibliotheek van Oss. Op katholieke grondslag, uiteraard. Deze Openbare Bibliotheek op katholieke grondslag veranderde in 1975 van kleur; en werd een Openbare Bibliotheek op algemene grondslag. In juli 2004 ging de Openbare Bibliotheek Oss op in BasisBibliotheek Maasland. In 2011 kan het 90-jarig bestaan worden gevierd.

Een citaat uit het boek (pagina 52):
Gedurende het jaar 1922 worden in de Openbare Leeszaal acht “Wetenschappelijke voorlezingen voor de leden van de vereeniging” gehouden. Het programma vermeldt o.a. op 27 februari – als eerste – Titus die zal spreken over “Hoofdstromingen der hedendaagse wijsbegeerte”. Behoudens één spreker zijn alle anderen paters karmelieten. Vóór en na de lezingen wordt daar uitgebreid aandacht in “De Stad Oss” aan besteed.
Sindsdien is er veel veranderd; maar sommige dingen zijn gebleven. Het woord volksverheffing is lang taboe geweest, maar lijkt een comeback te maken. De karmelieten verzorgen al lang geen lezingen meer in Oss. In het jaar 2008 werden ongeveer 35 lezingen (in 2012 waren dat er 134) verzorgd door uiteenlopende sprekers. Het Brabants Dagblad, Weekblad regio Oss of de Sleutel attenderen leden én niet leden op lezingen en andere door de Openbare Bibliotheek georganiseerde activiteiten. Activiteiten en een collectie die burgers in ons werkgebied kunnen “consumeren” voor ontspanning, informatie, educatie of om cultureel “bij” te blijven.
Zou, kortom, Titus tevreden zijn over de manier waarop medewerkers van BasisBibliotheek Maasland omgaan met zijn opdracht uit 1918?
Het boek Titus in Oss van Gerard Ulijn is te koop bij boekhandel Derijks en de Titus Brandsmaparochie of te leen in de bibliotheek.
Klik hier voor informatie in de Wikipedia
In de collectie van BasisBibliotheek zijn o.m. onderstaande titels over Titus Brandsma opgenomen
Schrijver | Titel | Jaar |
# | Fundamenten : historische krachtvelden in de stad Oss | 2008 |
# | Monument voor vrijheid, verdraagzaamheid en vrede : reader voor het onderwijs | 2003 |
# | Titus Brandsma : een blijvende bezieling | z.j. |
# | Titus Brandsma : zaligverklaring Rome 1985 (special Katholieke informatie) | 1985 |
# | Tussentijd s1997/2 | 1997 |
z.j. | ||
H.W.F. Aukes | Het leven van Titus Brandsma | 1985 |
Klaas Beuker | Titus Brandsma | 1983 |
Titus Brandsma | De spiritualiteit van Titus Brandsma : hoe de tijd ons godsbegrip bepaalt | 2008 |
Titus Brandsma | Mystiek leven : een bloemlezing | 1985 |
Ton Crijnen | Titus Brandsma : de man achter de mythe : de nieuwe biografie | 2008 |
Constant Dolle | De weg van Titus Brandsma : biografie van een martelaar 1881-1942 | 2000 |
Joan Hemels | ‘Als het goede maar gebeurt’ : Titus Brandsma, adviseur in vrijheid en verzet | 2008 |
B. Meijer | Titus Brandsma | 1951 |
Henk Nota | Titus Brandsma onder ons | 2003 |
H.W. van Os | Titus Brandsma, de man Gods uit Bolsward : over heiligenverering vroeger en nu | 1998 |
Gerard Ulijn | Titus in Oss | 2009 |

Titus heeft in de Openbare Bibliotheek Oss een speciaal ereplaatsje in de koffieruimte gekregen.
Titus Brandsma – oprichter bibliotheek Oss 1881 -1942

Standbeeld van Titus Brandsma in Oss (lokatie: Titus Brandsmalyceum
(woensdag 28 januari 2009)
Aanvulling vrijdag 5 maart 2021
Vandaag namen we met collega Irma en Peter de eerste van een vijftal podcasts op t.g.v. het honderdjarig bestaan van de Bibliotheek Oss. Oprichter: Titus Brandsma. Deze postcasts worden 31 maart op het net geplaatst. Ik was een van de gasten. Samen met collega Antoinette en Inigo Bocken, de (Vlaamse) directeur van het Titus Brandsma Instituut (onderzoekscentrum voor mystiek en spiritualiteit) in Nijmegen. Verbonden aan de Radboud Universiteit.

Inigo vertelde bezig te zijn met een biografie van Titus. Daarin legt hij de nadruk op de inhoud van zijn geschriften; die voor een deel nooit zijn gepubliceerd. Dat beoogde boek komt in 2023 uit. Als de ‘Roomsch Katholieke Universiteit Nijmegen‘ haar honderdjarig bestaan viert. In oktober. Wie weet valt het samen met de oplevering en opening van de nieuwe Osse Bibliotheek. Titus was aan die universiteit een van de eerste hoogleraren, maar – vertelde Inigo – hij ging vanuit Nijmegen nog zeven jaar lang naar Oss. Om zich her en der te blijven bemoeien met de mede door hem geïnitieerde initiatieven. Ongetwijfeld zal hij in die periode ook regelmatig een misdienst hebben geleid.

Inigo Bocken liet een klein boekje achter. Om op te nemen in de collectie. Hij schreef er de inleiding voor. Het is ‘een niet eerder gepubliceerde mystieke tekst van Titus Brandsma over Maria in haar relatie tot de drie goddelijke Personen.’ Ik schat dat het gros van de mensen met een wijde boog om dit boek-je heen zal lopen. Maar het past perfect binnen een collectie waarin we een poging doen zoveel mogelijk boeken van en over Titus Brandsma op te nemen. Dank Inigo.
6 reacties op “Titus in Oss”
[…] is het niet veel anders gegaan. Alleen zijn er andere oprichters en jaartallen aan verbonden.Klik hier voor een artikel over Titus Brandsma. En hier voor een artikel over 90 jaar Bibliotheek Oss.Klik […]
[…] is het niet veel anders gegaan. Alleen zijn er andere oprichters en jaartallen aan verbonden.Klik hier voor een artikel over Titus Brandsma. En hier voor een artikel over 90 jaar Bibliotheek Oss.Klik […]
[…] In 1921 opgericht door katholieke notabelen onder leiding van de later heilig verklaarde pater Titus Brandsma. Notabelen die het belangrijk vonden dat mensen zich – ook in Oss – in hun vrije tijd […]
[…] hetzelfde neer, maar komt beter over. Te meer als je eenmaal in mijn gedachtegang wilt meegaan dat Titus Brandsma een goede voorouder is geweest. Hij heeft dingen nagelaten waar we nog steeds iets aan hebben; op […]
[…] Achtergrondartikelen: Titus in Oss (januari 2009) – Geschiedenis bibliotheek (februari 2013) en Vijf jaar BBM en 6 jaar NOBB (april 2009). […]
[…] artikelen over Bibliotheek Oss en het congres t.g.v. het honderdjarig bestaanTitus in Oss (januari […]